Vijf broden en twee vissen

Geplaatst op door

Halverwege de vastenperiode voorafgaand aan Pasen, op zondag Laetare, is de Martinidienst van zondag 14 maart opgebouwd rond het Evangelieverhaal over de wonderbare spijziging. Als een grote menigte zich rondom Jezus verzameld heeft, vragen de discipelen zich af hoe ze al die mensen te eten kunnen geven. De vijf gerstebroden en de twee vissen die een jongen heeft meegebracht, blijken op wonderlijke wijze voldoende om die hele mensenmassa verzadigd te krijgen, en er blijft zelfs nog over!

Voorganger in deze viering is Matty Metzlar. Het koororgel wordt bespeeld door Jan de Roos. Lies Hoexum en Martin de Bruijn nemen de zangpartijen voor hun rekening.

► Download hier alvast de liturgie.

► We hebben deze viering op zondag 14 maart 2021 vanaf 11:30 uur live uitgezonden via het Youtube-kanaal Martinidiensten. Terugkijken van de livestream kan via deze link. Als op enig moment deze video niet meer publiek beschikbaar is, kan nog tot enkele weken na de dienst de geluidsopname (MP3) worden teruggeluisterd via deze link.

Collecte: Allen die deze viering online meekijken (via de livestream of achteraf), worden van harte uitgenodigd bij te dragen aan de collecte. Dat kan door een bedrag over te maken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Ziekenhuis in Malawi”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina.

Lentedagje (49)

Geplaatst op door

Mijn collega vroeg mij onlangs: ‘Zeg Arjen, heeft de komst van jullie kind je nu ook hoopvoller gemaakt?’ Dat vond ik een mooie vraag. Je wordt zo gedwongen om met sacramentele ogen naar de wereld te kijken, omdat de vraag gesteld wordt hoe het heilige in het dagelijks leven verschijnt. Want hoopvol word je niet van de krant of van Facebook. Er zal iets van God of van zijn Rijk moeten oplichten.

Mijn intuïtie gaat een beetje twee kanten op. Enerzijds is het nogal wat, om in een onrustige en gevaarlijke wereld als de onze een kind groot te moeten brengen. Bezorgdheid lijkt mij dan eerder op z’n plaats dan hoop.

Tot woorden van Jezus mij binnenvielen. Want Jezus zegt: wees niet bezorgd! Kijk eens naar de lelies op het veld, kijk eens hoe ze groeien. Ze spinnen niet en ze werken niet, en toch zien ze er beter uit dan de meest protserige koning die jullie je kunnen herinneren: Salomo.

Onze dochter werkt niet, en spint niet, en ik wed dat ze er beter uitziet dan Salomo. Ik zie dat de onschuld en het hoopvolle begin van het nieuwe leven dingen doet bij mensen. Grootouders heb ik nog nooit zo gelukkig gezien. Mijn overgrootoma werd even heel helder in de mistwolken van haar dementie toen ze onze dochter in haar armen had. Mijn schoonzusje die revalideert en daarom vaak in Groningen te vinden is.

Baby’s zijn sacramenten van hoop. Het is goed protestants om te zeggen: de sacramenten van doop en avondmaal versterken ons geloof. Op dezelfde manier wakkeren kleine baby’s onze hoop aan, omdat we weten dat ze hun oorsprong vinden in de gedachten van de Eeuwige. Het votum herinnert ons eraan: die niet loslaat wat zijn hand begon. Dat geldt voor baby’s, maar ook voor de hele wereld. Dat te bedenken maakt mij hoopvol.

– Arjen Zijderveld

Afbreken en in drie dagen weer opbouwen

Geplaatst op door

“Breek deze tempel maar af en ik zal hem in drie dagen weer opbouwen.” Met deze woorden wijst Jezus vooruit naar zijn lijden, zijn kruisdood en zijn opstanding op Paasmorgen. Hij zegt dit nadat hij eerst hardhandig het tempelplein heeft ‘schoongeveegd’, door de handelaren in offerdieren en de geldwisselaars eruit te jagen – die hadden er in zijn ogen een markt van gemaakt, of een rovershol zoals ook wel gezegd wordt. Rond dit gedeelte uit het Johannesevangelie is het thema van de Martinidienst van 7 maart gekozen.

