Auteur archieven: Marcel

Zal er ooit bevrijding zijn?

Geplaatst op door

Zal er ooit een dag van vrede, zal er ooit bevrijding zijn? In een tijd waarin er op verscheidene plekken in de wereld, ver weg en dichterbij, sprake is van oorlog en oorlogsdreiging, en ook van misleidende berichtgeving, desinformatie, sabotage van infrastructurele netwerken en noem maar op wat al niet meer, vraag je je steeds vaker af of het ooit nog goedkomt. Maar we mogen de hoop nooit opgeven, daarom blijven we die woorden zingen, “Zal er ooit …?”, ook na het lezen van de woorden van Jezus uit Marcus 13, waar hij uiteenzet wat er nog staat te gebeuren voordat het einde der tijden aanbreekt. Ook al komt er heel wat onheil over ons heen, wees standvastig en laat je niet misleiden.

De sterrennacht – Vincent van Gogh

“Zie de sterren aan de hemel, waar het duister van de nacht door hun schijnsel wordt verdreven tot een nieuwe dag die lacht.” Volgende week wordt het alweer Advent, en leven we weer hoopvol toe naar Kerst, naar de komst van Christus in de wereld. Maar eerst is er op zondag 24 november om 11:30 uur nog de laatste viering van het ‘oude’ kerkelijk jaar, de Martinidienst met voorganger Jasja Nottelman, organist Jan de Roos en een gelegenheidskoor met dirigent Ton Tromp. Van harte welkom in deze viering!

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Justdiggit, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.

Twee muntjes van een arme weduwe

Geplaatst op door

Er staat een offerkist in de tempel, eens kijken wat de mensen daar zoal in werpen. Een paar welgestelden gooien er flinke bedragen in, maar die hadden wellicht nog wel veel meer kunnen missen. Een arme weduwe doneert twee muntstukken, wat ongeveer gelijkstaat aan haar hele levensonderhoud. Jezus grijpt dit tafereel aan om zijn leerlingen een wijze les mee te geven over arm en rijk. Wijze woorden, groot vertoon, goede sier proberen te maken met goede werken, en ook de opzichtig geklede schriftgeleerden die breedsprakig en op luide toon lange gebeden opzeggen, daar valt wel het nodige op af te dingen. Meer waardering krijgt de weduwe die een grotere bijdrage weggeeft dan wie dan ook. Het lijkt wel de omgekeerde wereld!

Deze scène uit het Evangelie naar Marcus staat centraal in de Martinidienst van zondag 17 november 2024, een viering samen met de gemeenschap van de Pepergasthuiskerk. Voorganger in deze dienst is Berend Borger. Met medewerking van het koor van de Pepergasthuiskerk onder leiding van Martijn Jager, organist/pianist Pieter Pilon en fluitiste Anne Hesseling. De viering vindt plaats in de Martinikerk vanaf 11:30 uur; er is deze zondag geen dienst in de Pepergasthuiskerk om 10:30 uur.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week INLIA, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.

Je naaste liefhebben als jezelf

Geplaatst op door

Wat zijn de belangrijkste leefregels om toe te passen, opdat we een goed leven leiden, de goede keuzes maken voor onszelf, voor de samenleving en voor al het leven op aarde? De beste tips heeft de Bijbel reeds meerdere malen aangereikt, Mozes heeft ze meegegeven aan het volk Israël na de bevrijding uit Egypte, Jezus heeft ze nogmaals benadrukt in zijn discussies met schriftgeleerden, en ook wij kunnen het niet vaak genoeg tegen elkaar blijven zeggen, het telkens weer herhalen: “Heb je naaste lief zoals je jezelf liefhebt”. Een levenswijsheid die nauw aansluit bij het gebod dat eraan voorafgaat in de woorden van Jezus: “Heb de Heer lief met heel je hart, met heel je ziel, heel je verstand en heel je kracht”.

