Na de indringende gebeurtenissen waar we in de paascyclus bij stilgestaan hebben, het laatste avondmaal van Jezus met zijn leerlingen op Witte Donderdag, de kruisiging op Goede Vrijdag, de stilte van de zaterdag en aan het eind daarvan de Paaswake met de duisternis die werd doorbroken door het licht van de nieuwe paaskaars, vieren we op zondagochtend het feest van Pasen. Het feest van de verrijzenis van Christus, waarop de goede boodschap verspreid mag worden dat de dood Hem niet definitief in zijn macht heeft gekregen, dat nieuw leven telkens weer mogelijk is. In het Paasevangelie uit Johannes 20 is het Maria Magdalena die als eerste een ontmoeting heeft met de opgestane Heer.
Naast het Paasevangelie lezen we ook uit het oudtestamentische boek Exodus over de uittocht van het volk Israël uit Egypte, waar het jarenlang had geleefd en waar het onderdrukt en uitgebuit werd door de Egyptische farao. Dit verhaal van de uittocht ligt immers aan de basis van het oorspronkelijke joodse paasfeest (Pesach).
Van harte welkom in deze viering van Paasmorgen, zondag 31 maart 2024 om 11:30 uur in de Martinikerk te Groningen. Voorganger is Arlette Toornstra. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen, organist Jan de Roos en violiste Inge Muntendam.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week War Child, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 16.
Nog even en dan is het Pasen, het grootste feest van de christelijke kerk. Maar hieraan vooraf gaat eerst nog de Goede Week, ook wel genoemd de Stille Week. Als aan een kralensnoer rijgen we vier vieringen aan elkaar, van donderdag 28 maart (Witte Donderdag) tot en met zaterdag 30 maart (Stille Zaterdag), en dat doen we als gemeenschap van de Martinidiensten samen met de Nieuwe Kerk. Er is één doorlopende liturgie (zie onderstaande link), maar de diensten zijn ook afzonderlijk te bezoeken. Je bent van harte welkom in beide kerken.
Voor wie de diensten online wil volgen: de viering op Witte Donderdag om 19:30 uur en op zaterdag de Paasnachtviering om 23:00 uur, beide in de Martinikerk, worden gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en de dienst op Goede Vrijdag om 19:30 uur alsmede de Paaswake op Stille Zaterdag om 22:00 uur, beide in de Nieuwe Kerk, zijn te volgen via Kerkomroep. Bijdragen aan de collecte: zie informatie aan het eind van dit bericht.
do 28 maart 2024 om 19:30 uur, Martinikerk (Witte Donderdag) Witte Donderdag is een dag om te gedenken dat Jezus voor de laatste keer de avond met zijn leerlingen samen aan tafel doorbracht. Een avond waarop Hij in alle kwetsbaarheid en gelijkwaardigheid de voeten van zijn leerlingen waste voordat er brood en wijn werd gedeeld. Een samenzijn dat niet alleen verbondenheid betekent met het hoofd, met alles wat je deelt aan ideeën en opvattingen. Juist in deze viering gaat de verbondenheid, het samenzijn via het lijf, de aanraking, de zintuigen. Voorganger in deze viering is Jasja Nottelman. Met medewerking van organist Jan de Roos en een gelegenheidscantorij gevormd door Joke Bulthuis, Ton Tromp, Mirjam Leentvaar en Maarten van Damme. De viering wordt afgesloten door samen in een kring het brood en de wijn met elkaar te delen: onze maaltijd ter gedachtenis aan de mens Jezus.
vr 29 maart 2024 om 19:30 uur, Nieuwe Kerk (Goede Vrijdag) Luisteren naar het indringende verhaal dat je bijna kunt dromen, maar dat nooit went: het lijden en sterven van Jezus, zoals de evangelist Johannes het vertelt. Deze keer in de gezongen versie van Heinrich Schütz (1585-1672). Het gezongen evangelie wordt afgewisseld met samenzang. De overweging is kort, de gebeden zijn ingetogen. ‘Jezus zal in doodsstrijd zijn tot aan het einde van de wereld’ schreef Blaise Pascal. Voorganger in deze viering is Evert Jan Veldman. Met medewerking van de Cantorij van de Nieuwe Kerk onder leiding van Mannes Hofsink en organist Peter Westerbrink. Solopartijen worden gezongen door Han Warmelink (tenor) en Hans de Wolf (bas).
