De Goede Herder, 18e-eeuwse icoon uit Bessarabië, het huidige Moldavië.
Je hebt schaapherders en je hebt schaapherders. Of je een goede herder bent, hangt van veel factoren af. In een van de oudtestamentische profetenboeken spreekt God bij monde van de profeet Ezechiël al kritische woorden over de schaapherders uit die tijd. Hun manier van schapen houden was hoofdzakelijk gebaseerd op economisch gewin: vooral aandacht voor de melk, de kaas, de wol en het vlees dat de dieren opleverden. Dat is niet hoe God het bedoeld had.
Een goede herder weidt zijn schapen, zorgt voor de zieke en de zwakke dieren, haalt verdwaalde schapen terug. Een goede herder slaat niet op de vlucht zodra er een wolf aankomt om de schapen uiteen te jagen, maar zorgt ervoor dat de schapen effectief worden beschermd. Investeren in degelijke wolfwerende rasters is natuurlijk een goede zaak, maar daar gaat het hier niet over. Jezus spreekt in het Johannesevangelie over zichzelf als de Goede Herder, die zich met zijn leven inzet voor zijn kudde. De schapen kennen de stem van de herder en volgen hem, en dat geeft vertrouwen.
In de Martinidienst van zondag 21 april 2024 om 11:30 uur hebben we Rob Fortuin als gastvoorganger in ons midden. Met muzikale medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen en organist Carlos Bollo. Van harte welkom in deze viering!
De bestemming van de diaconale collecte is deze week Land van Ons, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 21.
Na zijn opstanding uit het graf was Jezus al tweemaal aan zijn leerlingen verschenen, eerst zonder dat Thomas erbij was en later met hem. In het verhaal uit Johannes 21 verschijnt Jezus voor de derde keer aan zijn discipelen, die inmiddels zijn teruggekeerd naar Galilea. Als ze ’s nachts in een boot op het Meer van Tiberias hebben geprobeerd te vissen, zonder resultaat, zien ze in de vroege ochtend een man op de oever van het meer, die hen aanspoort nog eens hun netten uit te werpen aan de rechterkant van de boot. Wonderlijk genoeg zit het net dan zo vol met vis dat het nog net niet scheurt. Wanneer ze eenmaal aan land gekomen zijn, deelt de man uit van vis en brood, en zonder het hem te vragen realiseren de vissers zich wie de man is: Jezus hun leermeester.
De Martinidienst van de tweede zondag na Pasen, 14 april 2024, vieren we gezamenlijk met de gemeenschap van de Pepergasthuiskerk. De viering vindt plaats in de Martinikerk vanaf 11:30 uur; er is deze zondag geen dienst in de Pepergasthuiskerk om 10:30 uur. Voorganger in deze viering is Heleen Maat. Met medewerking van het Koor van de Pepergasthuisgemeenschap onder leiding van Martijn Jager. Het orgel wordt bespeeld door Henk de Vries. Allen van harte welkom!
De bestemming van de diaconale collecte is deze week het COC, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 13.
Zondag 7 april is het Beloken Pasen: de afsluiting van het Paasfeest dat begon met het feest van de opstanding op Eerste Paasdag en welbeschouwd de hele week nog duurt (beluiken betekent besluiten of afsluiten). De andere Latijnse naam voor deze zondag is: Quasimodo Geniti (d.w.z. “als nieuwgeboren kinderen”). Vanouds waren de in de paasnacht gedoopten een week lang in blinkend wit gekleed en legden zij op de zondag na Pasen hun witte kleding af.
“De ongelovige Thomas” (Caravaggio)
In de Martinidienst van deze zondag staan we stil bij het verhaal over de apostel die bekend staat als de ‘ongelovige Thomas’. Als de opgestane Christus voor het eerst aan zijn leerlingen verschijnt, is Thomas daar zelf niet bij aanwezig. Hij hoort erover vertellen door de andere leerlingen, maar hij kan maar moeilijk geloven dat zijn leermeester werkelijk is opgestaan. Hij wil Jezus kunnen aanraken, inclusief de wonden van de kruisiging. Er volgt een tweede kans: Jezus verschijnt nogmaals aan de discipelen en dan is Thomas er ook bij.
In deze viering op zondag 7 april om 11:30 uur gaat Tiemo Meijlink voor. Muzikale ondersteuning door pianist Jan de Roos en voorzangers Ton Tromp en Joke Bulthuis.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week Kinderfonds Mamas, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 14.
