Jezus omarmd

Nadat we de Kerstnachtdienst in de Martinikerk hebben gevierd, een kerstnachtdienst waarin we konden genieten van prachtige muziek, prachtige zang en inspirerende gesproken woorden, nemen de Martinidiensten zoals gebruikelijk van Kerst tot en met de jaarwisseling een weekje vakantie. Er is dus geen viering op zondag 28 december 2025 om half twaalf. Op 4 januari 2026 gaan we weer van start. Bij deze wensen we een ieder vrede en alle goeds voor het nieuwe jaar dat voor ons ligt.

In de eerste Martiniviering van 2026 gaat het om het evangeliegedeelte waarin Simeon de pasgeboren Jezus in zijn armen sluit. Deze Simeon, een man op leeftijd en woonachtig in Jeruzalem, heeft van de Heilige Geest ingegeven gekregen dat hij niet zal sterven voordat hij de Messias van de Heer gezien heeft. Als hij in de tempel Maria en Jozef ziet binnenkomen, met hun eerstgeboren zoon en met de bedoeling het kind volgens het ritueel aan de Heer toe te wijden, is Simeon op dat punt alvast gerustgesteld: Nunc dimittis servum tuum, Domine, secundum verbum tuum in pace. Met het kind Jezus in zijn armen, spreekt Simeon wijze woorden over de toekomst die deze Jezus met de mensen te wachten staat en de mensen met Jezus: velen in Israël zullen door hem ten val komen of zullen juist opstaan. Ook de oude profetes Hanna, al op jonge leeftijd weduwe geworden, spreekt eervol over God en over het kind dat de mensheid bevrijding en vrede zal schenken.

Van harte welkom in deze Martinidienst op zondag 4 januari 2026 om 11:30 uur met voorganger Arlette Toornstra. De vleugel wordt bespeeld door Rolf Wassens en Jeannette de Bock, Nicolette Kloosterman, Fred Blaauw en Bert Ballast verlenen als voorzangers hun medewerking.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte van deze week wordt tijdens de viering bekendgemaakt en toegelicht, de uitgangscollecte is zoals gewoonlijk voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 17.

Kerstnacht 2025 in de Martinikerk

Het is een verhaal van hoop en verlangen naar vrede en goedheid onder de mensen, dat al ruim twintig eeuwen wordt doorverteld: het verhaal van de kerstnacht. Het was een duistere tijd, waarin volkeren leefden onder de onderdrukkende bezettingsmacht van de Romeinse keizer. En temidden van die duisternis, in de ommelanden van Bethlehem waar schaapherders hun kuddes weiden, vindt in een eenvoudige stal de geboorte van een kwetsbaar mensenkind plaats. Een kind dat de goddelijke belofte in zich draagt om later uit te groeien tot een vredestichter en tot een Goede Herder. De herders van Bethlehem ontvangen het bericht van een hemelse engelenmacht, het licht begint te stralen midden in de nacht, en zo zijn zij er als eerste bij om het wonder van de kerstnacht te aanschouwen.

Jaar in jaar uit vieren we, in de nacht naar 25 december, de Kerstnachtdienst. Want het is van groot belang dat dat verhaal doorverteld blijft worden en dat het de mensheid blijft inspireren tot nieuwe mogelijkheden in het leven. Totdat het eindelijk overal ter wereld vrede zal zijn en nog vele jaren daarna. Ook in Groningen vieren we de jaarlijkse Kerstnachtdienst in de Martinikerk, die begint op woensdag 24 december 2025 om 23:00 uur (de deuren openen een half uur voor aanvang). Komt allen tezamen, jubelend van vreugde.

Van harte welkom in deze viering met voorganger Tiemo Meijlink, organist Jan de Roos, met het Oecumenisch Koor Martinidiensten onder leiding van Ton Tromp en met muziek van Harmonie ’67 onder leiding van Jan Wijenberg.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt in de kerstnacht vanaf 23:00 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is in deze viering de Kinderen van de Voedselbank, de uitgangscollecte is voor de bekostiging van deze Kerstnachtdienst en van de Martinidiensten iedere zondagochtend om 11:30 uur. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 16.