za 30 maart 2024 om 22:00 uur, Nieuwe Kerk (Stille Zaterdag) Een korte dienst, die het karakter heeft van een wake. Jezus ligt in zijn graf. Het is stil. En het is donker. We kunnen even niets dan daar zijn en waken. Soms klinkt er even een ingetogen lied, een gebed, een gedicht. We verlaten de kerk zoals we zijn gekomen – in stilte. Daarna is er de mogelijkheid om naar de Martinikerk te wandelen om je te voegen bij al die anderen die wachten op het Licht. Voorganger in deze korte Paaswake is Evert Jan Veldman; Mannes Hofsink bespeelt het orgel.
za 30 maart 2024 om 23:00 uur, Martinikerk (Paasnacht) De Paasnachtviering is het jaarlijkse indrukwekkende hoogtepunt van de paascyclus. Met het binnendragen van de nieuwe paaskaars vieren we de overwinning van het licht op het duister: teken van de opstanding van Christus. Dit wordt voortgezet met de geloofsbelijdenis en doopvernieuwing, de lezing van het evangelie van de verrijzenis en in het opnieuw breken en delen van brood en wijn. Zo wordt het echt Pasen, het feest van het Licht en van het Leven dat zich niet door de dood laat tegenhouden. Voorganger in deze viering is Jasja Nottelman, en de cantorij staat onder leiding van Mannes Hofsink. Na afloop gaan we de nacht weer in, een korte nacht ditmaal (vergeet niet de klok van wintertijd op zomertijd over te schakelen!), om op zondagmorgen de viering van Pasen voort te zetten, bijvoorbeeld om 11:30 uur in de Martinikerk.
De bestemming van de diaconale collecte is War Child, zowel op Witte Donderdag als in de Paasnachtviering. De uitgangscollecte in de Paasnachtviering is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 19 en op pagina 54. Ook kun je desgewenst een bedrag overmaken op rekening NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, vermeld daarbij duidelijk het doel: “War Child” of “instandhouding Martinidiensten” (graag twee aparte overschrijvingen als je aan beide doelen zou willen bijdragen). Uiteraard is bijdragen in cash ook mogelijk.
Gij poorten van Jeruzalem, reikhalzend ziet gij uit naar Hem die binnentreden zal met vrede.
Op Palmzondag wordt zoals gebruikelijk aandacht besteed aan de intocht van Jezus in Jeruzalem, in de aanloop naar het Paasfeest. De bevolking van de stad zwaait hem enthousiast toe met palmtakken, als ware hij een koning die een vorstelijk onthaal verdient. Maar de houding die Jezus zelf laat zien is een heel andere: hij gaat niet als een vorst hoog te paard, maar is nederig gezeten op een jong ezeltje.
Welkom in de Martinidienst van zondag 24 maart 2024 om 11:30 uur met voorganger Jaap Goorhuis. Van zijn hand zijn ook de bijbelvertalingen zoals we die zullen lezen uit het Evangelie van Marcus en uit de Brief van Paulus aan de Filippenzen. Uit het profetenboek Jesaja lezen we dan weer voor de afwisseling uit de Naardense Bijbel. Muzikale bijdragen aan de viering worden geleverd door organist en/of pianist Jan de Roos en een gelegenheidskoor gevormd door Jeannette de Bock, Dorine Wijmenga, Pieter Kamminga en Martin de Bruijn.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week Grootouders voor het Klimaat, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 16.
