Overal om me heen hoor ik dat mensen kijken naar de serie ‘The Crown’ over het Britse koningshuis. TV-kijkers genieten van de intriges aan het Engelse hof: de strenge, plichtsgetrouwe koningin Elizabeth, haar botte, schuinsmarcherende echtgenoot prins Philip en de ongelukkige prins Charles, die al jaren op de troon zit te wachten. Inmiddels kent de serie haar vierde seizoen, waarin volop wordt ingegaan op het ongelukkige huwelijk van Charles en Diana. Ook de regeringsperiode van premier Margaret Thatcher, ‘The Iron Lady’, komt uitgebreid aan bod.

In coronatijd, waarin we niet naar het café, het theater of een concert kunnen, hebben we behoefte aan reuring. Eens wat anders dan alarmerende grafieken van stijgende aantallen besmettingen, vastlopende Brexitonderhandelingen en schrijnende slachtofferverhalen van de Belastingdienst. We smullen van de pracht en praal aan het Engelse hof, de kleurrijke personages en het goede acteerwerk. In het vierde seizoen zijn maar tien afleveringen, dus je moet zuinig zijn met kijken. Afgelopen zondag hebben we de laatste aflevering gezien en moeten we weer tot eind 2022 wachten tot de nieuwe serie verschijnt.

Eigenlijk is The Crown een duurdere uitvoering van een soapserie, met slechtlopende huwelijken, overspel, jaloezie en af en toe een vleugje romantiek. Velen van ons dromen van een leven als prinses met mooie jurken en ontmoetingen met ’the rich and the famous’. (Of we zouden getrouwd willen zijn met zo’n prinses.) Maar de prinses heeft een strenge stiefmoeder en de rest van de familie werkt ook niet echt mee. Het huwelijk blijkt geen sprookje te zijn. De prinses leeft niet lang en gelukkig maar komt tragisch aan haar einde.

De Engelse koninklijke familie schijnt niet blij te zijn met de serie. Nadat het leven van de leden van het koninklijk huis na de dood van Diana weer in wat rustiger vaarwater was gekomen en Camilla was geaccepteerd als de nieuwe vrouw van prins Charles, wordt het verleden weer opgerakeld en krijgen we nog eens uitgebreid te zien hoe slecht Charles zijn eerste vrouw behandelde. De koninklijke familie wilde dat Netflix voor het begin van de serie een tekst plaatste, waarin wordt aangegeven dat het om fictie gaat. Netflix vond dit niet nodig.

In de serie geeft koningin Elizabeth steeds aan dat het niet om haar persoon gaat maar om de voorbeeldfunctie die ze heeft. Die voorbeeldfunctie geldt voor de hele familie. De hele bevolking leeft mee als er een kind wordt geboren, als er wordt getrouwd maar smult ook als er zich schandalen voordoen. We identificeren ons met de leden van het koninklijk huis: we leven mee met de prins die al meer dan vijftig jaar wacht tot het zijn beurt is, hebben medelijden met de prinses met haar ongelukkige huwelijk en genieten van de prinses (Margaret) die buiten de lijntjes kleurt.

Naast het meeleven met lief en leed in een koninklijke familie genieten we er ook van als een hooggeplaatste persoon ten val komt. We gniffelen als de autoritaire Margaret Thatcher na elf jaar regeren eindelijk ten val komt of lachen in ons vuistje wanneer Donald Trump de verkiezingen verliest of de partij van Thierry Baudet ineenstort. Dat geeft reuring in een tijd waar verder weinig gebeurt. Binnenkort mag ik zelf de keizer zonder kleren spelen. Eigenlijk was ik liever een knappe prins op het witte paard geweest. Gelukkig mag ik van de regisseur wel mijn kleren aanhouden…

– Tim Smid

Door de lockdown is mijn leven schraal geworden. Niet even bij collega’s langs, geen bezoek aan vrienden en familie, niet naar de bioscoop, niet uit eten, niet naar het café. Mijn leven is gereduceerd tot bidden en werken. Mijn enige uitje is op zondag naar de kerk en dat is ook verschraald: je mag niet zingen, er is geen collecte* en geen praatje bij de koffie. Na de dienst verlaten de kerkgangers in stilte snel de kerk.

‘De dingen zingen hoor ik zo graag’, deze zin zit al een week in mijn hoofd. Cabaretier Patrick Nederkoorn was te gast bij het programma De Verwondering met Annemiek Schrijver. Gasten mogen altijd een tekst meenemen die hen inspireert. De cabaretier koos voor een tekst van Rainer Maria Rilke.

“Ik ben zo bang voor het woord van de mensen. Zij spreken alles zo duidelijk uit. En dit heet hond en dat heet huis, en hier is het begin en het einde is daar.
Mij beangstigt ook hun denken, hun spel met de spot. Zij weten alles, wat wordt en was; geen berg is nog een wonder voor hen: hun tuin en goed grenst direct aan God.
Ik wil altijd waarschuwen en afweren: Blijf weg. De dingen zingen hoor ik zo graag. Raken jullie ze aan: zij zijn star en stom.”

