Voor zondag 3 mei stond oorspronkelijk Geert Brüsewitz op het rooster om voor te gaan in de Martinidienst. Voor de lezers op martinidiensten.nl heeft hij onderstaande overdenking geschreven. Bijpassende lezingen zijn Psalm 23 in de woorden van Huub Oosterhuis, uit “150 psalmen vrij“, en daarnaast Johannes 10 vers 10b: “Ik ben gekomen om hun het leven te geven in al zijn volheid“.

Overdenking

Wat een vertrouwen in zo’n psalm! Dat is Pasen, zo wordt het ook deze weken weer verwoord: vertrouwen. Alles OK. Nou… OK? En een vol en rijk leven… Hoe zit dat met dat Paasvertrouwen in deze wereld? En dat volle, rijke leven? Zie ik er iets van? We zitten in lockdown; je kunt het ook opgehokt noemen, als deze keer niet een varkenspest of vogelpest rondwaart maar een mensenbesmettelijke onzichtbare vijand…

Ik begin maar met twee strofen van een wat ouder Paaslied. Omdat het me wat doet, maar me tegelijkertijd ook wel onzeker maakt, zo vast dat geloof, zo van binnenuit die Paasroep en dat vertrouwen, zo haaks op wat ik voel, terwijl het me raakt in mijn hoop en verlangen:

1 Ik zeg het allen, dat Hij leeft,
dat Hij is opgestaan,
dat met zijn Geest Hij ons omgeeft
waar wij ook staan of gaan.

7 Nu is op aard geen goede daad
meer tevergeefs gedaan,
want wat gij goed doet is als zaad,
dat heerlijk op zal gaan.

Het is een spreken hier haast boven je macht. Je zegt het naar jezelf toe. Want hoe maak je zoiets present anders in een wereld waar een virus rondwaart, als een Hein met een zeis. En dat nu, want wat gebeurt er niet steeds weer. Een vriendin van ons post op Facebook fragmenten uit het dagboek van haar tante, Joods en als jong volwassene ondergedoken. De deur niet meer uit: ‘Ik hoop dat alles weer gewoon wordt‘. Dat werd het voor haar niet meer, in 1944 werd ze vermoord. Maar toch, een dagboek omdat het een bijzondere tijd is die je wilt vastleggen, misschien wel om dagelijks er bij stil te staan dat dat zo is, om daarmee juist het gewone niet te vergeten. Er naar verlangen. Mooie, misschien gewone dingen, grootse dingen, vrijheid. Ze hoopt er op. Die hoop draagt het leven.

Voor mij is dergelijke hoop verbonden met die vreemde realiteit die we geloven noemen. Geen weten, want… er van weten? Kleine flardjes misschien, stukjes verhaal die misschien… of… misschien ook wel niet. Nee het is geen weten voor mij, het is een verlangen. En dan nog een verlangen waar ik vaak een hard hoofd in heb. Zeker als anderen het zich toe-eigenen en ermee aan de haal gaan. Van hen! Als je maar gelooft, dan is opstanding en genezing overal en steeds mogelijk. Ik denk dan aan van die dominees in de VS die gewoon doorgaan met mensen naar de kerk roepen voor een dienst. God beschermt tegen het virus! En wij zijn hier vrij om te doen wat we willen in dit land van de vrijheid… Het is een complot om de kerk af te breken…

Dat heeft niks te maken met Pasen als verhaal van nieuw leven, van de mogelijkheid leven anders te leven. Naar de bedoeling van de Eeuwige. Dit Pasen is verbonden aan die ellende daarvóór. Macht, dood, verraad… Daarmee wordt het steeds moeilijker te vatten, maar wel relevanter. Het is een boodschap, zo wordt het immers genoemd: een boodschap, een verhaal van goedheid en hoop dat juist moet klinken als het moeilijk is, ook al sta je er dan waarschijnlijk het minst voor open. Immers als je een film zou zien die eindigt met een ‘hij is niet dood!’, zou je het een slecht script vinden. Zoiets kan in onze gewone realiteit toch niet? Maar het is geen film waar je met een zak chips naar kijkt. Je bent deel van het verhaal! Je hebt niks te maken met scripts en mogelijke plots. Je zit in de werkelijkheid van deze wereld, van je eigen leven, van deze crisis, op dit moment. En als dan iets wat onmogelijk is aangezegd wordt, dan grijp je het met beide handen aan. Als een reddingsboei… Waarom? Omdat er dan ergens iets in je, een stem, of ergens van buiten, stem of daad van anderen een ander einde maakt. En je hebt iets om je aan vast te houden. Hoop. Wees niet bang… Je bent niet alleen… Je kan wat! Je kunt wat betekenen voor anderen… Jij bent waardevol… Al lijkt het einde altijd te winnen, er wordt verteld dat dat niet zo is. En dat geeft kracht om te leven, elke dag weer, voor wat maar helpt, voor mooie dingen die we voor elkaar kunnen doen.

Begonnen met een oud lied wil ik eindigen met een nieuwe boodschap, net gemaakt. Vanuit Stem in de Stad, de dak- en thuislozenopvang in Haarlem waar mijn zoon Kalle werkt. Er is nu bijna niemand, mensen mogen er niet komen in grote getale. En veel van de onverwoestbare vrijwilligers zijn best al heel oud, niet verantwoord. En die boodschap? “Wees niet bang!”, “Je bent niet alleen…”, “Het graf was leeg…”, en… “Ook dit gaat voorbij!”. Onverwoestbaar. Een onopgeefbare boodschap, die met elk beetje hoop, met elk sprankje moed aan kracht wint. Tot wanneer? Ik weet het niet… In ieder geval verder dan wij kunnen kijken…

(Bekijk eens https://www.youtube.com/watch?v=-VwpeHk-nEw. Dit is het 7e filmpje in een reeks van 7. Je kunt natuurlijk ook alle filmpjes tot en met Pasen bekijken: zoek op YouTube “Stem in de Stad Haarlem” en je vindt ze alle 7, ook als playlist.)

– Geert Brüsewitz