Komende nacht vieren we de Paasnacht. Zolang het nog donker is, wachten we op de dingen die komen gaan, en herinneren we elkaar aan de verhalen over hoe het allemaal begon. Hoe het eerste licht werd geschapen en hoe de ooit woeste en lege aarde veranderde in een wereld bruisend van leven. Een hard bonzen op de deur overrompelt ons bijkans, maar dan mogen we ook het nieuwe Licht van Pasen verwelkomen, de nieuwe Paaskaars inwijden, de Paasboodschap horen, erover zingen en het licht ruimhartig met elkaar delen. Aanvang van de Paasnachtviering in de Martinikerk is zaterdagavond 15 april om 23:00 uur.

Op Paasmorgen, zondag 16 april om 11:30 uur wordt de vreugde van Pasen voortgezet. Gelezen wordt over een visioen van de oudtestamentische profeet Ezechiël, die een dal van dorre beenderen tot leven gewekt ziet worden, wat symbool staat voor de hoop op een nieuw leven voor het volk Israël. Maar centraal staat natuurlijk het opstandingsevangelie: in de vroege zondagochtend komen enkele vrouwen waaronder Maria Magdalena naar het rotsgraf om Jezus’ lichaam te verzorgen, maar de steen voor het graf blijkt al te zijn weggerold en het graf is leeg. Een in het wit geklede jongeman vertelt hen over Jezus’ opstanding en draagt hen op dit bericht over te brengen op zijn volgelingen.

In beide vieringen in de Martinikerk (Paasnacht en Paasmorgen) gaat Tiemo Meijlink voor. Koorzang in de Paasnacht van het Koor van het GSp onder leiding van Ton Tromp, en op Paasmorgen van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen.

Binnenkort is het Pasen, met afstand het belangrijkste feest van het christendom. Om de betekenis van Pasen echt goed tot je te laten doordringen, moet je eigenlijk ook uitgebreid stilstaan bij de gebeurtenissen voorafgaand aan Pasen. Hiervoor vindt van donderdag 13 april tot in de nacht van zaterdag 15 op zondag 16 april de Paascyclus plaats: een serie vieringen met één doorlopende liturgie, maar mocht je niet in de gelegenheid zijn deze gehele cyclus bij te wonen dan zijn de vieringen ook afzonderlijk te bezoeken. Een samenwerking tussen de Martinidiensten en de Nieuwe Kerk.

Wat maakt deze Paascyclus elk jaar weer zo indrukwekkend? Allereerst de viering van Witte Donderdag. De samenkomst in de Martinikerk om 19:30 uur begint net als de diensten die we op zondagochtend gewend zijn. Centraal staat de viering van de maaltijd met brood en wijn. Maar op deze dag is het wel een bijzondere maaltijd: we voelen ons verbonden met Jezus die op de laatste avond voordat hij werd overgeleverd, maaltijd hield met zijn volgelingen. Na het afruimen van de tafel blijft een gepaste stilte achter…

Dan de Goede Vrijdag. Overdag is het nog een vrolijke boel, met de bloemenjaarmarkt (Blumenjahrmarkt) in het centrum van Groningen. Maar als in de Nieuwe Kerk vanaf 19:30 uur de geschiedenis van Goede Vrijdag wordt verteld, over het verraad van Jezus door zijn discipel Judas, de overlevering en het verhoor door het Sanhedrin, de verloochening door Petrus en het kraaien van de haan, de roep van het joodse volk om de vrijlating van de gevangene Barabbas en de kruisiging van Jezus, als die geschiedenis verteld wordt dan valt er een donkere schaduw over de stad.

Stille Zaterdag. Na een korte Paaswake om 22:00 uur in de Nieuwe Kerk vindt vanaf 23:00 uur in de Martinikerk de viering van de Paasnacht plaats. Het indrukwekkende hoogtepunt van deze cyclus. Bij binnenkomst is het nog donker. Alleen een paar fakkels zorgen voor een beetje licht en warmte. We vertellen elkaar oude verhalen om daarmee elkaar moed in te spreken. Oude verhalen die beginnen bij de Schepping uit het boek Genesis en de uittocht van het joodse volk onder leiding van Mozes uit het land Egypte. Totdat er midden in die donkere Paasnacht hard op de deur gebonsd wordt, het nieuwe licht van Pasen doorbreekt en de belangrijke boodschap van Pasen klinkt: dat de dood nooit het laatste woord zal hebben maar dat het nieuwe leven kans krijgt om in volle glorie door te breken. Iedere lente weer opnieuw!

Zondagochtend 16 april wordt de vreugde van Pasen voortgezet in de ochtenddienst van 11:30 uur in de Martinikerk. Maar daarover later meer.

