This afternoon, Sunday November 22nd, there was a Jazz vesper in the Martini Church, as part of the Schoonheid met een Ziel programme, with pastors Arjen Zijderveld and Matty Metzlar, and with music played by four students of the Prince Claus Conservatoire in Groningen. If you like, please check the Youtube channel of the Martinidiensten, where we have broadcast this Jazz vesper live at 5:00 p.m. this Sunday afternoon. Anyone who might have missed this livestream, can enjoy afterwards by watching the video. The Jazz vesper starts at 7 min 56 sec counted from the start of the video.
Musicians: Klara Lavriša (alto saxophone), Stanimir Lambov (guitar), Esat Ekincioğlu (acoustic bass) and Helene Richter (vocals)
In addition to the video, we have also made an audio recording of this Jazz vesper, which you can find here.
De laatste Martinidienst van dit kerkelijk jaar (volgende week begint immers Advent) is een heel bijzondere, namelijk een poëzieviering. Een viering midden in de herfst, over de ruimte tussen herkomst en toekomst. Met een lezing over een spiegel waarin je kijkt. En je weet niet wat je ziet. Met gedichten over dat ingetogen jaargetijde, bijna weemoedig misschien. De verstilling om je heen. Of in jezelf? Waar valt het licht?
Voorganger in deze dienst op zondag 22 november om 11:30 uur is Henk van der Spoel. Een bijzondere bijdrage aan de viering levert Gailé Austéja Šamborskyté die de cello bespeelt. Met verder koorzang van het Koor van het GSp onder leiding van Pieter Pilon en orgelspel van Henk de Vries.
Aanmeldprocedure: wil je de viering meemaken, meld je dan uiterlijk zaterdagmiddag om 12:00 uur aan via het registratieformulier. De link staat ook onderaan op de pagina met corona-huisregels.
Collecte: Ook als je de viering niet kunt bijwonen maar deze wellicht online volgt, is het toch mogelijk bij te dragen aan de collecte. Je kunt een bedrag overmaken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten“. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Agrarisch Natuurfonds Fryslân (Red de weidevogel)“. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina.
► We hebben deze dienst live uitgezonden via het Youtube-kanaal van de Martinidiensten. Terugkijken kan via deze link. De dienst begint met de binnenkomst van de voorganger, de celliste en de overige medewerkers vanaf het tijdstip 7 min 19 sec vanaf het begin van de livestream. Ook is van deze dienst een geluidsopname (MP3) gemaakt; terugluisteren kan via Dropbox – volg deze link.
Door de lockdown is mijn leven schraal geworden. Niet even bij collega’s langs, geen bezoek aan vrienden en familie, niet naar de bioscoop, niet uit eten, niet naar het café. Mijn leven is gereduceerd tot bidden en werken. Mijn enige uitje is op zondag naar de kerk en dat is ook verschraald: je mag niet zingen, er is geen collecte* en geen praatje bij de koffie. Na de dienst verlaten de kerkgangers in stilte snel de kerk.
‘De dingen zingen hoor ik zo graag’, deze zin zit al een week in mijn hoofd. Cabaretier Patrick Nederkoorn was te gast bij het programma De Verwondering met Annemiek Schrijver. Gasten mogen altijd een tekst meenemen die hen inspireert. De cabaretier koos voor een tekst van Rainer Maria Rilke.
“Ik ben zo bang voor het woord van de mensen. Zij spreken alles zo duidelijk uit. En dit heet hond en dat heet huis, en hier is het begin en het einde is daar. Mij beangstigt ook hun denken, hun spel met de spot. Zij weten alles, wat wordt en was; geen berg is nog een wonder voor hen: hun tuin en goed grenst direct aan God. Ik wil altijd waarschuwen en afweren: Blijf weg. De dingen zingen hoor ik zo graag. Raken jullie ze aan: zij zijn star en stom.”
Nederkoorn studeerde politicologie en theologie en was een tijdlang gemeenteraadslid. Nadat hij een aantal jaren actief was geweest in de politiek, merkte hij dat hij vooral bezig was met partijdiscipline en zich niet meer afvroeg wat hijzelf belangrijk vond. Vervolgens besloot hij de politiek vaarwel te zeggen en theater te gaan maken. Hierdoor kon hij de werkelijkheid op een andere manier benaderen.