Oorspronkelijk stond deze dienst ingepland als Morning Prayer, die vanwege de coronabeperkingen niet in de traditionele vorm kan plaatsvinden, maar wel bevat de liturgie een aantal herkenbare elementen van het Morgengebed en ook zullen er enkele Engelstalige liederen gezongen worden. Henk de Vries, die normaalgesproken de Dutch Choral Singers dirigeert, neemt de zangpartijen voor zijn rekening. Voorganger is Rudolf Oosterdijk en Jan de Roos bespeelt het orgel.

► Download hier alvast de liturgie.

► We hebben deze viering op zondag 7 maart 2021 vanaf 11:30 uur live uitgezonden via het Youtube-kanaal Martinidiensten. Terugkijken van de livestream kan via deze link. Als op enig moment deze video niet meer publiek beschikbaar is, kan nog tot enkele weken na de dienst de geluidsopname (MP3) worden teruggeluisterd via deze link.

Collecte: Allen die deze viering online meekijken (via de livestream of achteraf), worden van harte uitgenodigd bij te dragen aan de collecte. Dat kan door een bedrag over te maken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Stichting Urgente Noden (SUN)”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina.

Ontmoetingen op grote hoogte

Geplaatst op door

Op de tweede zondag in de veertigdagentijd staat de Martinidienst thematisch in het teken van twee bekende Bijbelverhalen over bijzondere ontmoetingen boven op een hoge berg. In het boek Exodus lezen we over de ontmoeting van Mozes met God op de berg Sinaï, waar hij veertig dagen en veertig nachten verblijft en waar hij ook de stenen platen met de Tien Geboden ontvangt.

De Evangelielezing uit Marcus gaat over de verheerlijking op de berg. Als Jezus drie van zijn volgelingen (Petrus, Jakobus en Johannes) meeneemt een hoge berg op, zijn deze drie daar getuige van een wonderlijke ontmoeting tussen Jezus, Mozes en Elia. Een tafereel dat zich afspeelt in het helderste witte licht, en waarbij een vreugdevolle boodschap klinkt als een stem uit de hemel. Petrus wil dit moment langer kunnen vasthouden en biedt aan om daar bovenop die berg drie tenten op te slaan, één voor Jezus, één voor Mozes en één voor Elia, maar dat lijkt nu, op die plek, net niet de bedoeling.

Voorganger in deze viering is Ynte de Groot. Het koororgel wordt bespeeld door Pieter Pilon.

► Download hier alvast de liturgie.

► We hebben deze viering op zondag 28 februari 2021 vanaf 11:30 uur live uitgezonden via het Youtube-kanaal Martinidiensten. Terugkijken van de livestream kan via deze link. Als op enig moment deze video niet meer publiek beschikbaar is, kan nog tot enkele weken na de dienst de geluidsopname (MP3) worden teruggeluisterd via deze link.

Collecte: Allen die deze viering online meekijken (via de livestream of achteraf), worden van harte uitgenodigd bij te dragen aan de collecte. Dat kan door een bedrag over te maken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Heel Groningen Helpt”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina.

Winterdagje (48)

Geplaatst op door

Op de wierde van Groot Wetsinge tussen Sauwerd en Winsum staat een beeld van Gert Sennema, ‘Mij dorst’. Een houten man staat licht voorovergebogen, een gepijnigde blik, met een lange stok in zijn hand, aan het einde van de stok een spons. De stok staat in lijn met de nog kale takken van de bomen achter het beeld. ‘Mij dorst’ heet het beeld naar één van de kruiswoorden van Jezus. Jezus hing aan het kruis, had dorst en kreeg via een spons aan een stok vocht aangereikt.

De sculptuur van Gert Sennema vind ik goed bij deze tijd passen. We hebben dorst naar contact, naar mensen zien, naar aanraken, naar inspiratie. De houten figuur lijkt wanhopig met de spons op zijn stok de regendruppels uit de lucht te plukken. Ik kwam bij het kunstwerk na een lange fietstocht over het Hogeland. De zon scheen, het was 15 graden, er hing een vroege lente in de lucht. Ik fietste langs het Reitdiep naar Wierumerschouw op zoek naar de eerste tekenen van de lente. Bij het Sterrebos in de stad stonden de eerste krokussen al voorzichtig in bloei. Maar op het Hogeland waren nog weinig sneeuwklokjes en krokussen te zien. Op sommige sloten lag nog ijs en her en der een hoopje sneeuw. De wierde van Wierumerschouw lag er nog kaal bij. Medewerkers van de gemeente waren bezig takken te snoeien. Het idyllische plekje was niet zo mooi als in de lente of zomer.

