Recht doen aan je medemens

Aanstaande zondag is het alweer de vijfde zondag van de Veertigdagentijd; Pasen komt steeds dichterbij. Vanouds draagt deze zondag de naam Judica, en dat betekent: Doe mij recht, Heer! Het is daarom van belang om eens stil te staan bij wat het betekent om de ander, je medemens, recht te doen. Voorbeelden te over in het voor de Martinidienst van 6 april gekozen gedeelte uit het profetenboek Jesaja, de interpretatie die Jesaja geeft aan het begrip vasten. Heb oog voor de noden van je naasten, geef onderdak en voedsel aan de ander van wie je weet dat hij of zij dat nodig heeft, nog voordat je aan je eigen behoeften denkt. En ban slechte handelwijzen uit, zoals kwaadsprekerij, het naar anderen wijzen met een beschuldigende vinger en het juk dat mensen in onderdrukking houdt.

Wie in elk geval bepaald niet uitblinken in het recht doen aan hun medemensen, zijn de pachters van de wijngaard uit de gelijkenis die Jezus vertelt in Lucas 20. De wijngaardenier heeft in goed vertrouwen zijn wijngaard in beheer gegeven aan deze pachters. Maar wanneer hij een paar maal achter elkaar een knecht naar de pachters stuurt om een deel van de oogst in ontvangst te nemen, wordt die knecht hardhandig vernederd en met lege handen weer teruggestuurd. Hoe zouden de pachters reageren als de wijngaardenier vervolgens zijn eigen zoon stuurt? Ook die wordt op een allesbehalve respectvolle manier onthaald. De gelijkenis loopt uit in Jezus’ uitspraak over de steen, die door de bouwers werd afgekeurd maar uiteindelijk de hoeksteen is geworden.

Van harte welkom in de Martinidienst van zondag 6 april 2025 om 11:30 uur. Met voorganger Jasja Nottelman, organist Henk de Vries en voorzangers Ton Tromp en Joke Bulthuis.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week de Bijenstichting, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 14.

Een vader had twee zonen

Bij het lezen van bovenstaande titel boven dit aankondigingsbericht, of komende zondag op de voorkant van het liturgieboekje dat je bij de ingang van de kerk overhandigd krijgt, is je eerste gedachte waarschijnlijk: het gaat vast over de gelijkenis van de Verloren Zoon uit Lucas 15. En dat klopt helemaal!

Het is de jongste van de twee zonen die, anders dan zijn oudere broer, zijn deel van de erfenis al vroegtijdig van zijn vader had opgeëist en dat geld er in korte tijd doorheen heeft gejaagd. En die, vol berouw over de verkeerde keuzes die hij gemaakt heeft, toch de stap weer durft te zetten, terug naar zijn familie en naar zijn vader. De vader die, ondanks alles, in staat is zijn zoon te vergeven voor wat er misging, en uit vreugde over de terugkeer van de zoon een uitgebreid feestmaal laat aanrichten. Het vetgemeste kalf wordt voor deze gelegenheid geslacht en als hoofdgerecht klaargemaakt en op tafel geserveerd. Bij de oudere broer roept dat juist heel veel boosheid op: hij die zijn vader altijd trouw is gebleven, altijd gehoorzaam, krijgt nooit eens zoveel speciale aandacht als nu de jongste opeens ten deel valt.

Maar dit is niet het enige Bijbelverhaal over twee broers die niet in de meest optimale verstandhouding met elkaar leven. Helemaal in het begin van het boek Genesis gaat het al over Kaïn en Abel, de eerste twee zonen van Adam en Eva (de derde zoon Seth kwam pas later in het verhaal voor). Kaïn brengt God een offer van de gewassen die hij als akkerbouwer geteeld heeft. Abel brengt God een offer van één van de betere jonge dieren uit zijn veestapel. Kaïn krijgt niet dezelfde waardering voor zijn offer als zijn broer, en dat maakt hem kwaad. Het leidt tot een handgemeen, dat Abel niet zal overleven. Dan roept God Kaïn ter verantwoording voor de doodslag op zijn broer: “Waar is je broer?”, en Kaïn antwoordt: “Moet ik soms waken over mijn broer?”.

Zondag 30 maart 2025 is het de zondag Laetare (verheug je, betekent dit), halverwege de vastentijd. Op zo ongeveer de middelste stapsteen van onze ‘woestijnreis’ door de Veertigdagentijd, noem het een oase, is er ruimte om iets uitgebreider op adem te komen, en zelfs om even net iets meer de vreugde te vieren, zoals de vader die zijn ‘verloren zoon’ weer in zijn armen kon sluiten. Van harte welkom in de Martinidienst om 11:30 uur met voorganger Rob Fortuin, organiste Elena Fabris en de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen.

Magnificat anima mea Dominum!