Foto: Sharon den Adel, Uit Liefde voor Muziek
Op zondagochtend, voor mijn wekelijkse uitje naar de kerk, kijk ik graag op YouTube naar oude afleveringen van Uit Liefde voor Muziek, de Belgische variant van De Beste Zangers. Artiesten zitten bij elkaar, zingen elkaars nummers en steken die in een ander jasje. Vooral de uitvoeringen van K’s Choice, Sharon den Adel van de metalband Within Temptation en Jasper Steverlinck vond ik erg mooi. K’s Choice maakte een rustige uitvoering van een metalnummer van Within Temptation, omgekeerd maakte Sharon den Adel een stevige variant van een nummer van K’s Choice en Jasper Steverlinck toverde een simpel discoliedje om in een gevoelige ballad.
Het mooie van het programma vind ik dat je door de nieuwe uitvoeringen van de nummers anders naar de muziek gaat luisteren. Geregeld worden de originele artiesten ontroerd door de uitvoering van hun collega-artiest of verrassen ze zichzelf. Helmut Lotti zingt opeens een hardrocknummer of Ilse de Lange zingt voor de verandering in het Nederlands. (‘Het regent in mijn hart’ met lange Twentse eee’s.) Soms gaan ze ook een verrassende samenwerking aan, zoals Sharon den Adel en Jasper Steverlinck.
Muziek geeft een andere dimensie aan de werkelijkheid. Geen hond en huis, begin en einde maar nieuwe richtingen. In de kerk mag ik niet meezingen maar alleen in de auto zing ik uit volle borst.
* Redactionele noot: er is wel degelijk een collecte, wordt na afloop van de dienst coronaproof ingezameld en je kunt ook per bankoverschrijving hieraan bijdragen.
Ik vond een appje van Tim en een mailtje van Evert Jan toen ik net mijn telefoon eens bekeek. Ik was jullie vergeten. Niet omdat het niet in mijn agenda stond, maar omdat mijn coronawereldje zo klein is, nog steeds, dat ik mijn agenda eigenlijk maar zelden nodig heb. Ik weet dat het vandaag vrijdag is omdat ik net in het kanaal lag voor een baantje zwemmen, maar verder staat er niet veel druk op mijn dag. Er gebeurt van alles, maar dingen gebeuren als ze gebeuren. De oorzaken zijn lastig: corona is uiteraard de oorzaak dat mijn man iedere dag op zijn hometrainer naar zijn werk fietst en vervolgens op de studeerkamer ruimteonderzoek poogt te verrichten. De zoon is best druk in het eerste jaar van zijn studie maar zijn pogingen er iets van te maken vinden plaats op zijn nieuwe kamer in Wageningen. Mijn dochter is het niet meer gelukt om na de schoolsluiting terug op school te beginnen en in haar wereld is het huis uit een opgaaf geworden.
Ik zag het graag allemaal anders, maar er zit ook schoonheid in iedere dag wakker worden en er gewoon zijn. In alle kleinheid genieten van de dingen die wel goed zijn. Zwemmen, het rondje met de hond, bellen met vrienden, dagelijks de zon vangen in een foto, naar de kerk gaan terwijl je de wc poetst – ik mis de Martini maar ik kan een preek dus nog beter volgen als ik tegelijk de badkamer sop! Had ik zonder corona nooit uitgevonden.
Uiteraard staan er afspraken in mijn agenda en heb ik verplichtingen die gewoonweg moeten. Die dochter verdient een veel grotere wereld dan ze nu kan hebben, dus zorgafspraken zijn er genoeg. Maar ondertussen is er ook eindelijk tijd om alle boeken die na onze verbouwing in dozen op zolder stonden een nieuw huis te geven. En om, terwijl ik dat doe, een blik te werpen in dozen met eigen oud werk. In volkomen recalcitrantie tegen de toestand van de wereld en mijn gezin in, heb ik nog nooit zó lekker in mijn vel gezeten als ik nu doe en dat maakt het bekijken van vroegere prestaties een onverwacht genoegen. Ik heb mooie dingen geschreven in mijn leven en ik ga nog heel veel mooie dingen doen en dit jaar dobber ik in de gracht, bak koekjes met de dochter, schrijf en bel met vrienden en als Tim én Evert Jan hard genoeg schreeuwen, krijgt u een stukje van mij. Corona mag morgen over zijn maar het bracht me niet alleen maar narigheid! Vandaag scheen de zon weer prachtig!
