Pinksteren, inspiratie en bezieling in vele talen

Pinksteren, Pfingsten, Pentecôte, Hvítasunnudagur, Πεντηκοστή, Hamsin Yortusu, Helluntai, Zesłanie Ducha Świętego, День Свято́ї Трі́йці, enzovoort. Zondag 19 mei vieren we Pinksteren, het feest waar met veel enthousiasme en bezieling de Heilige Geest over ons komt, om het vuur en de inspiratie te delen met iedereen ter wereld, om de goede boodschap van het Evangelie levend te houden, ook nadat Jezus lichamelijk niet meer aanwezig is.

Toren van Babel (Pieter Bruegel de Oude)

Ooit werd er op de hele aarde één enkele taal gesproken, zo wordt verteld in het oerverhaal uit het boek Genesis, waarin de mensen het initiatief nemen om een stad te bouwen met een toren die tot in de hemel zou moeten reiken: de Toren van Babel. Dit vond God geen goed plan, en daarom stichtte hij een enorme spraakverwarring en raakten de mensen over de hele aarde verstrooid. Maar deze grote diversiteit aan talen en volkeren vormt allerminst een belemmering, eerder een positieve en geestelijk geïnspireerde uitdaging, om de boodschap van Pinksteren breed te verspreiden onder iedereen die het maar horen wil.

Van harte welkom in de Martinidienst op zondag 19 mei 2024, aanvang 11:30 uur. Voorganger in deze viering is Jasja Nottelman. Met medewerking van een gelegenheidskoor onder leiding van Ton Tromp en pianist Jan de Roos.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week het Overweeghuis, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 19.

Tenslotte, voor de talenknobbels onder ons maar ook alle anderen, de tekst van deze aankondiging begon met Pinksteren in het Nederlands, Deutsch, Français, Íslenska, Ελληvικά, Türkçe, Suomen kieli, język Polski en Украї́нська мо́ва.

Laat hen allen één zijn

Binnenkort is het Hemelvaartsdag en tien dagen later vieren we Pinksteren. De tussenliggende zondag wordt van oudsher ‘het Weeskind’ genoemd, en dat ondanks de belofte van Jezus aan zijn leerlingen dat Hij hen niet als wezen zal achterlaten. Sinds de veertigste Paasdag is Hij weg van ons, ten hemel gevaren. Het is wachten op de Geest der waarheid. We lezen uit het indrukwekkende gebed voor de leerlingen: Laat hen allen één zijn (Johannes 17:18-26). Uit het Eerste Testament horen we het volk Israël dat met één mond spreekt, als antwoord op de opdracht van de Eeuwige (Exodus 19:1-11). Maar wat is één zijn?

De Martinidienst van deze zondag na Hemelvaart, 12 mei 2024, vieren we gezamenlijk met de gemeenschap van de Pepergasthuiskerk. De viering vindt plaats in de Martinikerk vanaf 11:30 uur; er is deze zondag geen dienst in de Pepergasthuiskerk om 10:30 uur. Voorganger in deze viering is Alberte van Ess. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen. Het orgel wordt bespeeld door Pieter Pilon. Allen van harte welkom!

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Stichting Exodus, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 16.

5 mei in de Peper: ‘Ik wil niet haten’

Etty Hillesum (1914-1943)

Stel je eens voor, hoe zou de wereld eruit zien zonder haat, zonder vijandschap, zonder rivaliteit? Daarbij gaat het niet alleen om oorlogssituaties, maar ook om hoe mensen als jij en ik met elkaar omgaan, in het dagelijks leven, of in het verkeer op straat. Of wat te denken van de fanatieke aanhang van in competitieverband tegen elkaar uitkomende sportclubs? Als thema voor de viering van aanstaande zondag, 5 mei 2024, is gekozen voor “Ik wil niet haten”. Eén van de bekendste uitspraken van Jezus, en toch vaak zo moeilijk om daar in de praktijk invulling aan te geven, is: “Heb uw vijanden lief”. In de periode, begin mei, waarin we uitgebreid stilstaan bij de herdenking van oorlogsslachtoffers én onze vrijheid vieren, laten we ons verder inspireren door teksten uit het dagboek van Etty Hillesum.