De woorden van de Lofzang van Maria klinken niet alleen in de Adventstijd, maar verrassend genoeg ook tijdens Halfvasten in de Veertigdagentijd, terwijl we brood en wijn met elkaar delen.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Jantje Beton, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.

Eerst die balk weg, daarna ook de splinter

Balk en splinter (Domenico Fetti)

Wat kunnen we leren van de profetische boodschap van Jeremia, uit de brieven van apostel Paulus en uit de gelijkenissen waarmee Jezus zijn toehoorders aanspreekt? Jeremia roept de mensen op hun leven te beteren, elkaar rechtvaardig te behandelen en niet op bedrieglijke machten en machthebbers te vertrouwen. Paulus richt zich per brief tot de gemeente van Korinthe met woorden over vergankelijkheid en onvergankelijkheid en over de overwinning op de dood, en eindigt met de oproep standvastig te blijven in het verrichten van goede daden, dat zal nooit tevergeefs zijn.

En ook in de gelijkenissen van Jezus, zoals de evangelist Lucas die doorvertelt, gaat het over hoe je in het leven de goede keuzes kunt maken en slechte gedragingen achterwege zou moeten laten. Haal eerst die balk uit je eigen oog weg, pas dan kun je scherp zien en bij de ander een splinter uit haar of zijn oog verwijderen. Fundeer je huis op stevige rotsbodem, want als je bouwt op los zand zal er niets dan een bouwval overblijven. Immers, aan de vruchten herken je de boom, een goede boom zal geen slechte vruchten voortbrengen.

Huis gebouwd op een rots (Jemen)

Welkom in de Martinidienst van zondag 2 maart 2025 om 11:30 uur. Voorganger in deze viering is Jaap Goorhuis, het orgel (en/of de piano) wordt bespeeld door Jan de Roos. Met een gelegenheidscantorij gevormd door Bert Ballast, Fred Blaauw, Martin de Bruijn en Pieter Kamminga.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week INLIA, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 17.

Eerste Adventszondag: Oproep tot waakzaamheid

Zondag 3 december is de eerste zondag van de adventsperiode, de tijd waarin we hoopvol en verlangend uitkijken naar het feest van Kerst, naar de komst van het licht en van het Christuskind in ons midden.

In de Martinidienst van deze eerste Adventszondag klinkt opnieuw Jezus’ oproep tot waakzaamheid, ditmaal uit het Evangelie van Marcus. Na een periode van verdrukking moeten we voorbereid zijn op de komst van de Mensenzoon, en niemand weet precies de dag of het tijdstip van Zijn komst, alleen God weet dat. We kennen inmiddels de les van de vijgenboom: zodra we zijn takken zien uitlopen en in blad schieten, weten we dat de zomer in aantocht is, en dat kunnen hete en droge zomers zijn! Misschien moeilijk voor te stellen tijdens een natte en koude herfst, terwijl we de winter nog voor de boeg hebben, maar ook op de hitte en droogte moeten we voorbereid zijn.

Jezus zet zijn boodschap kracht bij door nog een gelijkenis te vertellen: het is met de komst van de Mensenzoon als met een man die op reis ging en het beheer aan zijn dienaren in handen gaf. Eén dienaar fungeert als deurwachter, en die taak is uiterst belangrijk omdat niet bekend is wanneer de heer des huizes terugkomt. Het zou ’s avonds laat kunnen zijn of midden in de nacht. Of ’s ochtends in alle vroegte bij het kraaien van de haan. Laat hij jullie niet slapend aantreffen wanneer hij plotseling komt, maar wees waakzaam!

Van harte welkom in de Martinidienst op zondag 3 december 2023 om 11:30 uur. Voorganger is Jasja Nottelman. Met organist Henk de Vries en een gelegenheidscantorij van vier personen: Mirjam Leentvaar, Joke Bulthuis, Ton Tromp en Maarten van Damme.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

Bijdragen aan de Collecte kan bij voorkeur door middel van het scannen van de QR-codes in de liturgie op pagina 17. Per bankoverschrijving kan ook, maak dan een bedrag over op rekening NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Kinderfonds Mamas”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Tenslotte is ook met contant geld bijdragen mogelijk.

Maak gebruik van je talenten!

In de Martinidienst van zondag 12 november hebben we het met elkaar over de gelijkenis van de talenten (Mattheüs 25). Jezus maakt vaker gebruik van gelijkenissen (parabels) om duidelijk te maken hoe de wereld eruit zal zien als het Koninkrijk van God gestalte heeft gekregen. In dit verhaal gaat het over een man die op reis gaat naar het buitenland en zijn bezit tijdelijk in beheer geeft aan drie van zijn dienaren. Bij terugkomst blijkt wat de dienaren ervan terecht hebben gebracht. De eerste dienaar had vijf talenten ontvangen, deze nuttig geïnvesteerd en er zo vijf talenten bij verdiend. De tweede dienaar had twee talenten ontvangen en heeft die ook weten te verdubbelen. Alleen de derde had uit angst voor straf van zijn meester niets gedaan met het ene talent dat hem was toevertrouwd.