Niet alle schapen in de kudde zijn gelijk, verre van dat zelfs! De zwakkere schapen hebben meer en ook andere zorg en aandacht nodig dan de sterkere. En zoals een goede herder bij het weiden van zijn schapen zijn aandacht moet verdelen, zo zegt God zelf – bij monde van de profeet Ezechiël – dat hij de verjaagde dieren zal terughalen en gewonde en zieke dieren de verzorging te geven die ze nodig hebben. De schapen van de bokken scheiden, zo zal het ook gaan als het aankomt op rechtspreken en het doen van gerechtigheid. In een bekend gedeelte uit het Evangelie naar Mattheüs doet Jezus uitspraken als: ik had honger en jullie gaven mij te eten, ik was een vreemdeling en jullie namen mij op. Wat dan weer reacties uitlokt als: wanneer hebben wij u hongerig gezien, of als vreemdeling, en hebben wij (niet) voor u gezorgd? Een thema dat heel goed past op de zondag volgend op 11 november, de feestdag van Sint Martinus, naamgever van onze Martinikerk.
Weet je dus van harte uitgenodigd om, fysiek of via een internetverbinding, de Martinidienst van 15 november om 11:30 uur mee te maken. Voorganger is Marga Baas. Zij zal ook samen met Bert Ballast en Stineke Haas de zang voor haar rekening nemen, begeleid door Eeuwe Zijlstra op het orgel.
Aanmeldprocedure: wil je de viering meemaken, meld je dan uiterlijk zaterdagmiddag om 12:00 uur aan via het registratieformulier. De link staat ook onderaan op de pagina met corona-huisregels.
Collecte: Ook als je de viering niet kunt bijwonen maar deze wellicht online volgt, is het toch mogelijk bij te dragen aan de collecte. Je kunt een bedrag overmaken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten“. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Overweeghuis“. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina.
► We hebben (net als we twee weken eerder bij wijze van experiment voor het eerst gedaan hebben) deze dienst live uitgezonden via het Youtube-kanaal van de Martinidiensten. Terugkijken kan via deze link. De dienst begint met inleidend orgelspel vanaf het tijdstip 19 min 48 sec vanaf het begin van de livestream. Ook is van deze dienst een geluidsopname (MP3) gemaakt; terugluisteren kan via Dropbox – volg deze link.
Het is woensdagochtend, op dit moment worden de stemmen geteld in Amerika en ik luister naar muziek. Bob Dylan zingt voor mij en ik zing met hem mee: The times they are a-changin’:
“Come senators, congressmen, please heed the call Don’t stand in the doorway, don’t block up the hall (…) The battle outside ragin’ will soon shake your windows and rattle your walls For the times they are a-changin’.“
Het lied raakt mij. Het is een van zijn meest beroemde protestsongs uit de jaren zestig, hij schreef het tegen de achtergrond van de Vietnamoorlog en de strijd tegen racisme. Ik was al jong een fan van Bob Dylan en ben dat altijd gebleven. Er gaan bij mij veel laatjes open nu ik hem weer hoor zingen met zijn nasale stem; zoals de herinnering dat ik op mijn vijftiende zijn muziek voor het eerst draaide, zo noemde je dat toen. Ik had toen een ouderwetse pick-up of platenspeler met een vaak stoffige naald. Mijn oudere zus had mij een cadeau gegeven, een lp ‘Bob Dylan Greatest Hits’. Het is een van de weinige lp’s uit mijn vroegere verzameling die gespaard is gebleven. Bij een verhuizing heb ik in een vlaag van opruimwoede bijna de hele collectie bij het grofvuil gezet, hoe dom kun je zijn en wat een spijt heb ik daar van! Maar Bob Dylan bleef bewaard, gelukkig.
En in deze roerige en spannende tijden zingt hij The times they are a-changin’, op zijn karakteristieke en melancholische wijze. En wat heeft dit rebelse en profetische lied een aanstekelijke werking, het is uitdagend en wekt moed en kracht op. Ik besef hoe verrassend en ook pijnlijk actueel zijn liedtekst is anno 2020.