We zijn zondag 5 mei te gast bij de gemeenschap van de Pepergasthuiskerk in een gezamenlijke viering van Peper en Martinidiensten. Aanvang om 10:30 uur. Er is dus geen dienst in de Martinikerk om 11:30 uur!

► En voor wie er niet fysiek bij kan zijn: de viering wordt zondagochtend vanaf 10:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Pepergasthuiskerk, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

Zingen van licht, liefde en bevrijding

Het volk van Israël, bevrijd uit de onderdrukkende slavernij in Egypte, en de geboden van God, ze zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het zijn geboden die het volk zijn ingeprent, om ze voor altijd in gedachten te houden en er met elkaar telkens weer over te spreken (Deuteronomium 6). Kernwoord hierin is de liefde: heb de Heer uw God lief met heel je hart, je ziel en je kracht. Het gebod van de liefde heeft Jezus nogmaals bekrachtigd: heb elkaar lief zoals ik de Vader heb liefgehad en Hij mij (Johannes 15). Geen grotere liefde dan je leven te geven voor je vrienden, inderdaad geen slaven meer maar vrienden. En in de Eerste brief van Johannes sluit de briefschrijver zich hierbij aan: liefhebben doe je niet met woorden maar met daden, door Gods geboden in ere te houden.

Christus omgeven door musicerende engelen. Triptiek van Hans Memling (1489).

Op Zondag Cantate, de vierde zondag na Pasen, nodigt het gebod van de liefde uit tot zingen, uit volle borst en in alle toonaarden. Over het licht: “Een lamp voor mijn voet is Uw woord, een helder licht op mijn pad”, “Licht in de nacht dat duisternis verdrijft”, over de liefde: “… Allesoverwinnend wapen, laatste woord dat Vrede maakt”, en over bevrijding: “… En weer zullen slaven, uit ons geboren, om bevrijding schreeuwen”.

Van harte welkom in de Martinidienst op zondag 28 april 2024 om 11:30 uur. Met voorganger Arlette Toornstra, organist Carlos Bollo en een gelegenheidscantorij met Stineke Haas, Bert Ballast, Fred Blaauw en Pieter Kamminga.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week War Child, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 15.

Niet zomaar een schaapherder

De Goede Herder, 18e-eeuwse icoon uit Bessarabië, het huidige Moldavië.

Je hebt schaapherders en je hebt schaapherders. Of je een goede herder bent, hangt van veel factoren af. In een van de oudtestamentische profetenboeken spreekt God bij monde van de profeet Ezechiël al kritische woorden over de schaapherders uit die tijd. Hun manier van schapen houden was hoofdzakelijk gebaseerd op economisch gewin: vooral aandacht voor de melk, de kaas, de wol en het vlees dat de dieren opleverden. Dat is niet hoe God het bedoeld had.

Een goede herder weidt zijn schapen, zorgt voor de zieke en de zwakke dieren, haalt verdwaalde schapen terug. Een goede herder slaat niet op de vlucht zodra er een wolf aankomt om de schapen uiteen te jagen, maar zorgt ervoor dat de schapen effectief worden beschermd. Investeren in degelijke wolfwerende rasters is natuurlijk een goede zaak, maar daar gaat het hier niet over. Jezus spreekt in het Johannesevangelie over zichzelf als de Goede Herder, die zich met zijn leven inzet voor zijn kudde. De schapen kennen de stem van de herder en volgen hem, en dat geeft vertrouwen.

In de Martinidienst van zondag 21 april 2024 om 11:30 uur hebben we Rob Fortuin als gastvoorganger in ons midden. Met muzikale medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen en organist Carlos Bollo. Van harte welkom in deze viering!

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Land van Ons, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 21.

Een overvloed aan vis!