Na de indringende gebeurtenissen waar we in de paascyclus bij stilgestaan hebben, het laatste avondmaal van Jezus met zijn leerlingen op Witte Donderdag, de kruisiging op Goede Vrijdag, de stilte van de zaterdag en aan het eind daarvan de Paaswake met de duisternis die werd doorbroken door het licht van de nieuwe paaskaars, vieren we op zondagochtend het feest van Pasen. Het feest van de verrijzenis van Christus, waarop de goede boodschap verspreid mag worden dat de dood Hem niet definitief in zijn macht heeft gekregen, dat nieuw leven telkens weer mogelijk is. In het Paasevangelie uit Johannes 20 is het Maria Magdalena die als eerste een ontmoeting heeft met de opgestane Heer.
Naast het Paasevangelie lezen we ook uit het oudtestamentische boek Exodus over de uittocht van het volk Israël uit Egypte, waar het jarenlang had geleefd en waar het onderdrukt en uitgebuit werd door de Egyptische farao. Dit verhaal van de uittocht ligt immers aan de basis van het oorspronkelijke joodse paasfeest (Pesach).
Van harte welkom in deze viering van Paasmorgen, zondag 31 maart 2024 om 11:30 uur in de Martinikerk te Groningen. Voorganger is Arlette Toornstra. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen, organist Jan de Roos en violiste Inge Muntendam.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week War Child, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 16.
Nog even en dan is het Pasen, het grootste feest van de christelijke kerk. Maar hieraan vooraf gaat eerst nog de Goede Week, ook wel genoemd de Stille Week. Als aan een kralensnoer rijgen we vier vieringen aan elkaar, van donderdag 28 maart (Witte Donderdag) tot en met zaterdag 30 maart (Stille Zaterdag), en dat doen we als gemeenschap van de Martinidiensten samen met de Nieuwe Kerk. Er is één doorlopende liturgie (zie onderstaande link), maar de diensten zijn ook afzonderlijk te bezoeken. Je bent van harte welkom in beide kerken.
Voor wie de diensten online wil volgen: de viering op Witte Donderdag om 19:30 uur en op zaterdag de Paasnachtviering om 23:00 uur, beide in de Martinikerk, worden gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en de dienst op Goede Vrijdag om 19:30 uur alsmede de Paaswake op Stille Zaterdag om 22:00 uur, beide in de Nieuwe Kerk, zijn te volgen via Kerkomroep. Bijdragen aan de collecte: zie informatie aan het eind van dit bericht.
do 28 maart 2024 om 19:30 uur, Martinikerk (Witte Donderdag) Witte Donderdag is een dag om te gedenken dat Jezus voor de laatste keer de avond met zijn leerlingen samen aan tafel doorbracht. Een avond waarop Hij in alle kwetsbaarheid en gelijkwaardigheid de voeten van zijn leerlingen waste voordat er brood en wijn werd gedeeld. Een samenzijn dat niet alleen verbondenheid betekent met het hoofd, met alles wat je deelt aan ideeën en opvattingen. Juist in deze viering gaat de verbondenheid, het samenzijn via het lijf, de aanraking, de zintuigen. Voorganger in deze viering is Jasja Nottelman. Met medewerking van organist Jan de Roos en een gelegenheidscantorij gevormd door Joke Bulthuis, Ton Tromp, Mirjam Leentvaar en Maarten van Damme. De viering wordt afgesloten door samen in een kring het brood en de wijn met elkaar te delen: onze maaltijd ter gedachtenis aan de mens Jezus.
vr 29 maart 2024 om 19:30 uur, Nieuwe Kerk (Goede Vrijdag) Luisteren naar het indringende verhaal dat je bijna kunt dromen, maar dat nooit went: het lijden en sterven van Jezus, zoals de evangelist Johannes het vertelt. Deze keer in de gezongen versie van Heinrich Schütz (1585-1672). Het gezongen evangelie wordt afgewisseld met samenzang. De overweging is kort, de gebeden zijn ingetogen. ‘Jezus zal in doodsstrijd zijn tot aan het einde van de wereld’ schreef Blaise Pascal. Voorganger in deze viering is Evert Jan Veldman. Met medewerking van de Cantorij van de Nieuwe Kerk onder leiding van Mannes Hofsink en organist Peter Westerbrink. Solopartijen worden gezongen door Han Warmelink (tenor) en Hans de Wolf (bas).
za 30 maart 2024 om 22:00 uur, Nieuwe Kerk (Stille Zaterdag) Een korte dienst, die het karakter heeft van een wake. Jezus ligt in zijn graf. Het is stil. En het is donker. We kunnen even niets dan daar zijn en waken. Soms klinkt er even een ingetogen lied, een gebed, een gedicht. We verlaten de kerk zoals we zijn gekomen – in stilte. Daarna is er de mogelijkheid om naar de Martinikerk te wandelen om je te voegen bij al die anderen die wachten op het Licht. Voorganger in deze korte Paaswake is Evert Jan Veldman; Mannes Hofsink bespeelt het orgel.