Kom, Immanuël, als het licht in onze nacht

Eind december, de dagen zijn het kortst en de nachten het langst. Maar vanaf de winterzonnewende keert alles weer ten goede, gloort er weer hoop. t Het nog noeit zo donker west, of t wer altied wel weer licht. Verlangend zingen we, dat de lang verwachte Heiland moge komen als het licht dat het duister van onze nacht verdrijft.

In de viering van de vierde Adventszondag, 21 december, horen we over Jozef die te weten komt dat Maria in blijde verwachting is, maar niet van hem. Zijn eerste ingeving is dat hij van haar zou moeten scheiden, haar zou moeten verstoten, om schande te voorkomen. Maar een droom brengt voor hem verheldering van de situatie. De evangelist Mattheüs brengt een profetie van Jesaja in herinnering: een teken voor koning Achaz die is klemgezet door aanvallen van zijn vijandige buren. Het teken is de belofte dat een jonge vrouw een zoon zal baren en hem de naam Immanuël geeft: “God met ons”, brenger van licht en vrede. Tegen de tijd dat de jongen is opgegroeid, het onderscheid kan maken tussen goed en kwaad, zal van oorlogsdreiging geen sprake meer zijn.

Nadat Jozef uit de droom ontwaakt, besluit hij Maria toch als zijn vrouw te accepteren en haar bij zich in huis te nemen. Maar hij heeft geen gemeenschap met haar totdat zij het leven heeft geschonken aan haar eerstgeboren zoon Jezus. De timmerman Jozef mag ondertussen het kinderledikantje in elkaar zetten, de babykamer moet immers nog klaar. Of nee, de geschiedenis verliep anders, het werd een kribbe, een voederbak voor dieren in een eenvoudige stal, omdat de Bethlehemse herbergen geen plaats meer boden. Maar wel een kribbe die in een schitterend licht werd gezet bij de komst van het Christuskind!

Van harte welkom in deze Martinidienst op zondag 21 december 2025 om 11:30 uur. In deze viering gaat Jasja Nottelman voor, samen met Anna Maria van Willigen, student theologie te Amsterdam. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen. Oscar Rodriguez bespeelt het orgel.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week de Grunnegse Rieders, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.

Een gebaande weg door de woestijn

De Adventstijd schrijdt voort, we komen steeds dichter bij Kerst en bij het beloofde licht dat in de duisternis zal doorbreken. Op de derde zondag van Advent laten we ons nog steeds toespreken door Johannes de Doper die, met een verwijzing naar de profeet Jesaja, oproept om tot inkeer te komen, om in de woestijn een rechte weg voor de Heer te bereiden. Opdat de woestijn niet langer een dorre vlakte blijft maar in een bloeiende steppe wordt omgevormd.

Niet alleen tijdens zijn activiteit als doper aan de Jordaan, maar ook later tijdens zijn verblijf in de gevangenis, laat Johannes van zich horen. Zijn boodschap blijft, dat hij degene is, de vooruitgezonden bode, over wie geschreven staat: “Let op, ik zend mijn bode voor je uit, hij zal een weg voor je banen”. Die weg door de woestijn is als een pad naar het licht, als een open deur naar Jezus als de beloofde Messias, als een wenkend perspectief naar een toekomst van vrede.

Welkom in de Martinidienst van zondag 14 december 2025 om 11:30 uur. In deze viering gaat Heleen Maat voor en bespeelt Oscar Rodriguez het orgel. Met medewerking van een vocaal kwartet bestaande uit Lysbet de Vries (sopraan), Barbara van der Werff (alt), Pieter Kamminga (tenor) en Tom Postmes (bas).

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Oikocredit, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 13.