Na zijn opstanding uit het graf was Jezus al tweemaal aan zijn leerlingen verschenen, eerst zonder dat Thomas erbij was en later met hem. In het verhaal uit Johannes 21 verschijnt Jezus voor de derde keer aan zijn discipelen, die inmiddels zijn teruggekeerd naar Galilea. Als ze ’s nachts in een boot op het Meer van Tiberias hebben geprobeerd te vissen, zonder resultaat, zien ze in de vroege ochtend een man op de oever van het meer, die hen aanspoort nog eens hun netten uit te werpen aan de rechterkant van de boot. Wonderlijk genoeg zit het net dan zo vol met vis dat het nog net niet scheurt. Wanneer ze eenmaal aan land gekomen zijn, deelt de man uit van vis en brood, en zonder het hem te vragen realiseren de vissers zich wie de man is: Jezus hun leermeester.

De Martinidienst van de tweede zondag na Pasen, 14 april 2024, vieren we gezamenlijk met de gemeenschap van de Pepergasthuiskerk. De viering vindt plaats in de Martinikerk vanaf 11:30 uur; er is deze zondag geen dienst in de Pepergasthuiskerk om 10:30 uur. Voorganger in deze viering is Heleen Maat. Met medewerking van het Koor van de Pepergasthuisgemeenschap onder leiding van Martijn Jager. Het orgel wordt bespeeld door Henk de Vries. Allen van harte welkom!

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week het COC, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 13.

Beloken Pasen: verschijning van Jezus aan Thomas

Zondag 7 april is het Beloken Pasen: de afsluiting van het Paasfeest dat begon met het feest van de opstanding op Eerste Paasdag en welbeschouwd de hele week nog duurt (beluiken betekent besluiten of afsluiten). De andere Latijnse naam voor deze zondag is: Quasimodo Geniti (d.w.z. “als nieuwgeboren kinderen”). Vanouds waren de in de paasnacht gedoopten een week lang in blinkend wit gekleed en legden zij op de zondag na Pasen hun witte kleding af.

“De ongelovige Thomas” (Caravaggio)

In de Martinidienst van deze zondag staan we stil bij het verhaal over de apostel die bekend staat als de ‘ongelovige Thomas’. Als de opgestane Christus voor het eerst aan zijn leerlingen verschijnt, is Thomas daar zelf niet bij aanwezig. Hij hoort erover vertellen door de andere leerlingen, maar hij kan maar moeilijk geloven dat zijn leermeester werkelijk is opgestaan. Hij wil Jezus kunnen aanraken, inclusief de wonden van de kruisiging. Er volgt een tweede kans: Jezus verschijnt nogmaals aan de discipelen en dan is Thomas er ook bij.

In deze viering op zondag 7 april om 11:30 uur gaat Tiemo Meijlink voor. Muzikale ondersteuning door pianist Jan de Roos en voorzangers Ton Tromp en Joke Bulthuis.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Kinderfonds Mamas, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 14.

Paasmorgen: het feest van de verrijzenis

Wederopstanding van Christus (Fra Angelico)

Na de indringende gebeurtenissen waar we in de paascyclus bij stilgestaan hebben, het laatste avondmaal van Jezus met zijn leerlingen op Witte Donderdag, de kruisiging op Goede Vrijdag, de stilte van de zaterdag en aan het eind daarvan de Paaswake met de duisternis die werd doorbroken door het licht van de nieuwe paaskaars, vieren we op zondagochtend het feest van Pasen. Het feest van de verrijzenis van Christus, waarop de goede boodschap verspreid mag worden dat de dood Hem niet definitief in zijn macht heeft gekregen, dat nieuw leven telkens weer mogelijk is. In het Paasevangelie uit Johannes 20 is het Maria Magdalena die als eerste een ontmoeting heeft met de opgestane Heer.

Naast het Paasevangelie lezen we ook uit het oudtestamentische boek Exodus over de uittocht van het volk Israël uit Egypte, waar het jarenlang had geleefd en waar het onderdrukt en uitgebuit werd door de Egyptische farao. Dit verhaal van de uittocht ligt immers aan de basis van het oorspronkelijke joodse paasfeest (Pesach).