Concrete voorbeelden om daar invulling aan te geven zijn er legio, we hoeven maar te beginnen bij Mozes in het derde bijbelboek Leviticus. Denk niet alleen aan jezelf maar ook aan de armen en vreemdelingen in de maatschappij, bijvoorbeeld bij de graanoogst en bij de druivenpluk: houd niet alles voor jezelf maar laat ook wat over voor de ander. Niet liegen, niet bedriegen, geen kwaad spreken over de ander.

Schilderij “St. Martinus” van Egbert Modderman in de Martinikerk Groningen. Foto: Romke Hoekstra, Wikipedia, CC BY-SA 4.0.

Wees niet haatdragend, zo staat het letterlijk in Leviticus 19 vers 17, maar waarom is er anno 2024 dan nog zo ontzettend veel haat in de wereld en is het zo lastig dit uit te bannen? Oorlogsgeweld in het Midden-Oosten en in Oekraïne, of dichter bij huis de politieke onwil om vluchtelingen en asielzoekers een humane opvang te bieden. Het gaat ook om hoe we in het dagelijks leven met elkaar omgaan, in het verkeer op straat of op de tribunes van voetbalstadions. Hoeveel mooier wordt het leven als we ons laten leiden door dat “van ver, van oudsher aangereikte woord, dat toch niet van ons wijkt”. Dus nogmaals, wees niet haatdragend, maar heb je naaste lief als jezelf.

Van harte welkom in de Martinidienst op zondag 10 november 2024 om 11:30 uur. Voorganger in deze viering is Heleen Maat. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen, organist en pianist Jan de Roos en violiste Inge Muntendam.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Sea Shepherd, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 14.

Een lichtje voor wie ons dierbaar waren

Geplaatst op door

Lieve oma, wat missen we je ontzettend. Je hebt heel veel meegemaakt, lief en leed gedeeld, en je hebt je leven ten volle geleefd. Tot op hoge leeftijd, en helaas de laatste jaren zonder opa aan je zijde. Totdat het op het einde niet meer ging, en we enkele jaren geleden afscheid van je moesten nemen. Er wordt nog vaak aan je gedacht, we halen nog regelmatig mooie herinneringen op. En op de zondag van Allerheiligen en Allerzielen steken we een lichtje aan voor jou en voor alle anderen die ons dierbaar waren, maar van wie we ook afscheid moesten nemen. Dat doen we in de Martinidienst op zondag 3 november om 11:30 uur, en daarmee zetten we een jaarlijkse traditie voort.

Afbeelding: Jan van ’t Hoff (bron: www.gospelimages.nl)

Na rouw en afscheid gaat onze levensweg verder. Net als voor die twee mannen uit Lucas 24, onderweg van Jeruzalem terug naar hun dorp Emmaüs. Het is net Pasen geweest maar de betekenis daarvan is nog niet tot ze doorgedrongen. Ze zijn nog bedroefd om hun leermeester Jezus, die op Goede Vrijdag gekruisigd werd, en geschokt om het bericht dat een paar vrouwen uit hun midden het graf van Jezus leeg hadden aangetroffen. Tot zich opeens een onbekende man bij hen voegt als reisgenoot. Eenmaal thuisgekomen in het dorp neemt deze man bij hen plaats aan tafel. In het breken en delen van het brood laat de man zich herkennen als de opgestane Heer.

Het is nu anno 2024 alweer een dik half jaar na Pasen, precies aan de andere kant van de cyclus van het kerkelijk jaar. Maar ook nu mogen we niet vergeten wie die reisgenoot was en wat hij voor ons betekent, en juist nu lezen we in de Martinidienst het evangeliegedeelte van de Emmaüsgangers. En we horen en overdenken twee gedichten, één van Tim Krabbé en één van de Poolse Czesław Miłosz.