Tweede Advent: omgord met de wapens van het licht

The peaceable kingdom (Edward Hicks)

In de Adventstijd zien we verlangend uit naar het doorbreken van het licht in de duisternis, naar de komst van het Christuskind in de wereld, naar hem die ook als Vredevorst wordt aangeduid. Op de tweede zondag van Advent klinken profetische woorden van Jesaja, over de komst van een telg uit het geslacht van Isaï, die een rechtvaardig oordeel zal vellen en gerechtigheid hoog in het vaandel zal dragen. Over een paradijselijke wereld waarin wolf en lam samen neerliggen, leeuw en kalfje samen weiden, een wereld waar vrede heerst.

Ook klinkt een oproep van Paulus, geschreven in briefvorm aan de gemeente in Rome, om elkaar niets anders dan liefde schuldig te zijn, want in de liefde vindt de wet zijn vervulling. Laten we ons ontdoen van de praktijken van de duisternis en ons omgorden met de wapens van het licht.

En als vanouds klinkt ook de oproep van Johannes de Doper, om tot inkeer te komen. Opdat in de woestijn de weg van de Heer gereedgemaakt wordt, zijn paden rechtgemaakt. Opdat in de duisternis het goddelijk licht mag doorbreken. Laat die oproep doordringen tot een ieder die licht, liefde en vrede wenst in de wereld, en dat de boodschap van Johannes niet aan dovemansoren gericht is, als van een ‘roepende in de woestijn’.

Welkom in de Martinidienst van zondag 7 december 2025 om 11:30 uur. Met voorganger Tiemo Meijlink, organist Henk de Vries en voorzangers Bert Ballast, Fred Blaauw en Pieter Kamminga.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week het Leger des Heils, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 14.

De kunst van het oud ZIJN (met Freek de Jonge)

Binnenkort gaat ds. Alberte van Ess met emeritaat, en ter gelegenheid daarvan vindt op zondag 7 december 2025 om 15:00 uur in de Martinikerk het symposium ‘De kunst van het oud ZIJN’ plaats. Inclusief een optreden van Freek de Jonge.

Ds. Alberte van Ess was de laatste jaren vooral actief voor wijkoverstijgende thema’s zoals toerusting voor het ouderenpastoraat. Daarom leek het passend bij haar afscheid hieraan nog een keer aandacht te besteden, na eerdere bijeenkomsten en symposia. Maar dit keer met een bijzondere inleider: Freek de Jonge. Een voorstelling met als insteek: de kunst van het oud ZIJN. Dit optreden is enerzijds een slotakkoord, maar ook een aanzet voor de toekomst. Het stokje wordt doorgegeven, met de hoop dat het weer wordt opgepakt. Want het belang van deze taak wordt alleen maar actueler.

Hans de Waal, de inleider van het eerste symposium, constateert in de samenleving en de kerk een driedubbele vergrijzing. Het aantal ouderen groeit, deze worden steeds ouder en in de kerk zijn er meer ouderen dan jongeren. Daarbij worden ouderen nogal eens ‘weggezet’ als ‘niet jong en niet …’. Ook is er weinig oog voor de verscheidenheid onder ouderen en de waardevolle bijdragen die ze kunnen leveren aan de samenleving en aan de kerk.

Daarom nodigen we jullie uit om na de voorstelling kort en kernachtig te reageren op de daar aanwezige kaartjes. De reacties zullen worden verzameld en op een later moment zal daar in Kerk in Stad worden teruggekomen.

Het aantal beschikbare stoelen is beperkt, dus als je wilt komen is vooraf aanmelden noodzakelijk via deze link: https://shop.weeztix.com/a42a2368-c326-11f0-a9cb-7e126431635e. De toegang is gratis, de medewerking van Freek de Jonge is geheel belangeloos. Wel wordt een donatie aan de Freek en Hella de Jonge Stichting van harte op prijs gesteld.