Noteer ook alvast de diensten tijdens de Stille Week en de viering van Eerste Paasdag:
28 maart om 19:30 uur: Witte Donderdag (Martinikerk)
29 maart om 19:30 uur: Goede Vrijdag (Nieuwe Kerk)
30 maart om 22:00 uur: Stille Zaterdag (Nieuwe Kerk)
30 maart om 23:00 uur: Paaswake/Paasnachtviering (Martinikerk)
31 maart om 11:30 uur: Eerste Paasdag (Martinikerk)
De vijfde zondag van de Veertigdagentijd, de laatste voordat op Palmzondag de Goede Week begint, draagt ook wel de naam “Zondag Judica”, naar de aan Psalm 43 ontleende uitroep “Doe mij recht, Heer!”. We lezen in de Martinidienst van deze zondag uit het profetenboek Jeremia, een gedeelte waarin Jeremia de opdracht krijgt om een akker van zijn neef aan te kopen en de hiervoor opgestelde contracten goed te bewaren. Dit Bijbelgedeelte eindigt met de belofte van God dat Hij, na de beproeving van de Babylonische ballingschap, het lot van Zijn volk Israël weer ten goede zal keren.
De Evangelielezing is uit Johannes 12, waarin Jezus vooruitwijst naar zijn aanstaande lijden en sterven, en daarin de metafoor van de graankorrel gebruikt: “Als een graankorrel niet in de aarde valt en sterft, blijft het één graankorrel, maar wanneer hij sterft brengt hij veel vruchten voort. Wie zich aan zijn leven vastklampt verliest het, maar wie in deze wereld zijn leven loslaat, behoudt het voor het eeuwige leven.”
Welkom in deze viering op zondag 17 maart 2024 om 11:30 uur in de Martinikerk te Groningen. Voorganger in deze dienst is Bert Altena; het orgel wordt bespeeld door Henk de Vries. Joke Bulthuis, Aly Jellema, Martin de Bruijn en Maarten van Damme vormen de gelegenheidscantorij.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week Stichting Exodus, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.
Halverwege de veertigdagentijd, op Zondag Laetare, heeft de viering altijd een wat vrolijker toonzetting dan in de rest van deze bezinningsperiode voorafgaand aan Pasen.
De lezingen uit het Oude en Nieuwe Testament zijn gekozen bij het thema brood, dat ieder mens nodig heeft om te leven. Zoals het volk Israël tijdens het veertig jaar durend verblijf in de woestijn leefde van het hemels brood, ‘manna’, zo mochten ze bij het bereiken van het beloofde land Kanaän eten van de graanopbrengst van dat land, en de ongedesemde broden bakken die verbonden zijn aan het pesachoffer.
Volgelingen van Jezus, die in groten getale zijn toegestroomd, worden gevoed met de vijf broden en de twee vissen die één jongen heeft meegebracht. En dat blijkt ruimschoots voldoende voor iedereen, te oordelen naar de manden met de overgebleven stukken brood. Ook in de Martinidienst delen we ruimhartig met elkaar van wat ons gegeven wordt: brood en wijn, tot gedachtenis van Hem die gezegd heeft: “Ik ben het brood dat leven geeft” (Johannes 6:35).
Jasja Nottelman gaat voor in deze dienst op 10 maart 2024 om 11:30 uur. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen. De organist is Carlos Bollo.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week het Overweeghuis, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 13.
In de Tien Geboden, de leefregels voor het volk Israël zoals Mozes deze op twee stenen platen op de berg Sinaï van God zelf ontvangen heeft, gaat het in vele verschijningsvormen om eerbied voor de Heer. Heb respect voor Zijn Naam, aanbid geen afgodsbeelden, houd de sabbat als rustdag in ere, en laat die respectvolle levenshouding doorwerken – in woord en daad – in de omgang met je medemens, je ouders, je kinderen, dienstknechten, vreemdelingen of wie ook maar. In de Martinidienst van de derde zondag in de veertigdagentijd lezen we de Tien Geboden in de versie van de Naardense Bijbel.
