Themadienst: Toekomst

Van alle gebeden in de christelijke traditie is het Onze Vader wel het bekendste en het meest wijdverbreid, al sinds eeuwen met stip op nummer één. Hierin komt onder andere voor de regel “Uw koninkrijk kome”, een bede die het verlangen in zich herbergt naar een goede toekomst zoals God deze bedoelt. Maar in de toekomst kijken is moeilijk, en al helemaal het doen van een betrouwbare toekomstvoorspelling. In het Lucasevangelie geeft Jezus aan de Farizeeën, die hem vragen naar de komst van het koninkrijk van God, als antwoord dat je het niet kunt aanwijzen, dat je niet kunt zeggen ‘hier of daar is het’, maar wel dat het koninkrijk binnen ons bereik ligt. Zou er dan met het koninkrijk niet zozeer iets in de hemel of in het hiernamaals bedoeld worden, maar juist iets dat hier en nu, bij ons op deze aarde, gestalte moet krijgen?

Over dit thema, Toekomst, gaat het in de Martinidienst van zondag 3 oktober 2021 om 11:30 uur. Als gastvoorganger is Gerrit Olsman in ons midden. Pieter Pilon zal het orgel bespelen. Er is geen koor of cantorij, maar Ton Tromp en Joke Bulthuis hebben zich bereid getoond de gemeentezang te ondersteunen, dus dat komt goed!

► Download hier alvast de liturgie.

Wil je de viering meemaken, meld je dan uiterlijk zaterdagmiddag om 12:00 uur aan via het registratieformulier. De contactgegevens worden niet langer bewaard dan strikt noodzakelijk. De link staat ook onderaan op de pagina met corona-huisregels.

Collecte: Iedereen kan bijdragen aan de collecte door een bedrag over te maken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Chavah”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Aanwezigen in de kerk hebben de mogelijkheid contant bij te dragen aan de collecte, maar als je liever per bankoverschrijving bijdraagt dan kan dat uiteraard ook. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina.

► Voor wie de viering niet in de kerk heeft kunnen bijwonen komt na afloop een geluidsregistratie beschikbaar, deze wordt in de loop van zondagmiddag door Bert geplaatst op Dropbox en kan dan nog tot enkele weken na de viering worden teruggeluisterd.

Morgengebed op zondag 26 september

De Martinidienst van zondag 26 september 2021 om 11:30 zal worden gehouden in een iets eenvoudiger vorm dan gebruikelijk, de viering heeft het karakter van een Morgengebed. Dit heeft voornamelijk een roostertechnische oorzaak, we hebben deze zondag namelijk geen gastvoorganger in ons midden. De viering is voorbereid door Aly Jellema, Leo van Noppen en Hans van der Veen. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen, waarbij Pieter Pilon het orgel zal bespelen.

Dag Hammarskjöld (1905-1961)

In twee van de gekozen lezingen gaat het vooral over respect in de omgang tussen mensen onderling. Eén lezing is een kort gedeelte uit het boek Merkstenen van Dag Hammarskjöld, de andere komt uit het Nieuwe Testament en wel uit de Brief van Jakobus.

Aanvullend hierop lezen we een gedicht van Ed Hoornik, waarin het draait om de begrippen ‘hebben’ en ‘zijn’.

► Download hier alvast de liturgie.

Vanwege corona geldt nog steeds onze aanmeldprocedure: wil je de viering meemaken, meld je dan uiterlijk zaterdagmiddag om 12:00 uur aan via het registratieformulier. De contactgegevens worden niet langer bewaard dan strikt noodzakelijk. De link staat ook onderaan op de pagina met corona-huisregels. Er is in principe geen beperking in het aantal bezoekers, wel vindt voorlopig nog wel zitplaatstoewijzing plaats met 1,5 meter onderlinge afstand, zoals we de afgelopen weken gewend waren. Er is ditmaal geen avondmaalsviering.

Collecte: Iedereen kan bijdragen aan de collecte door een bedrag over te maken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Humanitas Maatjesproject”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Aanwezigen in de kerk hebben de mogelijkheid contant bij te dragen aan de collecte, maar als je liever per bankoverschrijving bijdraagt dan kan dat uiteraard ook. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina.

► Voor wie de viering niet in de kerk heeft kunnen bijwonen komt na afloop een geluidsregistratie beschikbaar, deze wordt in de loop van zondagmiddag door Bert geplaatst op Dropbox en kan dan nog tot enkele weken na de viering worden teruggeluisterd.