za 30 maart 2024 om 23:00 uur, Martinikerk (Paasnacht) De Paasnachtviering is het jaarlijkse indrukwekkende hoogtepunt van de paascyclus. Met het binnendragen van de nieuwe paaskaars vieren we de overwinning van het licht op het duister: teken van de opstanding van Christus. Dit wordt voortgezet met de geloofsbelijdenis en doopvernieuwing, de lezing van het evangelie van de verrijzenis en in het opnieuw breken en delen van brood en wijn. Zo wordt het echt Pasen, het feest van het Licht en van het Leven dat zich niet door de dood laat tegenhouden. Voorganger in deze viering is Jasja Nottelman, en de cantorij staat onder leiding van Mannes Hofsink. Na afloop gaan we de nacht weer in, een korte nacht ditmaal (vergeet niet de klok van wintertijd op zomertijd over te schakelen!), om op zondagmorgen de viering van Pasen voort te zetten, bijvoorbeeld om 11:30 uur in de Martinikerk.
De bestemming van de diaconale collecte is War Child, zowel op Witte Donderdag als in de Paasnachtviering. De uitgangscollecte in de Paasnachtviering is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 19 en op pagina 54. Ook kun je desgewenst een bedrag overmaken op rekening NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, vermeld daarbij duidelijk het doel: “War Child” of “instandhouding Martinidiensten” (graag twee aparte overschrijvingen als je aan beide doelen zou willen bijdragen). Uiteraard is bijdragen in cash ook mogelijk.
Gij poorten van Jeruzalem, reikhalzend ziet gij uit naar Hem die binnentreden zal met vrede.
Op Palmzondag wordt zoals gebruikelijk aandacht besteed aan de intocht van Jezus in Jeruzalem, in de aanloop naar het Paasfeest. De bevolking van de stad zwaait hem enthousiast toe met palmtakken, als ware hij een koning die een vorstelijk onthaal verdient. Maar de houding die Jezus zelf laat zien is een heel andere: hij gaat niet als een vorst hoog te paard, maar is nederig gezeten op een jong ezeltje.
Welkom in de Martinidienst van zondag 24 maart 2024 om 11:30 uur met voorganger Jaap Goorhuis. Van zijn hand zijn ook de bijbelvertalingen zoals we die zullen lezen uit het Evangelie van Marcus en uit de Brief van Paulus aan de Filippenzen. Uit het profetenboek Jesaja lezen we dan weer voor de afwisseling uit de Naardense Bijbel. Muzikale bijdragen aan de viering worden geleverd door organist en/of pianist Jan de Roos en een gelegenheidskoor gevormd door Jeannette de Bock, Dorine Wijmenga, Pieter Kamminga en Martin de Bruijn.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week Grootouders voor het Klimaat, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 16.
Noteer ook alvast de diensten tijdens de Stille Week en de viering van Eerste Paasdag:
28 maart om 19:30 uur: Witte Donderdag (Martinikerk)
29 maart om 19:30 uur: Goede Vrijdag (Nieuwe Kerk)
30 maart om 22:00 uur: Stille Zaterdag (Nieuwe Kerk)
30 maart om 23:00 uur: Paaswake/Paasnachtviering (Martinikerk)
31 maart om 11:30 uur: Eerste Paasdag (Martinikerk)
De vijfde zondag van de Veertigdagentijd, de laatste voordat op Palmzondag de Goede Week begint, draagt ook wel de naam “Zondag Judica”, naar de aan Psalm 43 ontleende uitroep “Doe mij recht, Heer!”. We lezen in de Martinidienst van deze zondag uit het profetenboek Jeremia, een gedeelte waarin Jeremia de opdracht krijgt om een akker van zijn neef aan te kopen en de hiervoor opgestelde contracten goed te bewaren. Dit Bijbelgedeelte eindigt met de belofte van God dat Hij, na de beproeving van de Babylonische ballingschap, het lot van Zijn volk Israël weer ten goede zal keren.
De Evangelielezing is uit Johannes 12, waarin Jezus vooruitwijst naar zijn aanstaande lijden en sterven, en daarin de metafoor van de graankorrel gebruikt: “Als een graankorrel niet in de aarde valt en sterft, blijft het één graankorrel, maar wanneer hij sterft brengt hij veel vruchten voort. Wie zich aan zijn leven vastklampt verliest het, maar wie in deze wereld zijn leven loslaat, behoudt het voor het eeuwige leven.”
Welkom in deze viering op zondag 17 maart 2024 om 11:30 uur in de Martinikerk te Groningen. Voorganger in deze dienst is Bert Altena; het orgel wordt bespeeld door Henk de Vries. Joke Bulthuis, Aly Jellema, Martin de Bruijn en Maarten van Damme vormen de gelegenheidscantorij.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week Stichting Exodus, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.
