Een graankorrel die in de aarde valt

De vijfde zondag van de Veertigdagentijd, de laatste voordat op Palmzondag de Goede Week begint, draagt ook wel de naam “Zondag Judica”, naar de aan Psalm 43 ontleende uitroep “Doe mij recht, Heer!”. We lezen in de Martinidienst van deze zondag uit het profetenboek Jeremia, een gedeelte waarin Jeremia de opdracht krijgt om een akker van zijn neef aan te kopen en de hiervoor opgestelde contracten goed te bewaren. Dit Bijbelgedeelte eindigt met de belofte van God dat Hij, na de beproeving van de Babylonische ballingschap, het lot van Zijn volk Israël weer ten goede zal keren.

De Evangelielezing is uit Johannes 12, waarin Jezus vooruitwijst naar zijn aanstaande lijden en sterven, en daarin de metafoor van de graankorrel gebruikt: “Als een graankorrel niet in de aarde valt en sterft, blijft het één graankorrel, maar wanneer hij sterft brengt hij veel vruchten voort. Wie zich aan zijn leven vastklampt verliest het, maar wie in deze wereld zijn leven loslaat, behoudt het voor het eeuwige leven.

Welkom in deze viering op zondag 17 maart 2024 om 11:30 uur in de Martinikerk te Groningen. Voorganger in deze dienst is Bert Altena; het orgel wordt bespeeld door Henk de Vries. Joke Bulthuis, Aly Jellema, Martin de Bruijn en Maarten van Damme vormen de gelegenheidscantorij.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Stichting Exodus, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.

Brood uit de hemel

Halverwege de veertigdagentijd, op Zondag Laetare, heeft de viering altijd een wat vrolijker toonzetting dan in de rest van deze bezinningsperiode voorafgaand aan Pasen.

De lezingen uit het Oude en Nieuwe Testament zijn gekozen bij het thema brood, dat ieder mens nodig heeft om te leven. Zoals het volk Israël tijdens het veertig jaar durend verblijf in de woestijn leefde van het hemels brood, ‘manna’, zo mochten ze bij het bereiken van het beloofde land Kanaän eten van de graanopbrengst van dat land, en de ongedesemde broden bakken die verbonden zijn aan het pesachoffer.

Volgelingen van Jezus, die in groten getale zijn toegestroomd, worden gevoed met de vijf broden en de twee vissen die één jongen heeft meegebracht. En dat blijkt ruimschoots voldoende voor iedereen, te oordelen naar de manden met de overgebleven stukken brood. Ook in de Martinidienst delen we ruimhartig met elkaar van wat ons gegeven wordt: brood en wijn, tot gedachtenis van Hem die gezegd heeft: “Ik ben het brood dat leven geeft” (Johannes 6:35).

Jasja Nottelman gaat voor in deze dienst op 10 maart 2024 om 11:30 uur. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen. De organist is Carlos Bollo.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week het Overweeghuis, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 13.

Eerbied voor de Heer

In de Tien Geboden, de leefregels voor het volk Israël zoals Mozes deze op twee stenen platen op de berg Sinaï van God zelf ontvangen heeft, gaat het in vele verschijningsvormen om eerbied voor de Heer. Heb respect voor Zijn Naam, aanbid geen afgodsbeelden, houd de sabbat als rustdag in ere, en laat die respectvolle levenshouding doorwerken – in woord en daad – in de omgang met je medemens, je ouders, je kinderen, dienstknechten, vreemdelingen of wie ook maar. In de Martinidienst van de derde zondag in de veertigdagentijd lezen we de Tien Geboden in de versie van de Naardense Bijbel.

Eerbied en respect moet er ook zijn voor de tempel, bedoeld als gebedshuis, maar als Jezus daar in de week voor Pasen in Jeruzalem aankomt, ziet hij dat het Huis van zijn Vader wordt ontheiligd door de activiteiten van de handelaars in offerdieren en de geldwisselaars. Hij treedt daar krachtdadig tegen op, lezen we in Johannes 2, maar ook wijst hij vooruit naar zijn kruisiging en opstanding als hij spreekt over het afbreken van de tempel en het in drie dagen weer opbouwen daarvan.