Afscheid Matty Metzlar op 10 oktober 2021

Sinds 31 augustus 1997 is Matty Metzlar als studentenpastor verbonden aan het Groninger Studentenplatform voor Levensbeschouwing (GSp). Zij heeft te kennen gegeven met ingang van 1 november 2021 haar werkzaamheden te willen beëindigen.

Op zondag 10 oktober 2021 zal Matty voor de laatste keer voorgaan in de Martinidienst. Deze dienst begint om 11:30 uur in de Martinikerk te Groningen. Direct aansluitend op de viering nemen we tijdens een informele lunch afscheid van Matty.

Graag nodigen wij belangstellenden uit de viering bij te wonen en deel te nemen aan de lunch en afscheidsbijeenkomst. Als je op de uitnodiging in wilt gaan, geef je gegevens dan uiterlijk op 8 oktober door via het online aanmeldformulier. Dit is van belang voor de catering, alsmede voor een eventueel contactonderzoek vanwege corona. De gegevens worden niet langer bewaard dan strikt noodzakelijk voor dit doel. Op de pagina van het aanmeldformulier vind je ook nadere informatie met betrekking tot het afscheid.

Effata – Ga open!

In een van de bekendere genezingsverhalen uit het Evangelie naar Marcus spreekt Jezus het woord Effata (hetgeen betekent: ‘ga open‘) tot een man die doof is en aan een spraakstoornis lijdt. De man wordt genezen: hij wordt verlost van zijn kwaal. Zo werkt de helende kracht van Jezus, door het woord dat Hij spreekt, voor deze man als een bevrijding uit een zeer beperkende situatie, en ook door de omstanders wordt dit als zeer indrukwekkend ervaren.

Dit woord Effata, en daarmee ook dit genezingsverhaal uit Marcus, is bepalend voor het thema van de Martinidienst op zondag 19 september om 11:30 uur. In deze viering gaat Gerjanne Eppink voor, met muzikale ondersteuning door een zangtrio gevormd door Bert Ballast, Martin de Bruijn en Maarten van Damme, en pianospel door Pieter Pilon.

► Download hier alvast de liturgie.

Vanwege corona geldt nog steeds onze aanmeldprocedure: wil je de viering meemaken, meld je dan uiterlijk zaterdagmiddag om 12:00 uur aan via het registratieformulier. De contactgegevens worden niet langer bewaard dan strikt noodzakelijk. De link staat ook onderaan op de pagina met corona-huisregels. Er is in principe geen beperking in het aantal bezoekers, wel vindt zitplaatstoewijzing plaats met 1,5 meter onderlinge afstand. Net als vorige week is er een avondmaalsviering in aangepaste vorm.

Collecte: Iedereen kan bijdragen aan de collecte door een bedrag over te maken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Stichting Exodus”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Aanwezigen in de kerk hebben de mogelijkheid contant bij te dragen aan de collecte, maar als je liever per bankoverschrijving bijdraagt dan kan dat uiteraard ook. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina.

► Voor wie de vieringen niet in de kerk heeft kunnen bijwonen komen -meestal enkele uren na afloop- geluidsregistraties beschikbaar, die met deze link zijn te bereiken. Op dit moment staan er opnames van 5, 12 en 19 september. De opname van 19 sept is slecht, daarom staat er ook de hele liturgie met daarin de volledige tekst van de preek.

Bevrijding van een onreine geest

Zondag 12 september om 11:30 uur is er een Martinidienst waarin het Evangelieverhaal uit Marcus centraal zal staan, over een jongen bij wie Jezus een onreine geest uitdrijft. Een tafereel dat zich afspeelt terwijl Jezus’ leerlingen omringd worden door een grote menigte en in discussie zijn gegaan met een aantal schriftgeleerden. Het is niet de eerste keer dat Marcus schrijft over zo’n duiveluitdrijving, eerder vond dit ook al eens plaats terwijl Jezus in de synagoge onderricht gaf.

Als gastvoorganger hebben we deze zondag Heleen Maat in ons midden. Met muzikale medewerking van het Koor van het GSp onder leiding van Pieter Pilon. De vleugel wordt bespeeld door Jan de Roos.

► Download hier alvast de liturgie.

Vanwege corona geldt nog steeds onze aanmeldprocedure: wil je de viering meemaken, meld je dan uiterlijk zaterdagmiddag om 12:00 uur aan via het registratieformulier. De contactgegevens worden niet langer bewaard dan strikt noodzakelijk. De link staat ook onderaan op de pagina met corona-huisregels. Er is in principe geen beperking in het aantal bezoekers, wel vindt zitplaatstoewijzing plaats met 1,5 meter onderlinge afstand. Net als vorige week is er een avondmaalsviering in aangepaste vorm.