Zondag 9 april 2017 is het Palmpasen. De viering van deze zondag staat in het teken van het Evangelieverhaal waarin Jezus, gezeten op een ezelsveulen, zijn intocht maakt in Jeruzalem. Hij wordt enthousiast onthaald door de stadsbewoners en de vele andere mensen die voor het Pesachfeest naar de stad zijn gekomen, en die hun klederen op de grond uitspreiden en met palmtakken zwaaien. Met Palmzondag begint ook de Stille Week, waarin uitgebreid wordt stilgestaan bij de cruciale gebeurtenissen in de aanloop naar Pasen.

Tijdens de kindernevendienst mogen de kinderen bezig gaan met het versieren van een palmpasenstok. Als ze terugkomen in de dienst, vlak voordat we de kring vormen om brood en wijn met elkaar te delen, maken we met z’n allen een processie door de kerk, waarbij de kinderen met hun palmpasenstokken voorop mogen lopen.

Voorganger in deze dienst is Evert Jan Veldman. Met medewerking van het Koor van het GSp onder leiding van Ton Tromp en pianist Yohanes Siem.

Zondag 2 april 2017 is de vijfde zondag in de Veertigdagentijd, de voorbereiding op Pasen, en deze zondag draagt de naam Judica. Die naam verwijst naar Psalm 43, waarin de dichter in zijn nood uitroept: “Verschaf mij recht, o God, vecht voor mijn zaak!”

Eén van de lezingen in de Martinidienst van deze zondag is een bewerking van Psalm 42 en 43 van Niek Schuman, getiteld “Dorst naar recht”. Wie ook ernaar verlangt om recht gedaan te worden, is de vrouw die door de schriftgeleerden en Farizeeën bij Jezus wordt gebracht omdat die haar hebben betrapt op het plegen van overspel. We lezen hierover in het Evangelieverhaal uit Johannes 8. Jezus spreekt de schriftgeleerden aan met: “Wie van jullie zonder zonde is, laat die als eerste een steen naar haar werpen.” Waarop ze één voor één vertrekken, totdat Jezus alleen met de vrouw achterblijft.
– “Heeft niemand u veroordeeld?”
– “Nee, niemand.”
– “Ik veroordeel u ook niet. Ga naar huis en zondig vanaf nu niet meer.”

De viering in de Martinikerk in Groningen begint om 11:30 uur. Voorganger is Matty Metzlar. Met medewerking van het Russisch Byzantijns Koor Groningen onder leiding van Cas Straatman en organist Eeuwe Zijlstra.

Laetare (Latijn voor Verheug u) of Halfvasten is de vierde zondag in de Veertigdagentijd, de periode van bezinning als voorbereiding op het feest van Pasen. Op deze zondag wordt gevierd dat de vastentijd halfweg is en dat het Paasfeest in aantocht is. De naam Laetare is ontleend aan de oorspronkelijke Latijnse mistekst voor deze zondag:
“Laetare Jerusalem …“,
waarvan de Nederlandse vertaling luidt: Laat allen die Jeruzalem liefhebben zich met haar verheugen en juichen om haar, laat allen die om haar treuren nu samen met haar jubelen.

Dat vastendagen mogen veranderen in feestdagen, komt ook naar voren in de lezing uit het profetenboek Zacharia. Daarnaast lezen we uit het evangelie naar Johannes over de “wonderbare spijziging”, waarbij vijf gerstebroden en twee vissen voldoende blijken te zijn om een hele menigte, die zich om Jezus verzameld heeft, te eten te geven.

Welkom in deze dienst op zondagochtend 26 maart om 11:30 uur in de Groninger Martinikerk. Zang en muziek van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen, met orgelspel van Henk de Vries. De voorganger is Evert Jan Veldman.

In de derde zondagsviering van deze Veertigdagentijd, waarin we ons voorbereiden op Pasen, de zondag die naar Psalm 25 ook ‘Oculi’ wordt genoemd, brengen we opnieuw een bekend Bijbelverhaal voor het voetlicht met daarin de symboliek van het getal 40. Onder leiding van Mozes trekt het volk Israël, na te zijn ontkomen aan de macht van de Egyptische farao, veertig jaar lang door de woestijn op weg naar het Beloofde Land. Om de dorst van het volk te lessen laat Mozes water uit een rots stromen, door er op Gods gezag met zijn staf op te slaan.

De evangelielezing uit Johannes 4 verhaalt over de Samaritaanse vrouw die een ontmoeting met Jezus heeft bij een waterput. Jezus spreekt hier de bemoedigende woorden over de Bron van Levend Water. Ook lezen we een gedicht van Karel Eykman, gebaseerd op Psalm 39, waaraan de woorden in de titel boven dit bericht zijn ontleend.

Welkom in deze inspiratievolle dienst op zondagmorgen 19 maart om 11:30 uur met voorganger Geert Brüsewitz en organiste Leonore Lub.

Zondag 12 maart is de tweede zondag in de Veertigdagentijd, de periode van ingetogenheid waarin we ons voorbereiden op Pasen.