Welkom in de Martinidienst op zondag 3 maart 2024 om 11:30 uur. Met voorganger Arlette Toornstra en organist Henk de Vries. De gelegenheidscantorij wordt gevormd door Jeannette de Bock, Stineke Haas, Bert Ballast en Pieter Kamminga.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Land van Ons, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 14.

Na afloop van de viering wordt bij de koffie en thee een eenvoudige lunch aangeboden en bespreken we met elkaar een aantal actuele onderwerpen rondom de Martinidiensten, zoals o.a. hoe de samenwerking met de Pepergasthuisgemeenschap wordt ervaren en hoe we die in de nabije toekomst verder vorm kunnen geven. Van harte welkom om hieraan deel te nemen.

Ontmoeting bovenop de berg

In de viering van de tweede zondag in de Veertigdagentijd, zondag 25 februari, komen twee Bijbelse verhalen ter sprake over ontmoetingen die hoog op een berg plaatsvinden. Zulke plaatsaanduidingen zijn in de Bijbel vaak een aanwijzing dat er iets ongewoons te gebeuren staat.

In het boek 1 Koningen lezen we hoe de profeet Elia, vermoeid en rust zoekend in een grot op de berg Horeb, een ontmoeting heeft met God zelf. Niet in de onrust van een hevige windvlaag, niet in het geweld van een aardbeving, ook niet in de kracht van het vuur, maar in het gefluister van een zacht lentebriesje komt God tot Elia, en hij spoort hem aan terug naar beneden te gaan om nog een paar belangrijke opdrachten te vervullen: de zalving van een nieuwe koning voor Israël en van een nieuwe profeet Elisa.

Het tweede ontmoetingsverhaal uit het Marcusevangelie staat bekend als de ‘verheerlijking op de berg’: Jezus verandert voor de ogen van drie van zijn discipelen van gedaante, en gaat in gesprek met Mozes en Elia die daar ook naast hem zijn verschenen.

Van harte welkom in deze dienst in de Martinikerk te Groningen op zondag 25 februari 2024 om 11:30 uur. Voorganger is Arlette Toornstra. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen en organist Jan de Roos.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week War Child, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.

Pasen is op komst, nog 40 dagen…

Vandaag, 14 februari 2024, is het niet alleen Valentijsdag, maar tegelijkertijd ook Aswoensdag. Dat is de dag, vlak na carnaval, die het begin van de Veertigdagentijd aangeeft, de tijd van bezinning en voorbereiding op het Paasfeest. Voor het gevoel hebben we Kerst nog maar net achter ons, maar nu al tellen we weer af naar Pasen. Overigens duurt het strikt genomen nog 46 dagen tot aan Pasen, want de zondagen rekenen we niet mee in de telling van die symbolische 40 dagen.

Op de eerste zondag in de Veertigdagentijd, zondag 18 februari, staat in de liturgie een korte Evangelielezing vermeld, over Jezus die gedurende veertig dagen in de woestijn op de proef gesteld wordt door Satan. Daaraan voorafgaand lezen we uit Genesis hoe God met Noach een eeuwigdurend verbond sluit en dit verbond markeert met de regenboog die tegen de wolkenlucht verschijnt. Noach, die met zijn naaste familie en heel veel dieren in de ark verbleef terwijl het veertig dagen stortregende en vervolgens het land langdurig onder water bleef staan. Met de verbondssluiting komt de belofte dat er nooit weer zo’n rampzalige zondvloed de aarde zal treffen – een belofte van bevrijding aan het eind van de veertig dagen!

Welkom in de Martinidienst op 18 februari 2024 om 11:30 uur. Voorganger in deze viering is Heleen Maat. Met organist Jan de Roos en een gelegenheidscantorij gevormd door Joke Bulthuis, Ton Tromp, Mirjam Leentvaar en Maarten van Damme.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Grootouders voor het Klimaat, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 13.

Genezing van een huidziekte, maar geef er niet teveel ruchtbaarheid aan!

Mensen die genezen worden van huidvraat, een ziekte die we tegenwoordig eerder lepra zouden noemen, daarover staan meerdere verhalen in de Bijbel opgetekend. Twee ervan komen aan de orde in de viering van zondag 11 februari.