Eerbied en respect moet er ook zijn voor de tempel, bedoeld als gebedshuis, maar als Jezus daar in de week voor Pasen in Jeruzalem aankomt, ziet hij dat het Huis van zijn Vader wordt ontheiligd door de activiteiten van de handelaars in offerdieren en de geldwisselaars. Hij treedt daar krachtdadig tegen op, lezen we in Johannes 2, maar ook wijst hij vooruit naar zijn kruisiging en opstanding als hij spreekt over het afbreken van de tempel en het in drie dagen weer opbouwen daarvan.
Welkom in de Martinidienst op zondag 3 maart 2024 om 11:30 uur. Met voorganger Arlette Toornstra en organist Henk de Vries. De gelegenheidscantorij wordt gevormd door Jeannette de Bock, Stineke Haas, Bert Ballast en Pieter Kamminga.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week Land van Ons, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 14.
Na afloop van de viering wordt bij de koffie en thee een eenvoudige lunch aangeboden en bespreken we met elkaar een aantal actuele onderwerpen rondom de Martinidiensten, zoals o.a. hoe de samenwerking met de Pepergasthuisgemeenschap wordt ervaren en hoe we die in de nabije toekomst verder vorm kunnen geven. Van harte welkom om hieraan deel te nemen.
In de viering van de tweede zondag in de Veertigdagentijd, zondag 25 februari, komen twee Bijbelse verhalen ter sprake over ontmoetingen die hoog op een berg plaatsvinden. Zulke plaatsaanduidingen zijn in de Bijbel vaak een aanwijzing dat er iets ongewoons te gebeuren staat.
In het boek 1 Koningen lezen we hoe de profeet Elia, vermoeid en rust zoekend in een grot op de berg Horeb, een ontmoeting heeft met God zelf. Niet in de onrust van een hevige windvlaag, niet in het geweld van een aardbeving, ook niet in de kracht van het vuur, maar in het gefluister van een zacht lentebriesje komt God tot Elia, en hij spoort hem aan terug naar beneden te gaan om nog een paar belangrijke opdrachten te vervullen: de zalving van een nieuwe koning voor Israël en van een nieuwe profeet Elisa.
Het tweede ontmoetingsverhaal uit het Marcusevangelie staat bekend als de ‘verheerlijking op de berg’: Jezus verandert voor de ogen van drie van zijn discipelen van gedaante, en gaat in gesprek met Mozes en Elia die daar ook naast hem zijn verschenen.
Van harte welkom in deze dienst in de Martinikerk te Groningen op zondag 25 februari 2024 om 11:30 uur. Voorganger is Arlette Toornstra. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen en organist Jan de Roos.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week War Child, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.
Vandaag, 14 februari 2024, is het niet alleen Valentijsdag, maar tegelijkertijd ook Aswoensdag. Dat is de dag, vlak na carnaval, die het begin van de Veertigdagentijd aangeeft, de tijd van bezinning en voorbereiding op het Paasfeest. Voor het gevoel hebben we Kerst nog maar net achter ons, maar nu al tellen we weer af naar Pasen. Overigens duurt het strikt genomen nog 46 dagen tot aan Pasen, want de zondagen rekenen we niet mee in de telling van die symbolische 40 dagen.
Op de eerste zondag in de Veertigdagentijd, zondag 18 februari, staat in de liturgie een korte Evangelielezing vermeld, over Jezus die gedurende veertig dagen in de woestijn op de proef gesteld wordt door Satan. Daaraan voorafgaand lezen we uit Genesis hoe God met Noach een eeuwigdurend verbond sluit en dit verbond markeert met de regenboog die tegen de wolkenlucht verschijnt. Noach, die met zijn naaste familie en heel veel dieren in de ark verbleef terwijl het veertig dagen stortregende en vervolgens het land langdurig onder water bleef staan. Met de verbondssluiting komt de belofte dat er nooit weer zo’n rampzalige zondvloed de aarde zal treffen – een belofte van bevrijding aan het eind van de veertig dagen!