Van harte welkom in deze viering in de Martinikerk te Groningen, zondag 3 november om 11:30 uur, met Ivo de Jong als voorganger. Zang en muziek: een gelegenheidscantorij gevormd door Ellen Kloosterman, Nicolette Kloosterman en Jeannette de Bock ondersteunt de gemeentezang, Henk de Vries bespeelt het magnifieke Martiniorgel.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Dokters van de Wereld, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 21.

Bevrijd van donkerte en duisternis

Geplaatst op door

Nu we dit weekend de klok weer een uur terugzetten, we de overschakeling maken van zomertijd naar wintertijd, is het tijdelijk even ’s ochtends wat eerder licht, maar vooral ’s avonds weer eerder donker. Maar over dat soort duisternis gaat het hier niet.

Timeüs had een zoon, hij heette Bartimeüs en zat als blinde bedelaar langs de kant van de weg. Toen hij merkte dat Jezus langskwam, van wie hij veel goeds gehoord had, riep hij hem om zijn aandacht en medelijden. Jezus geneest hem van zijn blindheid, en dat is niet zomaar een wonderteken, nee het zit dieper: het is op basis van het geloof en het vertrouwen dat in Bartimeüs’ roepen doorklinkt. Geloof in een God van het licht, een God van bevrijding uit de duisternis van deze wereld.

Libanonceder (Cedrus libani). Foto: Mpeylo, Wikipedia, CC BY-SA 3.0.

Dezelfde bevrijdende God over wie de profeet Jesaja spreekt in een rede die hij begint met zijn visioen over Libanon dat hij kort onder woorden brengt. Libanon is nu nog een plaats waar de duisternis van het alsmaar voortdurend oorlogsgeweld heerst (ook in 2024!), maar ooit zal het weer een boomgaard zijn, een boomgaard als een woud.

Het licht dat de duisternis overwint, klinkt door in woord en muziek, in de Martinidienst van zondag 27 oktober. Zoals in lied 534: “Hij die de blinden weer liet zien, hun ogen kleur liet ondervinden, is zelf het licht dat ruimte geeft: ons levenslicht, de Zoon van God”.

Van harte welkom in deze viering in de Martinikerk te Groningen, aanvang 11:30 uur, met voorganger Ynte de Groot. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen. En met organist/pianist Jan de Roos en violiste Inge Muntendam.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Vrienden van de Ebbingepoort, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 16.

20 oktober in de Peper: Saul’s gedachten over David

Geplaatst op door
Εὐάγριος ὁ Ποντικός

In de viering van zondag 20 oktober staan we stil bij het verhaal waarin Saul overmand wordt door negatieve gedachten op het moment dat David mogelijk machtiger wordt dan hijzelf. Deze negatieve gedachtenvorming wordt destructief voor Saul en dus ook voor de manier waarop hij met David omgaat. Dit menselijke verhaal roept de vraag op hoe wij met onze eigen gedachten omgaan. We gaan onder andere te rade bij de woestijnvader Evagrius van Pontus die ons mogelijk leert hoe we dit als mens kunnen hanteren.

We zijn zondag 20 oktober te gast bij de gemeenschap van de Pepergasthuiskerk in een gezamenlijke viering van Peper en Martinidiensten. Voorganger in deze viering is Jasja Nottelman. Aanvang om 10:30 uur. Er is dus geen dienst in de Martinikerk om 11:30 uur!

► En voor wie er niet fysiek bij kan zijn: de viering wordt zondagochtend vanaf 10:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Pepergasthuiskerk, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

Een bekende Bijbelse scène: David spaart het leven van Saul, die in een grot heeft liggen slapen. David heeft slechts een stukje van Saul’s mantel afgesneden maar het had heel anders kunnen aflopen…

Dag voor de Gevangene

Geplaatst op door

In de christelijke traditie is de zorg voor gedetineerden één van de zeven ‘werken van barmhartigheid’. De Bijbel roept ons op om gevangenen niet te vergeten. Een houding van ‘eigen schuld, dikke bult’ past niet. We willen gedetineerden zien als medemensen, voor wie herstel en een nieuwe start mogelijk zijn. Door middel van de Dag voor de Gevangene willen we een breder publiek bekendmaken met de situatie van gedetineerden en van de mensen om hen heen. We willen werken aan meer begrip voor zowel gedetineerden als hun familie, zonder daarbij af te doen aan de delicten die zij hebben gepleegd en het leed dat mogelijke slachtoffers is aangedaan. Met de Dag voor de Gevangene hopen we bij te dragen aan herstel en een nieuwe start.