In de oudheid was een talent een gewichtseenheid en ook een valuta-aanduiding, het stond dus voor een bepaald geldbedrag. Maar je kunt het woord talent in deze parabel natuurlijk ook anders opvatten: als aangeboren of aangeleerde vaardigheid waarvan je in je leven gebruik kunt maken. Talenten zijn heel divers: sommigen zijn (soms al op heel jonge leeftijd) heel erg getalenteerd om muziek of theater te spelen, anderen hebben juist talent op sportief gebied, en noem maar op. Deze parabel stimuleert een ieder om haar of zijn talenten ook optimaal te benutten. Want doe je niets, dan raak je het weinige talent dat je had heel gemakkelijk weer kwijt…

Jasja Nottelman gaat voor in deze Martinidienst op zondag 12 november 2023 om 11:30 uur. Met een gelegenheidscantorij bestaande uit Dorine Wijmenga, Stineke Haas, Bert Ballast, Pieter Kamminga en Huib van der Burg, en met muzikale ondersteuning door Henk de Vries als organist/pianist.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

Wil je bijdragen aan de Collecte? Dat kan, bij voorkeur per bankoverschrijving. Maak een bedrag over op rekening NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Overweeghuis”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Maar ook met contant geld bijdragen is mogelijk.

Een koninklijk feestmaal, wie nodig je uit?

De zoon van de koning treedt in het huwelijk, dus moet er een groots bruiloftsfeest worden georganiseerd, inclusief een uitgebreide, evenzo feestelijke maaltijd. En wie nodig je dan uit om te komen? Degenen die in eerste instantie zijn uitgenodigd, laten het allemaal afweten. Ze hebben zo hun eigen beslommeringen, de ene moet naar zijn akker, de ander vindt zijn handel net even belangrijker. Dan stuurt de koning zijn dienaren op pad om iedereen die ze tegenkomen in Stad en Ommeland uit te nodigen. Zonder onderscheid tussen goede en slechte mensen; iedereen is welkom. Want de feestvreugde deel je immers met zoveel mogelijk mensen. Tja, en dan is er één bij die zich niet erg aan de dresscode heeft gehouden, en die valt nogal uit de toon. Dit verhaal vertelt Jezus, als een van de vele gelijkenissen die hij gebruikt om een beeld te schetsen hoe het zal zijn in het hemelse koninkrijk.

Jan de Roos (orgel) en Inge Muntendam (viool); archieffoto uit 2021

Van harte welkom in de Martinidienst van zondag 15 oktober 2023 om 11:30 uur. Voorganger in deze viering is Heleen Maat. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen. Verdere muzikale omlijsting door Jan de Roos op het orgel en Inge Muntendam op viool.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

Wil je bijdragen aan de Collecte? Dat kan, bij voorkeur per bankoverschrijving. Maak een bedrag over op rekening NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Stichting Exodus”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Maar ook met contant geld bijdragen is mogelijk.

Wie is Jezus?

In de Martinidienst van zondag 8 oktober lezen we opnieuw een gelijkenis van Jezus: de gelijkenis van de eigenaar van de wijngaard en zijn pachters, uit Mattheüs 21. In dit hoofdstuk spitst het zich steeds meer toe op de vraag: Wie is deze Jezus, en namens wie spreekt Hij? Ook vandaag speelt op de achtergrond deze vraag mee, waar Jezus op zijn eigen manier antwoord op wil geven: de verbindende schakel tussen de hemel en de aarde, het domein van God dat verbonden wordt met de wereld van de mensen.

Welkom in deze viering in de Groninger Martinikerk op zondag 8 oktober 2023, aanvang 11:30 uur. Gerjanne Eppink gaat voor in deze dienst, en het orgel wordt bespeeld door Jan de Roos.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

Wil je bijdragen aan de Collecte? Dat kan, bij voorkeur per bankoverschrijving. Maak een bedrag over op rekening NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Overweeghuis”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Maar ook met contant geld bijdragen is mogelijk.

Ambtsjubileum: Jasja Nottelman 25 jaar predikant

De Martinidienst van zondag 24 september heeft een extra feestelijk karakter, omdat 25 jaar geleden, op 20 september 1998, Jasja Nottelman werd bevestigd als predikant van de Protestantse Gemeente Utrecht met de opdracht om in het studentenpastoraat te werken. Op 19 december 2021 is ze in Groningen aan het werk gegaan, ook als studentenpastor. Regelmatig gaat zij voor in de Martinikerk, verbonden met onze Oecumenische vieringen voor Student en Stadjer, een waardevolle uitvalsbasis om het werk van studentenpastor te kunnen doen. Vandaar dat we in deze viering ruimschoots aandacht besteden aan dit 25-jarig ambtsjubileum.