Collecte: Iedereen kan bijdragen aan de collecte door een bedrag over te maken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: STOOT”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Aanwezigen in de kerk hebben de mogelijkheid contant bij te dragen aan de collecte, maar als je liever per bankoverschrijving bijdraagt dan kan dat uiteraard ook. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina. En wil je meer weten over STOOT, kijk dan hier.

► Er is ditmaal geen livestream via Youtube, wel is voor wie de viering niet in de kerk heeft kunnen bijwonen een geluidsregistratie beschikbaar, te bereiken via deze link.

We gaan weer van start

Zondag 5 september gaan we weer van start met een nieuw seizoen Martinidiensten. In de viering die begint om 11:30 uur zal Matty Metzlar voorgaan. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen. Organist: Henk de Vries.

Het is fijn om na het zomerreces van twee maanden elkaar weer te kunnen ontmoeten, om vele bekende gezichten weer terug te zien en misschien ook een aantal nieuwe. Het begint gelukkig steeds meer te lijken op wat we gewend waren uit de tijd van voor alle beperkingen wegens corona. We kunnen weer terecht in het schip van de Martinikerk in plaats van in het hoogkoor. Het aantal bezoekers is niet meer gebonden aan een maximum van 30 personen, wel vragen we of je je als bezoeker vooraf online wilt aanmelden, zie de link verderop. Ook houden we nog 1,5 meter onderlinge afstand tussen de zitplaatsen. De liederen mogen weer, afwisselend door de cantorij en door allen worden meegezongen. En ook kan het avondmaal weer in aangepaste vorm worden gevierd.

► Download hier alvast de liturgie. Hierin lees je ook over de gekozen (Bijbel-)lezingen en het thema.

Aanmeldprocedure: wil je de viering meemaken, meld je dan uiterlijk zaterdagmiddag om 12:00 uur aan via het registratieformulier. De contactgegevens worden niet langer bewaard dan strikt noodzakelijk. De link staat ook onderaan op de pagina met corona-huisregels.

► Deze viering is, ook voor de thuisblijvers, op zondag 5 september 2021 vanaf 11:30 uur live uitgezonden via het Youtube-kanaal Martinidiensten. Terugkijken van de livestream kan via deze link. Er is ook een geluidsopname gemaakt, deze is te vinden met deze link en zal nog een aantal weken na de viering toegankelijk blijven.

Collecte: Of je nu de viering in de kerk bijwoont, de livestream op Youtube volgt of deze achteraf beluistert via de geluidsregistratie die per mail verspreid wordt (meer info via Bert Ballast), iedereen wordt van harte uitgenodigd bij te dragen aan de collecte. Dat kan door een bedrag over te maken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Chavah”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Aanwezigen in de kerk hebben de mogelijkheid contant bij te dragen aan de collecte, maar als je liever per bankoverschrijving bijdraagt dan kan dat uiteraard ook. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina.

Zomerdagje (62/slot)

Dag Zomerdagje!

Dit wordt het laatste Zomerdagje. Ik wens iedereen een mooie zomer toe. Met wegwaaiende muizenissen. Met spontane gesprekken op een bankje in het park. Met weer dat zich een beetje gedraagt. Zon, wind en water, maak het niet te gek! Want we willen naar buiten na die lange lockdown. We willen voelen hoe het ook al weer was om open te gaan. Laat dit laatste Zomerdagje het startsein zijn voor een onvergetelijke zomer. Zonder nieuwe beperkende maatregelen.

Op 15 maart vorig jaar schreef ik mijn eerste Alledagje. ‘Voor elke dag, zo lang het coronavirus het leven ontregelt, een hart onder de riem gestoken,’  stond erboven. ‘Weet wat je belooft,’ zei een collega, ‘je moet het ook waar kunnen maken. Wie weet hoe lang dit duren gaat.’ Hij kreeg gelijk. Het duurde en het duurde maar. Een hart onder de riem steken is maatwerk. Iemand moed inspreken lukt alleen als je weet hoe de ander er aan toe is en als jij bereid bent zelf niet op de kant te blijven zitten. Voor elke dag is dat best veel gevraagd, zelfs als je met zijn tweeën bent.