Mozes op de berg Sinaï (Jean-Léon Gérôme)

In de vorige viering was de 40 dagen durende beproeving van Jezus in de woestijn aan de orde. Ditmaal lezen we uit het boek Exodus over het verblijf van Mozes gedurende 40 dagen op de berg Sinaï, om daar de twee stenen platen met Gods wetten en geboden te ontvangen terwijl de Israëlieten al die tijd aan de voet van de berg verbleven en wachtten. De evangelielezing uit Matteüs 15 verhaalt over de Kanaänitische vrouw en haar smeekbede aan Jezus om genezing voor haar ernstig gekwelde dochter.

Tiemo Meijlink gaat voor in de viering van 12 maart om 11:30 uur. Muziek en zang van organist Eeuwe Zijlstra en de Cantorij Wagenborgen onder leiding van Eddy Ufkes. Iedereen is van harte welkom in deze dienst.

Naar de beginwoorden van Psalm 91:15, “Roep je mij aan, ik geef antwoord”, is de eerste zondag in de Veertigdagentijd genoemd: Invocabit. Zondag 5 maart vieren we deze eerste zondag in de voorbereidingstijd richting Pasen, in een dienst met voorganger Matty Metzlar, organist Henk de Vries en de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen.

De Veertigdagentijd is een tijd van versobering en inkeer, van stilstaan bij je manier van leven. Wat heb je echt nodig in je leven, waar leef je van, waar leef je van op? Genoeg aanleiding om je te bezinnen op ingesleten patronen in je leven, en hoe je die wellicht zou kunnen doorbreken. Een centrale plaats in deze viering wordt ingenomen door de evangelielezing over Jezus’ beproeving in de woestijn (Matteüs 4). Ook lezen we de tekst, getiteld “De lange tocht” van Niek Schuman.

Aanvang van de dienst in de Groninger Martinikerk is 11:30 uur. Van harte welkom!

Dag Hammarskjöld (1905-1961)

Voor de viering van zondagochtend 26 februari, de laatste van onze serie “Over God gesproken”, putten we inspiratie uit het boek “Merkstenen” van Dag Hammarskjöld, de Zweedse diplomaat die van 1953 tot 1961 de functie van secretaris-generaal van de Verenigde Naties vervulde. “Merkstenen” is samengesteld uit de dagboekaantekeningen van Hammarskjöld, die pas na zijn plotselinge overlijden (hij kwam om bij een vliegtuigcrash in Afrika) zijn aangetroffen, en waaruit een heel andere, spirituele en filosofische kant van Hammarskjöld aan het licht is gekomen dan hoe de wereld hem tijdens zijn leven en zijn werk voor de VN gekend heeft.

De voor deze dienst uitgekozen tekst is een heel lichtvoetige, lenteachtige passage uit het genoemde boek. In hoeverre wordt er in dit tekstgedeelte over God gesproken, is dit een eigentijdse tekst waarin we God denken tegen te komen? Dat is immers het overkoepelende thema van deze zesdelige serie vieringen. We zullen dit samen overdenken, en leggen een verband met de wijsheden uit Paulus’ eerste brief aan de Korintiërs.

Muziek en zang in deze viering is er van het Koor van het GSp onder leiding van Ton Tromp, waarbij de vleugel zal worden bespeeld door Jan de Roos. Voorganger is Tiemo Meijlink. Aanvang 11:30 uur in de Martinikerk te Groningen. Welkom!

“Toen mijn leven zeven jaar geleden werd opengebroken, wist ik heel goed dat ik ergens in geloofde. Wat ik precies geloofde, was aanzienlijk minder duidelijk. Dus ben ik eropuit gegaan om die vraag te beantwoorden, ofschoon ik mij ben gaan realiseren dat de werkelijke vraag – de werkelijke moeilijkheid – hoe is, niet wat. Hoe beantwoord je het brandend verlangen van het zijn? Wat kan het betekenen voor je leven – voor je dood – als je die vasthoudende, hardnekkige geest erkent?”

Dit schrijft de Amerikaanse schrijver en dichter Christian Wiman (1966) in het voorwoord van zijn boek “Mijn heldere afgrond. Overpeinzingen van een moderne gelovige”, over hoe het christelijk geloof – waar hij mee is opgegroeid binnen een zeer kerkelijk gezin maar dat hij in zijn tienerjaren geleidelijk aan kwijtgeraakt was – weer een rol van betekenis speelt in zijn leven vanaf het moment dat hij werd geconfronteerd met de diagnose van een zeldzame variant van kanker, nu ongeveer 7 jaar geleden.

In de Martinidienst van 19 februari 2017 om 11:30 staan we stil bij een tekstgedeelte verderop in het boek van Wiman, met daarnaast enkele Bijbelpassages. Met voorganger Tiemo Meijlink en organist Eeuwe Zijlstra. Van harte welkom!