Van harte welkom in deze viering van Paasmorgen, zondag 31 maart 2024 om 11:30 uur in de Martinikerk te Groningen. Voorganger is Arlette Toornstra. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen, organist Jan de Roos en violiste Inge Muntendam.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week War Child, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 16.

De Goede Week: in vier vieringen op weg naar Pasen

Nog even en dan is het Pasen, het grootste feest van de christelijke kerk. Maar hieraan vooraf gaat eerst nog de Goede Week, ook wel genoemd de Stille Week. Als aan een kralensnoer rijgen we vier vieringen aan elkaar, van donderdag 28 maart (Witte Donderdag) tot en met zaterdag 30 maart (Stille Zaterdag), en dat doen we als gemeenschap van de Martinidiensten samen met de Nieuwe Kerk. Er is één doorlopende liturgie (zie onderstaande link), maar de diensten zijn ook afzonderlijk te bezoeken. Je bent van harte welkom in beide kerken.

► Download hier alvast de liturgie.

Voor wie de diensten online wil volgen: de viering op Witte Donderdag om 19:30 uur en op zaterdag de Paasnachtviering om 23:00 uur, beide in de Martinikerk, worden gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en de dienst op Goede Vrijdag om 19:30 uur alsmede de Paaswake op Stille Zaterdag om 22:00 uur, beide in de Nieuwe Kerk, zijn te volgen via Kerkomroep. Bijdragen aan de collecte: zie informatie aan het eind van dit bericht.

do 28 maart 2024 om 19:30 uur, Martinikerk (Witte Donderdag)
Witte Donderdag is een dag om te gedenken dat Jezus voor de laatste keer de avond met zijn leerlingen samen aan tafel doorbracht. Een avond waarop Hij in alle kwetsbaarheid en gelijkwaardigheid de voeten van zijn leerlingen waste voordat er brood en wijn werd gedeeld. Een samenzijn dat niet alleen verbondenheid betekent met het hoofd, met alles wat je deelt aan ideeën en opvattingen. Juist in deze viering gaat de verbondenheid, het samenzijn via het lijf, de aanraking, de zintuigen. Voorganger in deze viering is Jasja Nottelman. Met medewerking van organist Jan de Roos en een gelegenheidscantorij gevormd door Joke Bulthuis, Ton Tromp, Mirjam Leentvaar en Maarten van Damme. De viering wordt afgesloten door samen in een kring het brood en de wijn met elkaar te delen: onze maaltijd ter gedachtenis aan de mens Jezus.

vr 29 maart 2024 om 19:30 uur, Nieuwe Kerk (Goede Vrijdag)
Luisteren naar het indringende verhaal dat je bijna kunt dromen, maar dat nooit went: het lijden en sterven van Jezus, zoals de evangelist Johannes het vertelt. Deze keer in de gezongen versie van Heinrich Schütz (1585-1672). Het gezongen evangelie wordt afgewisseld met samenzang. De overweging is kort, de gebeden zijn ingetogen. ‘Jezus zal in doodsstrijd zijn tot aan het einde van de wereld’ schreef Blaise Pascal. Voorganger in deze viering is Evert Jan Veldman. Met medewerking van de Cantorij van de Nieuwe Kerk onder leiding van Mannes Hofsink en organist Peter Westerbrink. Solopartijen worden gezongen door Han Warmelink (tenor) en Hans de Wolf (bas).

za 30 maart 2024 om 22:00 uur, Nieuwe Kerk (Stille Zaterdag)
Een korte dienst, die het karakter heeft van een wake. Jezus ligt in zijn graf. Het is stil. En het is donker. We kunnen even niets dan daar zijn en waken. Soms klinkt er even een ingetogen lied, een gebed, een gedicht. We verlaten de kerk zoals we zijn gekomen – in stilte. Daarna is er de mogelijkheid om naar de Martinikerk te wandelen om je te voegen bij al die anderen die wachten op het Licht. Voorganger in deze korte Paaswake is Evert Jan Veldman; Mannes Hofsink bespeelt het orgel.

