Een gebaande weg door de woestijn

De Adventstijd schrijdt voort, we komen steeds dichter bij Kerst en bij het beloofde licht dat in de duisternis zal doorbreken. Op de derde zondag van Advent laten we ons nog steeds toespreken door Johannes de Doper die, met een verwijzing naar de profeet Jesaja, oproept om tot inkeer te komen, om in de woestijn een rechte weg voor de Heer te bereiden. Opdat de woestijn niet langer een dorre vlakte blijft maar in een bloeiende steppe wordt omgevormd.

Niet alleen tijdens zijn activiteit als doper aan de Jordaan, maar ook later tijdens zijn verblijf in de gevangenis, laat Johannes van zich horen. Zijn boodschap blijft, dat hij degene is, de vooruitgezonden bode, over wie geschreven staat: “Let op, ik zend mijn bode voor je uit, hij zal een weg voor je banen”. Die weg door de woestijn is als een pad naar het licht, als een open deur naar Jezus als de beloofde Messias, als een wenkend perspectief naar een toekomst van vrede.

Welkom in de Martinidienst van zondag 14 december 2025 om 11:30 uur. In deze viering gaat Heleen Maat voor en bespeelt Oscar Rodriguez het orgel. Met medewerking van een vocaal kwartet bestaande uit Lysbet de Vries (sopraan), Barbara van der Werff (alt), Pieter Kamminga (tenor) en Tom Postmes (bas).

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Oikocredit, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 13.

Tweede Advent: omgord met de wapens van het licht

The peaceable kingdom (Edward Hicks)

In de Adventstijd zien we verlangend uit naar het doorbreken van het licht in de duisternis, naar de komst van het Christuskind in de wereld, naar hem die ook als Vredevorst wordt aangeduid. Op de tweede zondag van Advent klinken profetische woorden van Jesaja, over de komst van een telg uit het geslacht van Isaï, die een rechtvaardig oordeel zal vellen en gerechtigheid hoog in het vaandel zal dragen. Over een paradijselijke wereld waarin wolf en lam samen neerliggen, leeuw en kalfje samen weiden, een wereld waar vrede heerst.

Ook klinkt een oproep van Paulus, geschreven in briefvorm aan de gemeente in Rome, om elkaar niets anders dan liefde schuldig te zijn, want in de liefde vindt de wet zijn vervulling. Laten we ons ontdoen van de praktijken van de duisternis en ons omgorden met de wapens van het licht.

En als vanouds klinkt ook de oproep van Johannes de Doper, om tot inkeer te komen. Opdat in de woestijn de weg van de Heer gereedgemaakt wordt, zijn paden rechtgemaakt. Opdat in de duisternis het goddelijk licht mag doorbreken. Laat die oproep doordringen tot een ieder die licht, liefde en vrede wenst in de wereld, en dat de boodschap van Johannes niet aan dovemansoren gericht is, als van een ‘roepende in de woestijn’.

Welkom in de Martinidienst van zondag 7 december 2025 om 11:30 uur. Met voorganger Tiemo Meijlink, organist Henk de Vries en voorzangers Bert Ballast, Fred Blaauw en Pieter Kamminga.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week het Leger des Heils, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 14.

Zwaarden tot ploegscharen

De profeet Micha richt zich in een uitgebreide redevoering tot de volkeren. Gedeelten hieruit zullen onze viering van de eerste Adventszondag, 30 november, inkleuren. Micha begint zijn profetische toespraak met een waarschuwend signaal tegen misdaad en machtsmisbruik. “Wee hun die kwaad in de zin hebben en boze plannen smeden.” Voorbeelden te over in de actualiteit van vandaag de dag, helaas maar waar. Maar verderop klinkt ook een hoopvolle boodschap, er komt een eind aan al dat onheil, want eens komt de dag dat de Heer zal komen om recht te spreken en om ons te onderrichten en de goede weg te wijzen. De dag dat de volkeren zullen ophouden elkaar gewapenderhand te bestrijden, maar de zwaarden tot ploegscharen zullen omsmeden en de speren tot snoeimessen.

Advent is: oproepen tot waakzaamheid, want wanneer die beloofde dag des Heren zal aanbreken is niet te voorspellen. Let op de tekens van de tijd: net als met de vijgenboom – begint hij uit te lopen, dan weet je dat het weldra zomer wordt. Advent is ook: uitzien naar een hoopvolle toekomst, naar de komst van Christus in de wereld, als een kwetsbaar mensenkind in een eenvoudige stal in de duisternis van de Kerstnacht. De dagen zijn nu op z’n kortst, dus het is bijna zover!