Halverwege de veertigdagentijd, op Zondag Laetare, heeft de viering altijd een wat vrolijker toonzetting dan in de rest van deze bezinningsperiode voorafgaand aan Pasen.
De lezingen uit het Oude en Nieuwe Testament zijn gekozen bij het thema brood, dat ieder mens nodig heeft om te leven. Zoals het volk Israël tijdens het veertig jaar durend verblijf in de woestijn leefde van het hemels brood, ‘manna’, zo mochten ze bij het bereiken van het beloofde land Kanaän eten van de graanopbrengst van dat land, en de ongedesemde broden bakken die verbonden zijn aan het pesachoffer.
Volgelingen van Jezus, die in groten getale zijn toegestroomd, worden gevoed met de vijf broden en de twee vissen die één jongen heeft meegebracht. En dat blijkt ruimschoots voldoende voor iedereen, te oordelen naar de manden met de overgebleven stukken brood. Ook in de Martinidienst delen we ruimhartig met elkaar van wat ons gegeven wordt: brood en wijn, tot gedachtenis van Hem die gezegd heeft: “Ik ben het brood dat leven geeft” (Johannes 6:35).
Jasja Nottelman gaat voor in deze dienst op 10 maart 2024 om 11:30 uur. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen. De organist is Carlos Bollo.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week het Overweeghuis, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 13.
In de Tien Geboden, de leefregels voor het volk Israël zoals Mozes deze op twee stenen platen op de berg Sinaï van God zelf ontvangen heeft, gaat het in vele verschijningsvormen om eerbied voor de Heer. Heb respect voor Zijn Naam, aanbid geen afgodsbeelden, houd de sabbat als rustdag in ere, en laat die respectvolle levenshouding doorwerken – in woord en daad – in de omgang met je medemens, je ouders, je kinderen, dienstknechten, vreemdelingen of wie ook maar. In de Martinidienst van de derde zondag in de veertigdagentijd lezen we de Tien Geboden in de versie van de Naardense Bijbel.
Eerbied en respect moet er ook zijn voor de tempel, bedoeld als gebedshuis, maar als Jezus daar in de week voor Pasen in Jeruzalem aankomt, ziet hij dat het Huis van zijn Vader wordt ontheiligd door de activiteiten van de handelaars in offerdieren en de geldwisselaars. Hij treedt daar krachtdadig tegen op, lezen we in Johannes 2, maar ook wijst hij vooruit naar zijn kruisiging en opstanding als hij spreekt over het afbreken van de tempel en het in drie dagen weer opbouwen daarvan.
Welkom in de Martinidienst op zondag 3 maart 2024 om 11:30 uur. Met voorganger Arlette Toornstra en organist Henk de Vries. De gelegenheidscantorij wordt gevormd door Jeannette de Bock, Stineke Haas, Bert Ballast en Pieter Kamminga.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week Land van Ons, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 14.
Na afloop van de viering wordt bij de koffie en thee een eenvoudige lunch aangeboden en bespreken we met elkaar een aantal actuele onderwerpen rondom de Martinidiensten, zoals o.a. hoe de samenwerking met de Pepergasthuisgemeenschap wordt ervaren en hoe we die in de nabije toekomst verder vorm kunnen geven. Van harte welkom om hieraan deel te nemen.
In de viering van de tweede zondag in de Veertigdagentijd, zondag 25 februari, komen twee Bijbelse verhalen ter sprake over ontmoetingen die hoog op een berg plaatsvinden. Zulke plaatsaanduidingen zijn in de Bijbel vaak een aanwijzing dat er iets ongewoons te gebeuren staat.
In het boek 1 Koningen lezen we hoe de profeet Elia, vermoeid en rust zoekend in een grot op de berg Horeb, een ontmoeting heeft met God zelf. Niet in de onrust van een hevige windvlaag, niet in het geweld van een aardbeving, ook niet in de kracht van het vuur, maar in het gefluister van een zacht lentebriesje komt God tot Elia, en hij spoort hem aan terug naar beneden te gaan om nog een paar belangrijke opdrachten te vervullen: de zalving van een nieuwe koning voor Israël en van een nieuwe profeet Elisa.
Het tweede ontmoetingsverhaal uit het Marcusevangelie staat bekend als de ‘verheerlijking op de berg’: Jezus verandert voor de ogen van drie van zijn discipelen van gedaante, en gaat in gesprek met Mozes en Elia die daar ook naast hem zijn verschenen.
Van harte welkom in deze dienst in de Martinikerk te Groningen op zondag 25 februari 2024 om 11:30 uur. Voorganger is Arlette Toornstra. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen en organist Jan de Roos.
De bestemming van de diaconale collecte is deze week War Child, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.