De terugweg naar de stad was taai. Er stond een flinke tegenwind en mijn stadse transportfiets trapte zwaar. Ik was even vergeten dat het op het Hogeland altijd waait. De stadse fiets is niet gemaakt op de stevige trappartijen tegen de wind in en ik had mijn banden ook wel wat beter kunnen oppompen. Thuisgekomen gaf de stappenteller op mijn telefoon een nieuw record aan (hij rekent ook fietsen mee): meer dan 20.000 stappen!

Door de vroege lente had ik zin gekregen in speciaalbiertjes drinken op een terras. Maar dat mag niet. De cafés blijven nog gesloten. In de supermarkt zocht ik een paar bijzondere biertjes uit, die ik ’s avonds met een vriend van mij soldaat maakte. Niet te veel en niet te lang, want door de avondklok moest ik weer op tijd thuis zijn.

Ik besefte weer eens: we zijn er nog niet. De lente is begonnen, ik word er vrolijk van, maar corona is nog niet weg. De lockdown is nog niet voorbij, de besmettingen lopen nog steeds op en het einde is nog niet in zicht.

Eigenlijk zou de man met de stok met zijn spons genezing uit de lucht moeten halen. Hij staat voorovergebogen, hij ziet niet waar de stok naartoe reikt maar hij houdt vol. Dat moeten wij ook maar doen.

– Tim Smid

Winterdagje (47)

Geplaatst op door

Afgelopen woensdag was het Aswoensdag. Vorig jaar heb ik niet gevast. Ik vond een lockdown wel genoeg en ik dacht, dat komt volgend jaar wel weer. Dit jaar stoei ik nog met wat ideetjes. Het wordt in ieder geval iets wel doen en niet iets niet doen. Ik mis al genoeg in het nieuwe normaal. Het gekke is dat het na een jaar lastig wordt om te bedenken wat dan. Afgelopen zondag nam ik even covid-vrij omdat er ijs lag. Ik heb niet geschaatst. Ik ben een meisje van de Veluwe en hoewel ik schaatsen leuk vind, ben ik er niet zo goed in en heb ik na een hernia-operatie mijn lijf net weer een beetje op de rit, dus ik had geen enkele behoefte aan een botbreuk.

Nee, ik ging schaatsers kijken. Schaatsers op de Diepenring. Mooier wordt deze stad niet. Het was zonnig, de lucht was blauw, de mensen waren vrolijk en het was druk! Ik mijd mensenmenigten nog steeds maar ik heb zondag mijn mondkapje opgedaan en de vrolijkheid opgezogen. Wat was het allemaal fijn en gezellig en mooi en vermoedelijk een klein beetje onverstandig. Ik kon ineens weer voelen hoe het hopelijk ooit weer zal zijn. De mensen waren blij, het weer was uitbundig: zonnig, koud en blauw en het Hoge der A was nooit zo mooi! En u weet, het is daar altijd mooi. Ik nam een foto en stuurde die naar een vriend in de VS. De verwondering die terugkwam was groot. Waarom heb je mij nooit verteld dat je in een sprookjesstad woont waar je kunt tijdreizen? Je zult er wel aan gewend zijn! Hoe kun je hier ooit aan gewend raken?

Als ik iets geleerd heb het afgelopen jaar, is dat je overal aan gewend kunt raken. Aan schoonheid net zo goed als aan afstand. We vasten al zo lang met zijn allen, dat ik afgelopen zondag pas weer voelde wat ik miste toen het er even, in de droom van een echte schaatsdag, was. Reuring, leven, drukte in de stad. Ik ving halve gesprekken op tussen vreemden. Eén van de leukste dingen in het leven voor een schrijver met een levendige fantasie. Het pareltje van zondag: “Maar jij hebt ook gewoon een heel vrouwelijke baard!” Het is nu donderdag als ik dit schrijf, en ik moet er nog weer van grijnzen. Ik had niet eens in de gaten dat ik ook dit zo mis. Dichtbij genoeg zijn om de bizarre dingen te horen die mensen elkaar vertellen.

