“Stille leesfeestjes in de kerk, een uitkomst voor de gehaaste stedeling”, lees ik deze week in een kop in de krant. In de Utrechtse Jacobikerk ben je op zaterdagmiddag welkom om een boek te lezen in stilte. Het is een initiatief dat vooral gericht is op twintigers en dertigers, levend in de hectiek van de stad, een generatie die steeds minder tijd neemt om de stilte op te zoeken. Je zoekt een plek in de kerkbanken en mag ervaren hoe fijn het is om zonder prikkels van buitenaf te focussen op een mooi boek of wat meditatief te mijmeren. Een paar uurtjes hoef je niet op je smartphone te kijken en kun je je verliezen in een boeiende roman.

Binnen het studentenwerk hebben we in het afgelopen jaar een cursus aangeboden over de rol die de smartphone speelt in het studentenleven. Voor velen blijkt het toch een dwingende aandachttrekker te zijn, die maakt dat je voortdurend bereikbaar en beschikbaar wilt zijn. Sociale media bieden een gemak dat verslavend werkt. Sommigen spreken zelfs van het digitale proletariaat, wij mensen zijn afhankelijk gemaakt van Google en Facebook, bedrijven die grote economische macht hebben op het gebied van digitale netwerken voor informatie en communicatie.

Onderzoek onder studenten wijst uit dat een digitale detox van een week al grote effecten heeft. Studenten geven aan beter te kunnen focussen, omdat hun aandacht niet versnipperd raakt door de vele appberichtjes. Ze genieten intenser van een wandeling of van een treinreis, ervaren dat ze even vrij zijn omdat ze niet steeds op hun schermpje kunnen kijken. Andere studenten horen dat ze prettiger in de omgang zijn zonder het apparaat steeds bij de hand. Natuurlijk is een smartphone handig en fijn in de communicatie en informatie, zeker in coronatijd! Maar studenten geven ook aan dat ze graag bewuster willen omgaan met het gebruik van hun smartphone en dat valt nog niet mee. Toch geeft het hun voldoening om het apparaat regelmatig weg te leggen, buiten het zicht en gehoor te houden en alleen op vaste tijden te gebruiken. Regelmatig een digitale detox kan helpen om er nog bewuster en doordachter mee om te gaan.

In deze coronatijd merk je ook dat studenten online-moe zijn en het fysieke onderwijs erg missen. Daarom ben ik blij dat we in ieder geval weer kleinschalige activiteiten kunnen organiseren waar studenten elkaar ontmoeten en in gesprek kunnen gaan met elkaar. Want een stil leesfeestje in de kerk is een mooi initiatief, maar zeker studenten hebben ook sterk de behoefte om met elkaar in gesprek te gaan, bijvoorbeeld over een goed boek.

– Matty Metzlar