Zwaarden tot ploegscharen

De profeet Micha richt zich in een uitgebreide redevoering tot de volkeren. Gedeelten hieruit zullen onze viering van de eerste Adventszondag, 30 november, inkleuren. Micha begint zijn profetische toespraak met een waarschuwend signaal tegen misdaad en machtsmisbruik. “Wee hun die kwaad in de zin hebben en boze plannen smeden.” Voorbeelden te over in de actualiteit van vandaag de dag, helaas maar waar. Maar verderop klinkt ook een hoopvolle boodschap, er komt een eind aan al dat onheil, want eens komt de dag dat de Heer zal komen om recht te spreken en om ons te onderrichten en de goede weg te wijzen. De dag dat de volkeren zullen ophouden elkaar gewapenderhand te bestrijden, maar de zwaarden tot ploegscharen zullen omsmeden en de speren tot snoeimessen.

Advent is: oproepen tot waakzaamheid, want wanneer die beloofde dag des Heren zal aanbreken is niet te voorspellen. Let op de tekens van de tijd: net als met de vijgenboom – begint hij uit te lopen, dan weet je dat het weldra zomer wordt. Advent is ook: uitzien naar een hoopvolle toekomst, naar de komst van Christus in de wereld, als een kwetsbaar mensenkind in een eenvoudige stal in de duisternis van de Kerstnacht. De dagen zijn nu op z’n kortst, dus het is bijna zover!

Welkom in de viering van de eerste zondag van Advent: zondag 30 november 2025 om 11:30 uur in de Groninger Martinikerk. Met voorganger Gerjanne Eppink en met de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen. Muzikale medewerking van Henk de Vries op het orgel en Tiemo Meijlink op klarinet.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Save the Children, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 18.

De tafel der armen

“Wat in stilte bloeit, in de luwte van tuinen, onder de hete zon, op de akker, heeft Hij bestemd voor de tafel der armen”. Enkele woorden uit een bekend Oosterhuis-lied, die het thema bepalen voor de Martinidienst van komende zondag, 23 november. Welke gedachten roepen deze woorden bij je op?

We leven met miljarden mensen op deze planeet Aarde, maar desondanks is er voldoende voedsel voor iedereen. Maar daarbij komt het wel aan op eerlijk delen. Aan de ene kant komen mensen niets te kort en zijn er zelfs grote overschotten, is er sprake van voedselverspilling (in de voedingsindustrie, in de handel en bij consumenten), en aan de andere kant lijden mensen honger, ver weg maar ook dichtbij.

Al in de tijd van Adam en Eva in het paradijs, zo vertelt ons het begin van het bijbelboek Genesis, was er zó veel te eten voorhanden, dat het echt niet nodig was om te plukken van de Boom der kennis van Goed en Kwaad. De Schepper had het Adam en Eva uitdrukkelijk verboden, maar de mens kwam toch in de verleiding. Ook in een – overigens vrij onbekende – profetie van Amos wordt gewaarschuwd tegen overdaad: tegen mensen die al blaken van welstand en alleen maar roepen om méér, terwijl ze ook nog eens de zwakkeren slecht behandelen, zegt de profeet dat het niet goed met hen zal aflopen.

Er zijn in de huidige tijd gelukkig veel goede, kerkelijke en niet-kerkelijke, initiatieven op dit gebied, zowel gericht op het vermijden van verspilling als op het delen met de minder bedeelden in de samenleving. Denk aan de vele soepkeukens die maaltijden aan daklozen uitdelen, denk aan de jaarlijkse daklozenmaaltijd die begin november in de Martinikerk plaatsvond in het kader van de Sint Martinusdagen, denk aan de Nederlandse vrijwilligers die in Oekraïne gratis friet uitdelen aan de door oorlog getroffen bevolking.

Zoals Mahatma Gandhi al zei: “De wereld biedt genoeg voor ieders behoefte, maar niet voor ieders hebzucht”. Niet voor niets zijn ‘geen armoede’ en ‘geen honger’ de eerste twee van de zeventien Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties.