Welkom in de viering van de eerste zondag van Advent: zondag 30 november 2025 om 11:30 uur in de Groninger Martinikerk. Met voorganger Gerjanne Eppink en met de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen. Muzikale medewerking van Henk de Vries op het orgel en Tiemo Meijlink op klarinet.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Save the Children, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 18.

Van alle vrouwen de meest gezegende

Vierde advent, het licht van Kerst komt steeds meer in zicht! Nog even het Engelenpoortje door en dan…

Zondag 22 december is de vierde zondag van de Adventsperiode, de weken waarin we in hoopvolle verwachting toeleven naar Kerst. Gaandeweg deze vier zondagen leggen we een weg af van het donker naar steeds weer iets meer licht, totdat in de Kerstnacht het licht ten volle zal doorbreken. Steeds een beetje licht erbij blijkt niet alleen uit het aansteken van de adventskaarsen (eerst één, dan twee, vorige week drie en komende zondag vier), maar ook uit de onderwerpen die aan bod komen: aanvankelijk sober van karakter en in het teken van bezinning (donkere dagen voor kerst, hoe de tekenen van de tijd te verstaan, de oproep van Johannes de Doper tot bekering), maakt deze reeks op de vierde zondag plaats voor een steeds vreugdevoller boodschap.

Net nadat Maria volgens het Evangelie van Lucas bezoek heeft gehad van de engel Gabriël, die haar bekendmaakte dat ze uitverkoren was om het leven te schenken aan de Zoon van de Allerhoogste, gaat ze op reis naar een familielid, Elisabeth. Zodra Maria aankomt, wordt ze door Elisabeth begroet met de woorden: “De meest gezegende ben je van alle vrouwen, en gezegend is de vrucht van je schoot!” Maar Maria is niet de enige die in blijde verwachting is, ook Elisabeth zelf staat op het punt te bevallen van een zoon Johannes (inderdaad, de Doper). Beide zwangerschappen zijn heel bijzonder, en bedoeld om een goddelijke belofte in vervulling te laten gaan.

Van harte welkom in de viering van de vierde zondag van Advent, 22 december 2024 om 11:30 uur, met voorganger Heleen Maat, organiste Elena Fabris, en met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen.

The Visitation (Henry Ossawa Tanner)

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

Het Magnificat, de lofzang van Maria, wordt in een bewerking van Huub Oosterhuis ten gehore gebracht door de cantorij tijdens de collecte. Maar vergeet ondertussen niet je donatie te doen. De bestemming van de diaconale collecte is deze week Jantje Beton, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.

Aan de vruchten herken je de boom

Uit het Lucasevangelie, het gedeelte dat is geselecteerd voor de viering van de derde Adventszondag: de mensen zijn massaal toegestroomd naar Johannes de Doper om zich te laten onderdompelen in de rivier Jordaan. Met woorden ontleend aan de profeet Jesaja heeft Johannes zich bekendgemaakt als een vooruitgezonden bode, een wegbereider door de woestijn voor die na hem komt, wiens sandaalriem hij niet waard is los te maken. Hij doopt de mensen en roept op om tot inkeer te komen. Breng goede vruchten voort, om daarmee te laten zien dat je je leven een wending ten goede hebt gegeven, want aan de vruchten kun je de boom herkennen. Johannes geeft ook voorbeelden en praktische aanwijzingen, als antwoord op de vragen die de mensen hem stellen, “Wat moeten we dan precies doen?”: Wie meer dan genoeg aan eten of kleding heeft, moet daarvan delen met wie te weinig heeft. Of specifiek aan het adres van tollenaars (belastingontvangers) en ook van soldaten: neem genoegen met je normale verdiensten en pers niemand af.

Van harte welkom in de Martinidienst op de derde zondag van Advent, 15 december 2024 om 11:30 uur. Met voorganger Jasja Nottelman en voorzangers Ton Tromp en Joost de Ridder. Het orgel wordt bespeeld door Elena Fabris (in plaats van Henk de Vries wiens naam in de liturgie vermeld is).

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week INLIA, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 13.

De Hereweg weer rechtgetrokken

Spoiler alert: Wie er vorige week bij was in de viering van de eerste Adventszondag, heeft het van voorganger Jaap Goorhuis al gehoord: verderop in de Adventsperiode gaat het over de ontmoeting tussen Maria en Elisabeth, familieleden van elkaar en beiden zwanger, waarbij Maria haar lofzang aanheft, maar eerst is het op de tweede Adventszondag Johannes de Doper die ten tonele verschijnt om op te roepen tot bekering.