We moeten nog even verder, we zijn er nog niet. Deze zondag was een zondag in een hele lange nabijheidsvasten die me even weer liet voelen hoe bijzonder de gewone dingen eigenlijk zijn! En nu is het weer tijd om handen te wassen, zoomschermpjes aan te doen en om elkaar heen te lopen. Nog even volhouden!

– Marieke Laauwen

Invocabit: begin van de lange reis naar Pasen

Geplaatst op door

Zondag 21 februari vieren wij Invocabit, dat is de eerste zondag van de Veertigdagentijd, de voorbereiding op het feest van Pasen. Het is een tijd van versobering en inkeer, stilstaan bij je manier van leven. We bezinnen ons op onze leefwijze en leefpatronen: wat hebben we echt nodig, waar leef je van, waar leef je van op?

Bron: rogersmithpix, licentie CC BY-NC 2.0.

Die bezinning geven we in deze Martinidienst vorm aan de hand van een tekstgedeelte van Niek Schuman, getiteld De lange tocht. Daarin gaat het over het vinden van je weg door de woestijn, en hoe veel (of hoe weinig) ballast je met je meesjouwt. De Evangelielezing die we daarnaast leggen komt uit Marcus en gaat over Jezus die in de woestijn door Satan op de proef gesteld wordt.

Voorganger in deze viering is Matty Metzlar. Het koororgel wordt bespeeld door Jan de Roos.

► Download hier alvast de liturgie.

► We hebben deze viering op zondag 21 februari 2021 vanaf 11:30 uur live uitgezonden via het Youtube-kanaal Martinidiensten. Terugkijken van de livestream kan via deze link. Als op enig moment deze video niet meer publiek beschikbaar is, kan nog tot enkele weken na de dienst de geluidsopname (MP3) worden teruggeluisterd via deze link.

Collecte: Allen die deze viering online meekijken (via de livestream of achteraf), worden van harte uitgenodigd bij te dragen aan de collecte. Dat kan door een bedrag over te maken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Agrarisch Natuurfonds Fryslân (Red de weidevogel)”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina.

Gebedsretraite in de veertigdagentijd

Geplaatst op door

Vanaf de eerste zondag in de veertigdagentijd, zondag 21 februari, is er aan het eind van de zondagmiddag wekelijks een ingesproken gebedsretraite beschikbaar. Initiatiefnemer hiervan is Alberte van Ess, predikante van de PKN-gemeente De Bron in de Groninger wijk Beijum.

De gedachte is dat mensen die elkaar kennen uit de wijkgemeente of daarbuiten een groepje vormen, en dan met elkaar afspreken welke avond in de week zij – ieder in zijn of haar eigen huis – de gebedsretraite beluisteren. Vervolgens spreken ze met elkaar af hoe ze met elkaar dit willen delen en (digitaal) bespreken.

De retraite heeft als centrum het latifagebed, dat heel geschikt is om in je eigen binnenkamer te beoefenen en van daaruit te delen met anderen. Het is een vorm van bestaansmeditatie. Het gebed helpt je om tot de essentie van je bestaan te komen, om zo contact te krijgen met wat je ten diepste beweegt. Het latifagebed is een heel oud, oecumenisch gebed in de ruimste zin van het woord. Lichaam en geest worden op elkaar betrokken. Daarbij wordt je rechterhand geleid door je linkerhand. Je rechterhand staat voor je doenerige kant en je linkerhand staat voor de ontvangende kant. Ben je zelf links dan moet je dus net het omgekeerde doen. Latifa betekent letterlijk subtiel, en in dit gebed worden met enkele woorden de subtiele, fijnere kwaliteiten van ons leven benoemd. Het gebed luidt als volgt:

ik besta
ik verlang
ik hoop
ik geloof en vertrouw
ik laat los
ik heb lief
ik ben bereid

Elke week zal één gebedsintentie centraal staan en worden uitgediept. Dat kan zijn met een tekst, een muziekfragment of een afbeelding die wekelijks verbonden is aan de opname. Totdat we uiteindelijk op Eerste Paasdag uitkomen bij: ‘ik ben bereid, ik sta op en doe wat gedaan moet worden’.