za 30 maart 2024 om 23:00 uur, Martinikerk (Paasnacht)
De Paasnachtviering is het jaarlijkse indrukwekkende hoogtepunt van de paascyclus. Met het binnendragen van de nieuwe paaskaars vieren we de overwinning van het licht op het duister: teken van de opstanding van Christus. Dit wordt voortgezet met de geloofsbelijdenis en doopvernieuwing, de lezing van het evangelie van de verrijzenis en in het opnieuw breken en delen van brood en wijn. Zo wordt het echt Pasen, het feest van het Licht en van het Leven dat zich niet door de dood laat tegenhouden. Voorganger in deze viering is Jasja Nottelman, en de cantorij staat onder leiding van Mannes Hofsink. Na afloop gaan we de nacht weer in, een korte nacht ditmaal (vergeet niet de klok van wintertijd op zomertijd over te schakelen!), om op zondagmorgen de viering van Pasen voort te zetten, bijvoorbeeld om 11:30 uur in de Martinikerk.

De bestemming van de diaconale collecte is War Child, zowel op Witte Donderdag als in de Paasnachtviering. De uitgangscollecte in de Paasnachtviering is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 19 en op pagina 54. Ook kun je desgewenst een bedrag overmaken op rekening NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, vermeld daarbij duidelijk het doel: “War Child” of “instandhouding Martinidiensten” (graag twee aparte overschrijvingen als je aan beide doelen zou willen bijdragen). Uiteraard is bijdragen in cash ook mogelijk.

Palmzondag: Jezus’ intocht in Jeruzalem

Gij poorten van Jeruzalem,
reikhalzend ziet gij uit naar Hem
die binnentreden zal met vrede.

Op Palmzondag wordt zoals gebruikelijk aandacht besteed aan de intocht van Jezus in Jeruzalem, in de aanloop naar het Paasfeest. De bevolking van de stad zwaait hem enthousiast toe met palmtakken, als ware hij een koning die een vorstelijk onthaal verdient. Maar de houding die Jezus zelf laat zien is een heel andere: hij gaat niet als een vorst hoog te paard, maar is nederig gezeten op een jong ezeltje.

Welkom in de Martinidienst van zondag 24 maart 2024 om 11:30 uur met voorganger Jaap Goorhuis. Van zijn hand zijn ook de bijbelvertalingen zoals we die zullen lezen uit het Evangelie van Marcus en uit de Brief van Paulus aan de Filippenzen. Uit het profetenboek Jesaja lezen we dan weer voor de afwisseling uit de Naardense Bijbel. Muzikale bijdragen aan de viering worden geleverd door organist en/of pianist Jan de Roos en een gelegenheidskoor gevormd door Jeannette de Bock, Dorine Wijmenga, Pieter Kamminga en Martin de Bruijn.

► Download hier alvast de liturgie.

► De viering wordt zondagochtend vanaf 11:30 uur live gestreamd via het Kerkdienst-gemist kanaal van de Protestantse Wijkgemeente, en ook na afloop kun je de dienst daar terugkijken.

De bestemming van de diaconale collecte is deze week Grootouders voor het Klimaat, de uitgangscollecte is voor de instandhouding van de Martinidiensten. Om hieraan bij te dragen kun je de QR-codes gebruiken, die je vindt in de liturgie op pagina 16.

Noteer ook alvast de diensten tijdens de Stille Week en de viering van Eerste Paasdag:

  • 28 maart om 19:30 uur: Witte Donderdag (Martinikerk)
  • 29 maart om 19:30 uur: Goede Vrijdag (Nieuwe Kerk)
  • 30 maart om 22:00 uur: Stille Zaterdag (Nieuwe Kerk)
  • 30 maart om 23:00 uur: Paaswake/Paasnachtviering (Martinikerk)
  • 31 maart om 11:30 uur: Eerste Paasdag (Martinikerk)