Welnu, de profeet Maleachi kondigt het al aan: zie, ik zend mijn bode vooruit die voor mij de weg zal effenen. En Lucas citeert de profeet Jesaja, om daarmee aan te geven dat Johannes de Doper degene is die zich laat kennen als de Stem van een roepende – in de woestijn, maak de weg van de Heer gereed, maak recht zijn paden! De interpretatie van dit citaat is overigens wel een eigenaardigheid, want de woestijn, dat is niet de plaats waar iemand staat te roepen, maar waar de boodschap niet gehoord wordt. Zoals het spreekwoord ooit is ontstaan: ‘een roepende in de woestijn’, een bericht aan dovemansoren. Nee, in de woestijn, dat is de plaats waar een weg gebaand moet worden voor de Eeuwige.

Combinatie Herepoort is ondertussen al goed bezig met het weer rechttrekken van de Hereweg. Die rare, tijdelijke, slingerende bocht is er inmiddels uit, volgende week komen de asfaltmachines in actie en nog voor Kerst is de weg weer toegankelijk voor iedereen. Hiernaast zie je ze aan het werk, meer foto’s vind je bij Aanpak Ring Zuid. Maar natuurlijk had Johannes het niet over dit wegenbouwproject in Groningen; het gereedmaken van de weg van de Heer en het rechtmaken van zijn paden is bedoeld als een oproep tot bekering, om af te stappen van foute keuzes die nadelig zijn voor de medemens en voor de wereld, en om je leven een andere richting te geven. “Probeer om te keren!”, klinkt er uit ons on-board navigatiesysteem als we de verkeerde richting ingeslagen zijn of de juiste afslag gemist hebben.

Van harte welkom in de Martinidienst op zondag 8 december 2024 om 11:30 uur. Voorganger is Ynte de Groot. Met voorzangers Fred Blaauw, Maarten van Damme en Bert Ballast en pianist Jan de Roos.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week de Grunnegse Rieders, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 14.

De donkere dagen voor Kerst

Zondag 1 december begint de adventsperiode, de tijd van het jaar waarin de periode met daglicht het kortst duurt en waarin we door al dat duister heen hoopvol uitzien naar het licht van Kerst. Grijs is het weer, dikke donkere wolkenpakketten drijven over, en als we dan uit een Bijbelse profetie vernemen dat “pas tegen het vallen van de avond weer licht zal gloren”, ontstaat er ook in onze ogen een klein lichtpuntje van herkenning. In die profetische woorden, in dit geval van Zacharia waaruit we op de eerste adventszondag zullen lezen, gaat het ook om heftige gebeurtenissen in de wereld om ons heen, voorafgaand aan het aanbreken van het Koninkrijk Gods. Bergketens die in tweeën splijten en mensen die op de vlucht slaan als bij een aardbeving.

Ook Jezus spreekt over dergelijke gebeurtenissen waaraan je zou kunnen herkennen dat de tijd van het koninkrijk nabij is, net zoals je aan het uitlopen van de vijgenboom kunt herkennen dat het weer zomer wordt.

Van harte welkom in de Martinidienst op deze eerste zondag van Advent, zondag 1 december 2024 om 11:30 uur. Met voorganger Jaap Goorhuis, organist Henk de Vries en met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week de Bijenstichting, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.

Vierde Advent: de annunciatie

Twee Martinidiensten zijn er op zondag 24 december 2023. Over de Kerstnachtdienst om 23:00 uur wordt apart op deze website informatie gegeven; dit bericht gaat over de ochtenddienst van de vierde adventszondag, om 11:30 uur in de Martinikerk.

De Annunciatie (Fra Angelico)

In deze ochtendviering van de vierde adventszondag gaat het om de ontmoeting van Maria met de engel Gabriël, volgens het Evangelie van Lucas. In eerste instantie is Maria nogal verschrikt als de engel plotseling in haar huis verschijnt en haar begroet. Maar de engel spreekt geruststellende woorden en een hoopvolle boodschap. Maria zal met de kracht van de Allerhoogste een zoon ter wereld brengen. Maria’s angst maakt plaats voor acceptatie, “Laat er met mij gebeuren wat u hebt gezegd”, en weldra klinkt uit haar mond het Magnificat, de lofzang van Maria.