Nederkoorn studeerde politicologie en theologie en was een tijdlang gemeenteraadslid. Nadat hij een aantal jaren actief was geweest in de politiek, merkte hij dat hij vooral bezig was met partijdiscipline en zich niet meer afvroeg wat hijzelf belangrijk vond. Vervolgens besloot hij de politiek vaarwel te zeggen en theater te gaan maken. Hierdoor kon hij de werkelijkheid op een andere manier benaderen.

Op zondagochtend, voor mijn wekelijkse uitje naar de kerk, kijk ik graag op YouTube naar oude afleveringen van Uit Liefde voor Muziek, de Belgische variant van De Beste Zangers. Artiesten zitten bij elkaar, zingen elkaars nummers en steken die in een ander jasje. Vooral de uitvoeringen van K’s Choice, Sharon den Adel van de metalband Within Temptation en Jasper Steverlinck vond ik erg mooi. K’s Choice maakte een rustige uitvoering van een metalnummer van Within Temptation, omgekeerd maakte Sharon den Adel een stevige variant van een nummer van K’s Choice en Jasper Steverlinck toverde een simpel discoliedje om in een gevoelige ballad.

Het mooie van het programma vind ik dat je door de nieuwe uitvoeringen van de nummers anders naar de muziek gaat luisteren. Geregeld worden de originele artiesten ontroerd door de uitvoering van hun collega-artiest of verrassen ze zichzelf. Helmut Lotti zingt opeens een hardrocknummer of Ilse de Lange zingt voor de verandering in het Nederlands. (‘Het regent in mijn hart’ met lange Twentse eee’s.) Soms gaan ze ook een verrassende samenwerking aan, zoals Sharon den Adel en Jasper Steverlinck.

Muziek geeft een andere dimensie aan de werkelijkheid. Geen hond en huis, begin en einde maar nieuwe richtingen. In de kerk mag ik niet meezingen maar alleen in de auto zing ik uit volle borst.

– Tim Smid

► Kijk en luister hier naar ‘My day will come’, uitgevoerd door Jasper Steverlinck.

* Redactionele noot: er is wel degelijk een collecte, wordt na afloop van de dienst coronaproof ingezameld en je kunt ook per bankoverschrijving hieraan bijdragen.

Ik vond een appje van Tim en een mailtje van Evert Jan toen ik net mijn telefoon eens bekeek. Ik was jullie vergeten. Niet omdat het niet in mijn agenda stond, maar omdat mijn coronawereldje zo klein is, nog steeds, dat ik mijn agenda eigenlijk maar zelden nodig heb. Ik weet dat het vandaag vrijdag is omdat ik net in het kanaal lag voor een baantje zwemmen, maar verder staat er niet veel druk op mijn dag. Er gebeurt van alles, maar dingen gebeuren als ze gebeuren. De oorzaken zijn lastig: corona is uiteraard de oorzaak dat mijn man iedere dag op zijn hometrainer naar zijn werk fietst en vervolgens op de studeerkamer ruimteonderzoek poogt te verrichten. De zoon is best druk in het eerste jaar van zijn studie maar zijn pogingen er iets van te maken vinden plaats op zijn nieuwe kamer in Wageningen. Mijn dochter is het niet meer gelukt om na de schoolsluiting terug op school te beginnen en in haar wereld is het huis uit een opgaaf geworden.

Ik zag het graag allemaal anders, maar er zit ook schoonheid in iedere dag wakker worden en er gewoon zijn. In alle kleinheid genieten van de dingen die wel goed zijn. Zwemmen, het rondje met de hond, bellen met vrienden, dagelijks de zon vangen in een foto, naar de kerk gaan terwijl je de wc poetst – ik mis de Martini maar ik kan een preek dus nog beter volgen als ik tegelijk de badkamer sop! Had ik zonder corona nooit uitgevonden.

Uiteraard staan er afspraken in mijn agenda en heb ik verplichtingen die gewoonweg moeten. Die dochter verdient een veel grotere wereld dan ze nu kan hebben, dus zorgafspraken zijn er genoeg. Maar ondertussen is er ook eindelijk tijd om alle boeken die na onze verbouwing in dozen op zolder stonden een nieuw huis te geven. En om, terwijl ik dat doe, een blik te werpen in dozen met eigen oud werk. In volkomen recalcitrantie tegen de toestand van de wereld en mijn gezin in, heb ik nog nooit zó lekker in mijn vel gezeten als ik nu doe en dat maakt het bekijken van vroegere prestaties een onverwacht genoegen. Ik heb mooie dingen geschreven in mijn leven en ik ga nog heel veel mooie dingen doen en dit jaar dobber ik in de gracht, bak koekjes met de dochter, schrijf en bel met vrienden en als Tim én Evert Jan hard genoeg schreeuwen, krijgt u een stukje van mij. Corona mag morgen over zijn maar het bracht me niet alleen maar narigheid! Vandaag scheen de zon weer prachtig!

– Marieke Laauwen