In crisistijden van verwarring en onzekerheid kan een gevoel van angst of machteloosheid je overvallen, dat de problemen in de wereld onbeheersbaar blijken. En dan weet Dylan mij vanochtend op te porren met zijn lied. Ik hoor een boodschap in de trant van: weiger te geloven dat jij niets kan doen, weiger te geloven dat je met jouw leven en persoon, jou dromen en idealen geen verschil kan maken!
“Come writers and critics who prophesize with your pen And keep your eyes wide, the chance won’t come again (…) For the loser now will be later to win For the times they are a-changin’.“
Drie Bijbelgedeelten in een eigentijdse vertaling (uit Ezechiël, Filippenzen en Mattheüs), elk voorzien van een passende uitleg door voorganger Jaap Goorhuis, vormen de kern van de Martinidienst van zondag 8 november 2020 om 11:30 uur.
In het gedeelte uit het Evangelie van Mattheüs, in de vertaling van Jaap Goorhuis zelf, probeert Jezus met moeite zijn gesprekspartners (overpriesters en oudsten van het volk) op andere gedachten te brengen. Dát je op andere gedachten gebracht kunt worden, illustreert hij met de gelijkenis van de vader die aan zijn beide zonen vraagt in de wijngaard te gaan werken. De ene zegt dat hij zal gaan maar doet het uiteindelijk niet, de andere weigert aanvankelijk maar bedenkt zich en gaat alsnog. Het gesprek gaat vervolgens over Johannes de Doper. Johannes kwam op de weg van de gerechtigheid, maar werd niet geloofd door Jezus’ gesprekspartners, echter wel door anderen zoals de hoeren en tollenaars.
Behalve voorganger Jaap Goorhuis werken mee aan deze dienst het Koor van het GSp en organist Jan de Roos.
We hanteren nog steeds onze aanmeldprocedure: wil je de viering meemaken, meld je dan uiterlijk zaterdagmiddag om 12:00 uur aan via het registratieformulier. De link staat ook onderaan op de pagina met corona-huisregels.
Collecte: Ook als je de viering niet kunt bijwonen, is het toch mogelijk bij te dragen aan de collecte. Je kunt een bedrag overmaken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten“. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Stichting Urgente Noden (SUN)“. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina.
► Het is helaas niet gelukt deze dienst live uit te zenden via het Youtube-kanaal van de Martinidiensten. Wel is van deze dienst een geluidsopname (MP3) gemaakt; terugluisteren kan via Dropbox – volg deze link.
Het moet inmiddels al wel tien jaar geleden zijn geweest. Mijn toenmalige vriendin – inmiddels vrouw – en ik stonden op het punt om zondagavond de trein naar Groningen te pakken. Bij het uitzwaaien zei m’n schoonmoeder: “Als je nog met oma belt deze week, vertel dan maar niet dat jullie veel met de trein reizen. Ze begint er de laatste tijd steeds weer over hoeveel ongelukken er gebeuren met de trein.” We knoopten het goed in onze oren voor de eerstvolgende keer dat we belden met oma.
Het duurde nog geen vijf minuten of het thema ‘gevaarlijke treinen’ werd van de andere kant van de lijjn opgeworpen. Ik vermoed dat we iets sussends hebben gezegd in de trant van “Nee hoor oma, we gaan misschien maar één keer per week met de trein, en we zullen heel goed uitkijken.” Je vraagt je af, wat valt er nu uit te kijken met treinreizen?
Behalve dat oma soms een beetje in de war begon te raken, stond de hele dag het NOS Journaal herhalingen uit te zenden. Er was inderdaad iets met een trein gebeurd die week, maar doordat oma dat nieuws waarschijnlijk tien keer op een dag hoorde werd het item voor haar opgeblazen tot gigantische proporties.
Nu kun je denken: oude vrouw, lichtelijk verward, kleine wereld, enzovoort. Toch denk ik dat er iets gebeurde met oma, waar wij in deze tijd ook last van kunnen hebben: het bombardement van nieuwsitems over corona, waardoor het thema misschien nog wel groter wordt dan dat het al is.