Het werd herkend. Tim Smid en Matty Metzlar kwamen er bij. Het Alledagje werd een Zomerdagje. De naamsverandering schiep de ruimte om af te schalen (ook zo’n relikwie uit coronatijd) naar twee keer in de week. Dat ging gelijk op met het gevoel dat het ergste wel eens achter de rug kon zijn. Te vroeg gejuicht. Het Zomerdagje werd een Herfstdagje. Alexandra Matz, Arjen Zijderveld, Erwin Landman en Marieke Laauwen sprongen bij als gastcolumnisten. Maar toen het Herfstdagje een Winterdagje werd schreven we allemaal om de beurt. En daar bleef het niet bij. Joanneke Smeenk en Wouke Mollema voegden zich in de kring. Het werd lente!

Nu zit ik hier dubbel gevaccineerd aan mijn laatste Zomerdagje. ‘Weet wat je belooft. Je moet het ook waar kunnen maken. Wie weet hoe lang dit duren gaat.’ De collega heeft gelijk gekregen. Ik kon het niet waar maken: ‘Voor elke dag, zo lang het coronavirus het leven ontregelt, een hart onder de riem gestoken.’ Maar sommige dingen worden pas waar, als je ze niet waar kunt maken. Dan pas ontdek je hoezeer je op elkaar bent aangewezen. Samen is het ons gelukt om steeds opnieuw een hart onder de riem te steken. Bij elkaar en bij zo veel lezers. Hoe kwetsbaar was het. En hoe kostbaar. Het zijn er in totaal (op de site van de Nieuwe Kerk) 181 geworden. Een dagboek van een gekke tijd. En als blijkt dat we te vroeg hebben gejuicht omdat deze tijd nog gekker is dan we al dachten, dan weten we elkaar opnieuw te vinden.

– Evert Jan Veldman

Zomerdagje (61)

De ongerechtigheid der vaderen

Ik vind het leuk om me te verdiepen in mijn familiegeschiedenis. Het grootste gedeelte van mijn familie leefde eeuwenlang in Groningen. Tegenwoordig kan je via wiewaswie.nl en allegroningers.nl vrijwel alle geboorte-, trouw- en sterfaktes digitaal vinden. Zo vond ik de geboorteakte van oma Els met mooie klassieke krulletters van mijn overgrootvader. Mijn meeste voorvaders waren smid of bakker of werkten op het land maar tussen al die namen kwam ik ook de chique naam van Balthasar Lijphart tegen. Hij was kapitein ter zee. Zijn zoon Onno werd in 1682 in de Martinikerk gedoopt. Meer dan 300 jaar later deed ik in diezelfde kerk belijdenis, trouwde ik er en bezoek ik nog geregeld de diensten.

Toen ik een tijd geleden in de Martinikerk kwam, viel mij in een van de ramen het wapen van de familie Lijphart op. Op het wapen stonden verschillende zwarte hoofden afgebeeld. Slaven? Zou mijn voorvader kapitein zijn geweest op een schip dat slaven vervoerde?

Als ik dit schrijf is het Keti Koti, de jaarlijks terugkerende Surinaamse feestdag om de afschaffing van de slavernij te vieren op 1 juli 1863. Bij deze dag wordt ook in Nederland steeds meer stil gestaan. Burgemeester Halsema bood namens de gemeente Amsterdam haar excuses aan voor de rol die de stad speelde in de slavenhandel. Onze voorouders speelden een niet al te frisse rol in deze geschiedenis en profiteerden flink van de slavenhandel. Mogelijk míjn voorouders ook…

Bijna 160 jaar na de afschaffing van de slavernij vraag ik mij af of ik mij nog schuldig moet voelen voor de handelswijze van mijn voorouders. Ik voel dat niet zo. Ik heb ze nooit gekend en ik had niets kunnen doen om hen op andere gedachten te brengen. Het was een totaal andere tijd en het is maar sterk de vraag of ze naar de wijze raad van een eenvoudige provincieambtenaar hadden geluisterd…

Wat kunnen we nu nog met die geschiedenis? Toen ik laatst nogmaals in de Martinikerk was, viel mij het nieuwste schilderij van Egbert Modderman op. Op het schilderij staat een zwarte man die een uitgeputte witte man te drinken geeft. Het is een moderne barmhartige Samaritaan. De donkere man heeft een waardige, trotse blik.

Voor mij is dit een mooie aanvulling op het verleden in de kerkramen van de Martinikerk. We kunnen het verleden niet uitwissen, maar we kunnen er wel elementen aan toevoegen. De man van kleur krijgt een waardige plek in de kerk en eist zijn plaats op in de geschiedenis.