Voorganger in deze viering is Heleen Maat. Met organist Henk de Vries en een gelegenheidscantorij gevormd door Jeannette de Bock, Lysbet de Vries, Bert Ballast, Fred Blaauw, Maarten van Damme en Pieter Kamminga.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

Bijdragen aan de Collecte kan bij voorkeur door middel van het scannen van de QR-codes in de liturgie op pagina 14. Of per bankoverschrijving; maak dan een bedrag over op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp en vermeld daarbij duidelijk waarvoor de gift bestemd is: “instandhouding Martinidiensten” of “diaconale collecte: Kinderfonds Mama’s”. Zie ook het bericht over doneren via de QR-code. Tenslotte is ook met contant geld bijdragen mogelijk.

Thuiskomen op een plaats waar je nog nooit bent geweest

De Martinidienst van de derde Adventszondag, 17 december, vieren we gezamenlijk met de gemeenschap van de Pepergasthuiskerk. De viering vindt plaats in de Martinikerk vanaf 11:30 uur; er is deze zondag geen dienst in de Pepergasthuiskerk om 10:30 uur. Medio januari 2024 hebben we nog een keer een gezamenlijke dienst, dan in de Pepergasthuiskerk.

De tekst die centraal staat in deze viering op 17 december is die van Psalm 126. Het is een pelgrimslied. Iedere dag weer opstaan is soms lastig. Wonderlijk hoe we blijven zingen, het kyrie en het loflied. Die met tranen zaaien, zullen met gejuich maaien, zegt de psalm. Je gaat toch zingen en je blijft dromen. ‘God zal ons thuis brengen uit onze ballingschap.’

Bloeiende woestijn. Bron: Orlando Muñoz Amigo, Wikipedia (CC BY-SA 4.0). Passend bij het lied “De steppe zal bloeien” van Huub Oosterhuis.

Voorganger in deze dienst is Jaap Koopmans, emeritus geestelijk verzorger van het UMCG. Met organist Henk de Vries en een gelegenheidscantorij van vier personen: Mirjam Leentvaar, Joke Bulthuis, Ton Tromp en Maarten van Damme.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

Bijdragen aan de Collecte kan bij voorkeur door middel van het scannen van de QR-codes in de liturgie op pagina 11. Of per bankoverschrijving; maak dan een bedrag over op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp en vermeld daarbij duidelijk waarvoor de gift bestemd is: “instandhouding Martinidiensten” of “diaconale collecte: COC”. Zie ook het bericht over doneren via de QR-code. Tenslotte is ook met contant geld bijdragen mogelijk.

Tweede Advent: Stem van een roepende

In de woestijn, dat is niet de plaats waar iemand staat te roepen, maar waar de boodschap niet gehoord wordt. Zoals het spreekwoord ooit is ontstaan: ‘een roepende in de woestijn’, een bericht aan dovemansoren. Nee, in de woestijn, dat is de plaats waar een weg gebaand moet worden voor de Eeuwige, en dat is de boodschap die wordt geroepen en die alom gehoord moet worden. Treffender dan in de versie van Jesaja 40:3 in de Naardense Bijbel kan het niet geformuleerd worden: “Stem van een roepende: in de woestijn, bereidt de weg van de Ene, effent recht door de steppe een heirbaan voor onze God!”.

In het Evangelie van Johannes wordt invulling gegeven aan dit profetenwoord van Jesaja. Johannes de Doper doopt mensen in de rivier Jordaan, en maakt zichzelf bekend met woorden als: ‘de beloofde messias ben ik niet, maar de stem van een roepende (verwijzend naar Jesaja) en de wegbereider voor Hem die na mij komt, wiens sandaalriem ik niet eens waard ben los te maken’.

Welkom in de Martinidienst van de tweede zondag van Advent, zondag 10 december 2023 om 11:30 uur. Voorganger is Arlette Toornstra. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen en organist Carlos Bollo.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

Bijdragen aan de Collecte kan bij voorkeur door middel van het scannen van de QR-codes in de liturgie op pagina 15. Of per bankoverschrijving; maak dan een bedrag over op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp en vermeld daarbij duidelijk waarvoor de gift bestemd is: “instandhouding Martinidiensten” of “diaconale collecte: Rode Kruis”. (In de liturgie staat als diaconaal doel vermeld Stichting Exodus, maar dit is gewijzigd.) Zie ook het bericht over doneren via de QR-code. Tenslotte is ook met contant geld bijdragen mogelijk.