Welkom in de Martinidienst op 18 februari 2024 om 11:30 uur. Voorganger in deze viering is Heleen Maat. Met organist Jan de Roos en een gelegenheidscantorij gevormd door Joke Bulthuis, Ton Tromp, Mirjam Leentvaar en Maarten van Damme.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week Grootouders voor het Klimaat, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 13.
Mensen die genezen worden van huidvraat, een ziekte die we tegenwoordig eerder lepra zouden noemen, daarover staan meerdere verhalen in de Bijbel opgetekend. Twee ervan komen aan de orde in de viering van zondag 11 februari.
Ten eerste uit het boek 2 Koningen, over legercommandant Naäman die aan deze ziekte lijdt en zich daarom tot de profeet Elisa wendt. Niet Elisa zelf maar zijn woordvoerder geeft Naäman instructies om zich te baden in de rivier Jordaan, waardoor zijn huid weer gezond zal worden. Uit dankbaarheid wil hij Elisa een geschenk overhandigen, maar Elisa weigert dat aan te nemen.
Het andere genezingsverhaal komt uit het Evangelie van Marcus. Een leprapatiënt komt bij Jezus in de hoop genezen te worden. Jezus geneest hem door hem met de hand aan te raken, maar drukt hem op het hart om zich hierover stil te houden en er niet al te veel ruchtbaarheid aan te geven. Niet omdat gezondheidskwesties nou eenmaal een persoonlijke zaak zijn – in de huidige tijd zijn medische dossiers om voor de hand liggende redenen goed beveiligd en absoluut niet openbaar – maar om Jezus zelf niet in problemen te brengen. Interessant is de woordkeuze van Jezus’ waarschuwing: in de NBV-vertaling klinkt deze lang niet zo streng en heftig als in de Naardense Bijbel, een vertaling die veel dichter bij de oorspronkelijke Griekse tekst ligt. Als de man het genezingswonder toch breeduit gaat rondbazuinen, brengt dat Jezus in een lastig parket, in de steden is hij niet erg welkom meer en hij moet zijn toevlucht nemen tot meer afgelegen gebieden. Maar ook daar weet het volk hem nog steeds te vinden.
Van harte welkom bent u in de Martinidienst van zondag 11 februari 2024 om 11:30 uur in de Martinikerk te Groningen. Voorganger is Tiemo Meijlink. Met organist Henk de Vries en een gelegenheidskoor bestaande uit Bert Ballast, Fred Blaauw, Huib van der Burg en Arlette Toornstra.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week Stichting Exodus, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 17.
P.S. Misschien heb je ergens gelezen (bijvoorbeeld bij RTV Noord) dat de kerk twee weken lang gesloten is om veiligheidsredenen wegens onderzoek naar mogelijke (aardbevings)schade van de gewelven. Deze sluiting geldt echter alleen voor toeristisch bezoek; kerkdiensten en concerten gaan gewoon door. Bron: www.martinikerk.nl.
Heer, hoor mijn roepen om hulp, bij u zoek ik mijn toevlucht. Dat is een terugkerende zin in Psalm 142, de psalm die we, in de viering van komende zondag, als eerste Bijbellezing niet voorlezen maar zingen.
In het begin van het openbare optreden van Jezus, waarover de evangelist Marcus vertelt, raakt het al gauw bekend onder het volk, welke boodschap Jezus verkondigt en vooral over welke genezende kracht hij beschikt. Meerdere malen geneest hij zieken, onder wie de schoonmoeder van zijn leerling Simon, en ook drijft hij kwade geesten uit. Het leidt ertoe dat steeds meer mensen naar deze Jezus op zoek gaan, ook op momenten dat Jezus juist de stilte opzoekt om te bidden, want de mensen hebben echt iets van hem te verwachten.
Rondom deze thematiek vieren we de Martinidienst op zondag 4 februari om 11:30 uur met voorganger Berend Borger. Zang en muziek worden verzorgd door de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen en organist Carlos Bollo.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week Kinderfonds Mama’s, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.