Welkom in de Martinidienst van zondag 23 november 2025 om 11:30 uur. Voorganger in deze viering is Tiemo Meijlink. Met een gelegenheidskoor onder leiding van Ton Tromp en pianist Oscar Rodriguez.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Stichting Rouwen en Vieren Groningen, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 16.

Een God van levenden

Over een paar weken komt de Adventstijd er alweer aan en daarmee het begin van het nieuwe kerkelijk jaar. Het huidige kerkelijk jaar loopt dus op zijn eind, en in deze tijd, in de maand november die begon met Allerheiligen en Allerzielen, reflecteren we vaker over onderwerpen als leven en dood. Zo komt op zondag 16 november een Evangeliegedeelte uit Lucas 20 ter sprake, waarin het ook gaat over leven, dood en opstanding.

Enkele Sadduceeën leggen Jezus een ingewikkelde ‘logische puzzel’ voor, waarin de situatie wordt beschreven dat een vrouw zeven keer getrouwd is geweest, alle zeven echtgenoten zijn broers van elkaar, en alle zeven huwelijken eindigen kinderloos. De vraag is als wiens vrouw zij zal worden gezien ten tijde van de opstanding. Het antwoord van Jezus geeft deze kwestie een onverwachte wending, want daaruit blijkt dat het ‘probleem’ dat door de Sadduceeën geschetst wordt eigenlijk niet van belang is; God is een God van levenden, niet van doden, en voor Hem behoren allen tot de levenden. Er wordt in dit antwoord van Jezus ook terugverwezen naar de ontmoeting die Mozes had met God, die zich liet kennen als ‘Ik zal er zijn’, bij een brandende doornstruik. Daarom zullen we eerst dit verhaal uit Exodus 3 lezen.

Welkom in de Martinidienst van zondag 16 november 2025 om 11:30 uur. Met voorganger Heleen Maat, organist Henk de Vries en voorzangers Jeannette de Bock en Nicolette Kloosterman.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Stichting Exodus, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.

Toegewijd aan Gods wil

De christelijke traditie, en ook de Bijbel waaraan we vele levenswijsheden ontlenen, zijn ervan doordrongen: hoe onderscheid te maken tussen het goede en het kwade. Verdiep je in wat goed of slecht is en kies voor het goede, wordt ons telkens weer voorgehouden. In het begin van het profetenboek Jesaja klinkt al een boodschap van deze strekking en een uitdrukkelijke oproep om te breken met het kwaad. Wie toegewijd is aan de wil van God, mag erop vertrouwen dat het hem of haar goed zal gaan en mag God aan zijn of haar zijde weten.

Een belangrijk deel van het nieuwtestamentische boek Handelingen is gewijd aan de zendingsreizen van Paulus, voorheen genaamd Saulus. Door schade en schande wijs geworden, heeft hij het op zich genomen om zich voor de goede zaak in te zetten door het evangelie van Jezus Christus te verspreiden in binnen- en buitenland. Dit brengt hem en zijn reisgezelschap, over land en zee, in de uithoeken van de toen bekende wereld, in gebieden die we nu kennen als Griekenland, Turkije, Cyprus en Syrië. En ook weer terug naar thuisbasis Jeruzalem.

Paulus ondervindt tijdens zijn missies veel weerstand, zo komen we in het verhaal, dat in de viering van 9 november gelezen wordt, de profeet Agabus tegen. De waarschuwingen die deze Agabus tot uiting brengt, geïllustreerd door het vastbinden van zijn eigen handen en voeten met de gordel van Paulus, brengen Paulus niet van zijn stuk. Paulus blijft er heilig van overtuigd dat waar hij zich voor inzet, in overeenstemming is met de wil van God, en hij is zelfs bereid zijn leven ervoor te geven.

Welkom in de Martinidienst op zondag 9 november 2025 om 11:30 uur. Met voorganger Jasja Nottelman, organist Jan de Roos en met de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Stichting De Noordzee, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.