Het Noorderplantsoen in herfstkleuren. Foto: Stanzi Systra
Een bekende Zweedse meubelgigant heeft al tijden de leus ‘Aandacht maakt alles mooier’. Ja, denk ik dan, als het mooie dingen zijn wel ja. Maar aandacht maakt ook dingen lelijker. Soms, als je goed gaat kijken zie je pas hoe rot de dingen echt zijn. Oftewel: aandacht maakt dingen vooral groter. Dat gaat denk ik ook zeker op voor corona. Hoe meer je erover leest, hoe groter het wordt. En je vraagt je af, kun je het ook te groot en allesbepalend laten worden in je leven, zodat dat de aandacht voor allerlei andere dingen, die er toch ook toe doen, weg wordt gedrukt?
Je kunt je aandacht maar één keer uitgeven. Ik geloof dat deze tijd vraagt dat we bewust zelf beslissen waar we onze aandacht aan geven. Dat is op zich al een hele opgave in deze tijd. Extra reden om er bewust van te zijn.
Kent u Rik Torfs? Rik maak je de kop niet gek. Rik is een Belg, een trotse katholiek en een professor in Leuven. Rik heeft denk ik veel verstand van levenskunst, de kunst hoe je je dagen gelukkig en zinvol doorkomt. Professor Torfs stuurde afgelopen week een berichtje de wereld in: ‘De beste manier om de lockdown door te komen: informeer u elke dag kort, maar laat u niet meeslepen door de sombere, emotionele sfeer in de media. Lees een boek, denk aan anderen, maak een wandeling, leid uw eigen leven.‘
Ik heb me voorgenomen om wat meer regie te nemen over mijn aandacht. Minder TV/krant/internet. Meer naar buiten en vaker een boek. Het lijkt mij een veelbelovend medicijn als de dagen korter worden.
In de viering van Allerheiligen en Allerzielen, op zondag 1 november 2020 om 11:30 uur, staan we stil bij al die mensen die ons zijn voorgegaan op de levensweg met hun inspirerend geloof en vertrouwen. Ook willen wij de mensen gedenken die wij missen, die gestorven zijn. Mensen die in ons persoonlijk leven een bijzondere plaats hebben gehad en die wij meedragen in ons hart.
Voorganger in deze dienst is Matty Metzlar. In de vooraankondiging van deze dienst (zie eerder geplaatst bericht) hebben we gevraagd om de namen van te gedenken dierbaren aan Matty te mailen. De namen van deze personen zullen worden genoemd en een medewerker van de Werkgroep Martinidiensten zal dan telkens een kaarsje aansteken. Na afloop van de dienst kan een ieder, indien gewenst, langs alle aangestoken kaarsjes lopen (op minimaal anderhalve meter afstand van elkaar).
De lezingen in deze dienst zijn uit Jesaja 25 en Openbaringen 21.
Zang en muziek worden verzorgd door de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen en organist Henk de Vries.
We hanteren nog steeds onze aanmeldprocedure: wil je de viering meemaken, meld je dan uiterlijk zaterdagmiddag om 12:00 uur aan via het registratieformulier. De link staat ook onderaan op de pagina met corona-huisregels.
Collecte: Ook als je de viering niet kunt bijwonen, is het toch mogelijk bij te dragen aan de collecte. Je kunt een bedrag overmaken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten“. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Ziekenhuis in Malawi“. [De Voedselbank Groningen, zoals in de liturgie als collectedoel is vermeld, was vorige week aan de beurt; de Werkgroep Diaconaat heeft beide collectedoelen gewisseld.] Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina.
► We hebben (deze keer voor het eerst, bij wijze van experiment) deze dienst op zondag 1 november vanaf 11:30 uur live uitgezonden via het Youtube-kanaal van de Martinidiensten. Terugkijken kan via deze link. Van deze dienst is tevens een audioregistratie (MP3) gemaakt, alleen geluid maar met een betere geluidskwaliteit dan de Youtube-opname; terugluisteren kan via Dropbox – volg deze link.
Last Sunday, October 25th, there was a Jazz vesper in the Martini Church, as part of the Schoonheid met een Ziel programme, with pastors Arjen Zijderveld and Matty Metzlar, and with music played by four students of the Prince Claus Conservatoire in Groningen. The theme of this Jazz vesper was “Alone Together”. We have made an audio recording of this vesper, so anyone who might have missed this vesper can follow this link and listen and enjoy afterwards.