Het verdere thema van de dienst is ontleend aan de beide Bijbellezingen: uit het boek Jona over de profeet Jona en de wonderboom – even ten oosten van de stad Nineve – die even plotseling weer verdwenen is als hij verscheen. En uit het Mattheüsevangelie de gelijkenis van de arbeiders in de wijngaard, waarvan sommigen de hele dag hebben gewerkt en anderen alleen het laatste uur, maar ieder toch een rechtvaardige beloning ontvangt.

In deze dienst hebben we twee voorgangers: Jasja Nottelman samen met Berend Borger. Muzikale medewerking is er van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen en organist Carlos Bollo. Aanvang 11:30 uur zoals gewoonlijk.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

Wil je bijdragen aan de Collecte? Dat kan, bij voorkeur per bankoverschrijving. Maak een bedrag over op rekening NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Extinction Rebellion”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Maar ook met contant geld bijdragen is mogelijk.

En vergeef ons onze schulden

Wekelijks spreken we deze woorden uit, als onderdeel van het Onze Vader, het gebed dat Jezus zelf ons heeft geleerd te bidden: “En vergeef ons onze schulden”.

Het boek Exodus verhaalt over de uittocht van het volk Israël uit Egypte. In hoofdstuk 32 lezen we de passage waar het volk voor zichzelf een gouden stierkalf heeft gemaakt om dat te vereren. Tot grote woede van God. Dan probeert Mozes Gods woede wat te temperen en smeekt om vergiffenis, mildheid en om afwending van het onheil waar God mee dreigt. Daarbij refererend aan Gods belofte om van Abrahams nakomelingen een groot volk te maken.

Zoals ook wij onze schuldenaars vergeven.

Deze toevoeging is essentieel in het Onze Vader dat we wekelijks bidden. Het een kan niet zonder het ander, het moet van twee kanten komen. “En vergeef ons onze schulden, zoals ook wij onze schuldenaars vergeven”.

Op de vraag van Petrus hoe vaak hij zijn zondigende broeder of zuster moet vergeven (“Zeven maal?”), antwoordt Jezus: “Niet zeven maal, maar zeventig maal zeven maal”. Ter verduidelijking geeft Jezus dan ook nog uitleg in de vorm van de gelijkenis over een koning die aan zijn dienaar zijn volledige schuld kwijtscheldt. Op zijn beurt is deze dienaar niet van plan om een mededienaar zijn schuld ook kwijt te schelden.

Van harte welkom in de Martinidienst op zondag 17 september 2023 om 11:30 uur. Voorganger in deze viering is Ynte de Groot. De gemeentezang wordt ondersteund door een viertal voorzangers: Fred Blaauw, Martin de Bruijn, Bert Ballast en Stineke Haas. In de liturgie staat Henk de Vries vermeld als organist, maar hij is helaas verhinderd. Jan de Roos heeft zich bereid getoond om als vervanger de muzikale begeleiding te verzorgen.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

Wil je bijdragen aan de Collecte? Dat kan, bij voorkeur per bankoverschrijving. Maak een bedrag over op rekening NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Land van Ons”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Maar ook met contant geld bijdragen is mogelijk.

Alles wat van mij is, is van jou!

In hoofdstuk 15 van het Evangelie van Lucas staan drie bekende gelijkenissen: over het verloren schaap, over de verloren penning en over de verloren zoon. Die laatste gelijkenis, over de verloren zoon, eindigt met de woorden die de vader tegen zijn oudste zoon zegt: “Alles wat van mij is, is van jou!”. Een reden om blij te zijn, feest te vieren, en een uitnodiging om dat ‘alles’ te delen met anderen.

In de Martinidienst van zondag 10 september lezen we een vierde gelijkenis uit Lucas 16, die een vervolg is op de drie gelijkenissen uit Lucas 15. Die vierde gelijkenis, over de oneerlijke rentmeester, vertelt over hoe dat ‘alles’ van de Vader kan worden gedeeld. En waarin betrouwbaarheid en eerlijkheid ook aan de orde komen, net als in de woorden van de profeet Amos.

Van harte welkom in deze viering op 10 september om 11:30 uur in de Martinikerk. Voorganger is Gerjanne Eppink. Met als organist Carlos Julián Fernández Bollo en als voorzangers Jennette de Bock, Lysbet de Vries en Dorine Wijmenga.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

Wil je bijdragen aan de Collecte? Dat kan, bij voorkeur per bankoverschrijving. Maak een bedrag over op rekening NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: COC”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Maar ook met contant geld bijdragen is mogelijk.