“Gevangenen bezoeken”: detail van een gevel aan de Kraanlei in Gent (België), waar ook andere werken van barmhartigheid zijn uitgebeeld. Foto: Peter Maes, Wikimedia Commons, CC BY 3.0.

De Martinidienst van zondag 13 oktober haakt aan bij deze thematiek. We zingen en bidden met elkaar, lezen uit Psalm 119 en uit Marcus 10, luisteren naar een overdenking naar aanleiding van het thema, en tenslotte vieren we de Maaltijd van de Heer met brood en wijn. Voorganger in deze viering is Jaap Koopmans. Met pianist Jan de Roos en voorzangers Dorine Wijmenga, Ellen Kloosterman en Nicolette Kloosterman. Van harte welkom in de Martinikerk te Groningen op zondag 13 oktober 2024 om 11:30 uur.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Justdiggit, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 17.

Ontrouw en overspel

Geplaatst op door
Ook koning David was op relatiegebied niet van onbesproken gedrag, getuige zijn affaire met Batseba, de vrouw van Uria (2 Samuël 11).

Gij zult geen overspel plegen, zo luidt één van de Tien Geboden die Mozes persoonlijk van God op de berg Sinaï in ontvangst nam. En in de joodse wetten en tradities zijn ook regels opgenomen omtrent ontrouw en overspel in relaties en wanneer bijvoorbeeld een man zijn vrouw moet verstoten. Relatieproblemen zijn van alle tijden, ook in de tijd waarin Bijbelse verhalen zijn ontstaan, en vaak ook klinken er waarschuwende woorden van profeten over dit onderwerp, zoals we onder meer lezen in het laatste boek van het Oude Testament: Maleachi.

In Marcus 10 gaan enkele farizeeërs met Jezus in discussie over de voorschriften van Mozes over echtscheiding. Later bespreekt Jezus de kwestie met zijn leerlingen, waarbij hij duidelijk probeert te maken hoe de relatie tussen levenspartners zoveel mogelijk in overeenstemming is met Gods bedoelingen. “Wat God heeft verbonden, mag de mens niet scheiden.”

Rondom deze thematiek uit Maleachi en Marcus is de Martinidienst van zondag 6 oktober vormgegeven. Voorganger in deze viering is Jasja Nottelman. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen. Organist: Henk de Vries.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Jantje Beton, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.

Lessen over goed en kwaad, over hemel en hel?

Geplaatst op door

Er zijn wel eens vaker bijbelfragmenten besproken waarin het gaat over het uitdrijven van kwade geesten. In het evangeliegedeelte dat komende zondag in de Martinidienst gelezen wordt, zijn het andere mensen die in naam van Jezus demonen willen uitdrijven, maar die door de leerlingen van Jezus daarin gehinderd worden. Het brengt Jezus ertoe om zijn leerlingen zijn visie op goed en kwaad over te brengen, en voor deze levenslessen kiest hij opmerkelijk scherpe bewoordingen:

Allereerst: “Verhinder die mensen niet om iets goeds te doen, want wie in Mijn naam een wonder verricht kan toch moeilijk vlak daarna kwaad over Mij spreken?”. Uit andere teksten kennen we een uitspraak van Jezus als “zie, ik houd je vandaag het goede en het kwade voor, kies dan het goede”, maar ditmaal formuleert hij het wat heftiger, niet simpelweg iets zoals dat de hemel (of het leven, of het koninkrijk Gods) te verkiezen is boven de hel (of het eeuwig brandend vuur), nee hij gaat een stap verder: “Als je hand je ten val brengt, hak die hand af, het leven is zelfs zonder die hand te verkiezen boven het onblusbare vuur van de Gehenna mét twee gezonde handen”. Hij herhaalt het nog eens met een voet en een oog als voorbeeld, maar wat bedoelt hij toch met deze bijzondere uitspraken? Jezus besluit met een opmerking over zout: als het zout zijn kracht verliest, hoe zal het zijn kracht weer terug kunnen krijgen? Zorg dat je het zout in jezelf niet kwijtraakt en bewaar de onderlinge vrede.

Geen gemakkelijke boodschap dus van Jezus, maar vrede blijkt toch telkens weer een kernwoord in zijn spreken over goed en kwaad.

Van harte welkom op zondag 29 september 2024 om 11:30 in de Martinikerk in Groningen. Voorganger in deze viering is Berend Borger, het orgel wordt bespeeld door Elena Fabris.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week INLIA, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 16.

Als bonusafbeelding bij dit bericht een vakantiefoto uit 2019: vanaf de achtersteven van de veerboot zicht op het plaatsje Hel op het gelijknamige schiereiland Hel in het noorden van Polen. En nee, het is niet wat het lijkt, de zaak staat niet in de hens, het is slechts de weerspiegeling van de laagstaande, ondergaande zomerzon in de ramen van de gebouwen van Hel, tijdens een alleszins vredige vaartocht terug naar de stad Gdańsk.

Zondagmiddag op de Onneresch

Geplaatst op door

Op zondagmiddag 22 september, na afloop van de Martinidienst, precies op de overgang van de zomer naar de herfst en onder het genot van een heerlijk nazomerzonnetje, zijn we met een groep Martinigangers op bezoek geweest bij Land van Ons op de Onneresch.

Land van Ons is een initiatief om in de vorm van een burgercoöperatie, met behulp van crowdfunding, landbouwgrond aan te kopen om deze natuurvriendelijk te beheren. Op ruim 20 plekken verspreid over heel Nederland heeft Land van Ons al een dergelijk initiatief van de grond getild, en de Onneresch vlakbij het Groningse Onnen is daar één van. De agrarische percelen worden gepacht door een boer die er zijn biologische bedrijfsvoering ten uitvoer brengt, en het verdere beheer is in handen van een enthousiaste groep vrijwilligers met veel aandacht voor het behoud van karakteristieke landschapselementen, voor de natuur en voor de biodiversiteit.

Bloeiende akkerranden op de Onneresch
Er bloeit van alles, zoals deze Kardinaalsmuts

Met die biodiversiteit gaat het de laatste jaren helaas niet goed, maar met het besef dat ecosystemen met een grote verscheidenheid aan bloemen en planten, vogels, insecten en andere dieren van essentieel belang zijn voor het leven op aarde en de voedselvoorziening voor mens en dier, is het extra belangrijk om er samen de schouders onder te zetten teneinde de biodiversiteit niet verder achteruit te laten gaan en zo mogelijk te versterken. Akkerranden worden ingezaaid met biologische inheemse bloemenmengsels, waar bestuivende insecten op af komen en waar ook diverse vogels van profiteren.

Martin (l) geeft uitleg over de geologie van het gebied.

Twee vrijwilligers van Land van Ons heetten ons deze zondagmiddag van harte welkom en gaven ons tijdens een wandeling over de Onner Esweg uitleg over hoe dit initiatief op de Onneresch sinds een paar jaar is vormgegeven, over hoe er geboerd wordt, over het landschap met zijn hoogteverschillen, over de pingoruïne die er ligt, over de natuur en de vogels die er voorkomen. Martin de Bruijn gaf ons nog wat aanvullende geologische kennis mee over de ontstaansgeschiedenis van dit deel van de Hondsrug. Al met al een leerzame zondagmiddag met een heerlijk ontspannen wandeling in dito nazomerweer.