Je kunt je aanmelden door een mail te sturen naar predikant.pkndebron@gmail.com. Geef aan of je mee wilt doen en of je een contactpersoon wilt worden om een groepje mee te vormen. Wekelijks ontvangt de contactpersoon dan een link naar de Youtube-opname om zo de ingesproken gebedsretraite naar de anderen door te kunnen sturen. Uiteraard kun je je ook individueel aanmelden.

Valentijn: liefde als medicijn tegen de angst

Geplaatst op door

Zondag 14 februari is het Valentijnsdag, al sinds vele jaren een dag waarop geliefden elkaar – ook wel anoniem – kaarten sturen of presentjes geven. Een dag waarbij de handel goede zaken doet. Maar kunnen we deze liefde ook breder en omvattender zien? En wat doen we met momenten dat het schuurt of dat de lieve vrede ‘nauwelijks’ te bewaren is? Het lijkt erop dat we ook als samenleving op dit moment in zo’n spagaat zitten. Waar vinden we dan het antwoord? Of ligt het dichterbij dan we denken?

In de viering van deze Valentijnszondag verbinden we de oude maar overbekende woorden van de apostel Paulus uit zijn brief aan de christelijke gemeente in Korinthe (“de liefde is geduldig en vol goedheid, (…) de liefde zal nooit vergaan”) met een hedendaagse tekst: we lezen een gedeelte uit een essay van Karin Sitalsing uit Vrij Nederland van 30 januari jl., getiteld ‘Alleen met zachte krachten komen we verder met elkaar’, waarin de liefde op een prachtige manier wordt benoemd als medicijn tegen het angstvirus.

Voorganger: Lense Lijzen. Organist: Pieter Pilon. De zangstem die we horen is van Stineke Haas.

► Download hier alvast de liturgie.

► We hebben deze viering op zondag 14 februari 2021 vanaf 11:30 uur live uitgezonden via het Youtube-kanaal Martinidiensten. Terugkijken van de livestream kan via deze link. Als op enig moment deze video niet meer publiek beschikbaar is, kan nog tot enkele weken na de dienst de geluidsopname (MP3) worden teruggeluisterd via deze link.

Collecte: Allen die deze viering online meekijken (via de livestream of achteraf), worden van harte uitgenodigd bij te dragen aan de collecte. Dat kan door een bedrag over te maken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Ziekenhuis in Malawi”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina.

Winterdagje (46)

Geplaatst op door

Het is een echt winterdagje vandaag, ijzig koud, er staat een snoeiharde oostenwind en er stuift poedersneeuw over het land, het vriest en het blijft voorlopig vriezen. Ik voel me stoer als ik de kou trotseer en met de honden ga wandelen. Onze schapendoezen, Jelle en Polle, zijn uitgelaten en rollen door de sneeuw. Mijn Viking noren heb ik alvast klaarliggen, want zodra het kan sta ik op het ijs. De onrust heeft ook mij te pakken, het schaatsen is mij met de Friese paplepel ingegoten. Ook al heb ik niet meer de souplesse van vroeger, er zal worden geschaatst!

Wanneer ik door de tuin loop zie ik hem bloeien, de toverhazelaar of Hamamelis. Stevig geworteld en uitdagend staat hij daar en tart de ijzige winter met fiere takken vol bloemen. Je snapt niet hoe deze struik het voor elkaar krijgt om er in deze kou zo feestelijk bij te staan! De gele bloemen zien er uit als lintjes, en ze ruiken nog lekker ook! Betoverend. Hij bloeit op het kale hout, dus nog voordat er blad komt. De bloemblaadjes krullen iets om ter bescherming van zichzelf, ze bevriezen niet. De naam toverhazelaar is afgeleid van het Engelse ‘witch hazel’, heksenhazelaar, zo genoemd omdat de takken van de Hamamelis alle kanten op wijzen. De toverhazelaar bloeit hartje winter en is voor mij een teken van lef en vertrouwen, dat er ook in barre tijden sprake kan zijn van bloei, van een hernieuwd leven. Hadewijch, middeleeuwse dichteres en mystica, zei het zo:

“Ay, al es nu die winter cout,
Cort die daghe ende die nachte langhe (…)
Die hasel brinct ons bloemen fine,
Dat es een teken openbare.”

– Matty Metzlar