Ten eerste uit het boek 2 Koningen, over legercommandant Naäman die aan deze ziekte lijdt en zich daarom tot de profeet Elisa wendt. Niet Elisa zelf maar zijn woordvoerder geeft Naäman instructies om zich te baden in de rivier Jordaan, waardoor zijn huid weer gezond zal worden. Uit dankbaarheid wil hij Elisa een geschenk overhandigen, maar Elisa weigert dat aan te nemen.

Het andere genezingsverhaal komt uit het Evangelie van Marcus. Een leprapatiënt komt bij Jezus in de hoop genezen te worden. Jezus geneest hem door hem met de hand aan te raken, maar drukt hem op het hart om zich hierover stil te houden en er niet al te veel ruchtbaarheid aan te geven. Niet omdat gezondheidskwesties nou eenmaal een persoonlijke zaak zijn – in de huidige tijd zijn medische dossiers om voor de hand liggende redenen goed beveiligd en absoluut niet openbaar – maar om Jezus zelf niet in problemen te brengen. Interessant is de woordkeuze van Jezus’ waarschuwing: in de NBV-vertaling klinkt deze lang niet zo streng en heftig als in de Naardense Bijbel, een vertaling die veel dichter bij de oorspronkelijke Griekse tekst ligt. Als de man het genezingswonder toch breeduit gaat rondbazuinen, brengt dat Jezus in een lastig parket, in de steden is hij niet erg welkom meer en hij moet zijn toevlucht nemen tot meer afgelegen gebieden. Maar ook daar weet het volk hem nog steeds te vinden.

Van harte welkom bent u in de Martinidienst van zondag 11 februari 2024 om 11:30 uur in de Martinikerk te Groningen. Voorganger is Tiemo Meijlink. Met organist Henk de Vries en een gelegenheidskoor bestaande uit Bert Ballast, Fred Blaauw, Huib van der Burg en Arlette Toornstra.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Stichting Exodus, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 17.

P.S. Misschien heb je ergens gelezen (bijvoorbeeld bij RTV Noord) dat de kerk twee weken lang gesloten is om veiligheidsredenen wegens onderzoek naar mogelijke (aardbevings)schade van de gewelven. Deze sluiting geldt echter alleen voor toeristisch bezoek; kerkdiensten en concerten gaan gewoon door. Bron: www.martinikerk.nl.

Heer, hoor mijn roepen om hulp

Heer, hoor mijn roepen om hulp, bij u zoek ik mijn toevlucht. Dat is een terugkerende zin in Psalm 142, de psalm die we, in de viering van komende zondag, als eerste Bijbellezing niet voorlezen maar zingen.

In het begin van het openbare optreden van Jezus, waarover de evangelist Marcus vertelt, raakt het al gauw bekend onder het volk, welke boodschap Jezus verkondigt en vooral over welke genezende kracht hij beschikt. Meerdere malen geneest hij zieken, onder wie de schoonmoeder van zijn leerling Simon, en ook drijft hij kwade geesten uit. Het leidt ertoe dat steeds meer mensen naar deze Jezus op zoek gaan, ook op momenten dat Jezus juist de stilte opzoekt om te bidden, want de mensen hebben echt iets van hem te verwachten.

Rondom deze thematiek vieren we de Martinidienst op zondag 4 februari om 11:30 uur met voorganger Berend Borger. Zang en muziek worden verzorgd door de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen en organist Carlos Bollo.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Kinderfonds Mama’s, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.

Bevrijding van onreine geesten

Zondag 28 januari staat in de Martinidienst het Evangelieverhaal uit Marcus centraal, over een man bij wie Jezus een onreine geest uitdrijft. Een tafereel dat zich afspeelt terwijl Jezus onderricht geeft in de synagoge. Het is niet de enige keer dat Marcus schrijft over zo’n duiveluitdrijving, verderop in zijn evangelie vindt dit nog eens plaats terwijl Jezus, omringd door een grote menigte, in discussie gaat met een aantal schriftgeleerden. Hoe de man die onreine geest ervaren heeft, weten we niet, wellicht als een enorme kakofonie van stemmen, maar wel is duidelijk dat hij de daad van bevrijding door Jezus heel erg nodig had, om weer normaal in de samenleving opgenomen te kunnen worden. Want Jezus’ boodschap is dat zo iemand niet gezien moet worden als een paria maar als een mens, een mens die geholpen moet worden en daarna volwaardig weer kan leven. En blijkbaar is Jezus in staat om zodanig met gezag te spreken, dat zelfs de onreine geesten zijn bevel gehoorzamen.

Welkom in de Martinikerk te Groningen, zondag 28 januari 2024 om 11:30 uur, in deze viering met voorganger Jasja Nottelman. Met pianist Jan de Roos en een gelegenheidskoor onder leiding van Ton Tromp.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week het COC, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 13.

21 januari: Samen vieren in de Pepergasthuiskerk

Na de gezamenlijke viering van de Martinidiensten en de gemeenschap van de Pepergasthuiskerk (op 17 december jl. in de Martinikerk), is er op 21 januari 2024 opnieuw een viering die door leden van beide gemeenschappen is voorbereid, deze keer in de Pepergasthuiskerk. Let op: deze viering begint om 10:30 uur. Er is dan om 11:30 uur dus géén dienst in de Martinikerk!

Het thema, ‘Gebed voor de eenheid van christenen’, sluit aan bij de landelijke week van gebed voor de eenheid van christenen. Een moeilijk onderwerp, want wat is eenheid? Alles samen doen? Het is maar de vraag of dat eenheid oplevert. Er is meer versplintering dan ooit, mede door onze eigen neiging tot individualisme. En als je over allerlei dingen fundamenteel anders denkt, is gezamenlijkheid lastig te vinden, ook in de kerk. Toch blijven we dromen van meer eenheid, van het ooit tot elkaar komen van alle mensen, hoe verschillend ook. Het visioen leeft nog altijd.

Als uitgangspunt voor het nadenken daarover is gekozen voor het verhaal van de barmhartige Samaritaan uit Lucas 10:25-37. Dat bekende verhaal nodigt ons uit bij onszelf te beginnen en ons af te vragen: Wie is mijn naaste? Voor wie wil ik de naaste zijn? En wat betekent dat nu, in deze tijd? Ook lezen we uit Jesaja 25:6-9 over de maaltijd op de berg; over het visioen waarbij alle grenzen tussen mensen verdwijnen, en iedereen aan de maaltijd gaat.

Afbeelding overgenomen van www.groengelovengroningen.nl/groene-peper

Het blijft ditmaal niet bij het visioen alleen, want na afloop is er voor alle kerkgangers die bij de viering aanwezig zijn een lunch, verzorgd door de Peper-werkgroep ‘Einden der Aarde’. Van harte welkom op zondag 21 januari!

► En voor wie er niet fysiek bij kan zijn: de viering wordt zondagochtend vanaf 10:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Pepergasthuiskerk, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

Volgelingen van Jezus, water en wijn

De weken na Kerst staan bekend als het feest van Epifanie, waarin het draait om de verschijning van Christus in de wereld. Op de tweede zondag van Epifanie bezinnen we ons op twee gedeelten uit het Evangelie van Johannes. In de eerste lezing gaat het over de eerste leerlingen die volgeling van Jezus worden, onder wie Simon die de naam Petrus (‘rots’) krijgt.

De tweede lezing is het bekende verhaal over het bruiloftsfeest in de Galilese plaats Kana, waar Jezus en zijn leerlingen ook te gast zijn. En waar Jezus verschijnt, blijken wonderlijke gebeurtenissen plaats te kunnen vinden. Als de bruiloftswijn dreigt op te raken vraagt Jezus een aantal vaten te vullen met water. Tot ieders verbazing blijkt dit de beste wijn te zijn geworden die de bruiloftsgasten ooit hebben geproefd.

Welkom in de Martinidienst op zondag 14 januari 2024 om 11:30 uur. Voorganger in deze viering is Heleen Maat. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen. Organist is Pieter Pilon.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Terre des Hommes, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.