Onze stadsdichter Myron Hamming (ook van kleur) zegt het zo:

“tijd kabbelt stilletjes voorbij en vergaat
Voor ons allemaal hetzelfde
Maar het verschil en daarmee het samenkomen
Schuilt in het terugblikken
In het samen vooruit durven kijken
Het beleven en het doorvertellen
Van dorp en Stad. (…)

Groninger ben je ontegenzeggelijk
Ongeacht de plek van je eerste thuis
Ongeacht een kleur of tint
Ongeacht van waar je kwam
Ongeacht de weg die je ook maar bracht.
Ongeacht hoeveel tijd je hier hebt liggen (…)”

– Tim Smid

Zomerdagje (60)

Met de eerste prik in mijn arm voelt het alsof de wereld op het punt van veranderen staat. Rationeel weet ik dat de wereld niet ineens weer normaal is als die tweede er ook in zit – bij mij thuis bijvoorbeeld is corona niet het enige dat het allemaal even anders maakt – maar een mijlpaal is het wel!

Met een prik voel ik me al ietsje veiliger en dus besloten een vriendin en ik onze woensdagse zwemsessie weer uit te breiden naar hoe we het vorige zomer deden. Eerst naar het Stadsklooster en dan het kanaal in. Zielzorg met een plons! Ik was laat bij haar en toen we net onderweg waren, moesten we terug. Mondkapje vergeten. We fietsten stevig door en waren om 1 over 9 bij de Lutherse Kerk. Precies op tijd om nog even aan een dichte deur te rammelen. Dat hele ‘op tijd’ ergens zijn is ook wel een heel erg 2019 concept natuurlijk.

Een kop koffie ergens drinken zat er niet in want een portemonnee hadden we ook niet bij ons. Bovendien we gingen bidden… Dus deden we wat we in alle coronaperikelen al eerder gedaan hebben en fietsten naar de St. Jozefkathedraal want de katholieken zijn altijd open.

Wist u dat de kathedraal van binnen in de steigers staat? Rustig was het er niet maar om de hoek vonden we toch wat rust in onszelf bij het Piëtabeeld. Een gebed uit mezelf halen was te veel gevraagd in een bouwplaats maar weesgegroetjes lukte wel!

In het water hebben we er nog eens hard om gelachen. Dat hele heropenen is nog best ingewikkeld! Volgende week proberen we het nog eens en soms is het feit dat je het probeert al heel wat!

– Marieke Laauwen

Ongestraft mag liefde bloeien

Ongestraft mag liefde bloeien! We perken anderen en ook onszelf maar al te vaak in: ‘Leg je neer bij de feiten, leg de lat niet te hoog, denk niet dat het je gaat lukken…’

Maar in de laatste dienst van dit seizoen kiezen we een heel andere invalshoek en verkennen we die aan de hand van twee Bijbelgedeelten: uit het profetenboek Jesaja en uit het Evangelie naar Marcus. ‘Ga in het licht van Gods liefde staan, blijf niet bij de pakken neerliggen, blijf geloven in de stroom van het mysterie van liefde…’

De liefde: een prachtig en inspiratievol thema om de zomer mee in te gaan. Sta op, denk en droom mee. Er is geen liefde zonder jou/Jou!

In de Martinidienst van zondag 27 juni verwelkomen we Caroline Oosterveen als gastvoorganger in ons midden. Het orgelspel is van Eeuwe Zijlstra. Zang: Ton Tromp en Joke Bulthuis.

Aanmeldprocedure: wil je de viering meemaken, meld je dan uiterlijk zaterdagmiddag om 12:00 uur aan via het registratieformulier. De link staat ook onderaan op de pagina met corona-huisregels.

► Download hier alvast de liturgie.

► Deze viering is, ook voor degenen die niet aanwezig konden zijn, op zondag 27 juni 2021 vanaf 11:30 uur live uitgezonden via het Youtube-kanaal Martinidiensten. Terugkijken van de livestream kan via deze link.

Collecte: Allen die deze viering online meekijken (via de livestream of achteraf), worden van harte uitgenodigd bij te dragen aan de collecte. Dat kan door een bedrag over te maken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Lutje Geluk”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Aanwezigen in de kerk hebben de mogelijkheid contant bijdragen aan de collecte, maar als je liever per bankoverschrijving bijdraagt dan kan dat uiteraard ook. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina.

Na deze viering (en na het samen koffiedrinken op het zonnige gras buiten bij de uitgang van de kerk) begint ons zomerreces. Zoals gebruikelijk zijn er geen vieringen in juli en augustus, maar op zondag 5 september hopen we de draad weer op te pakken. We wensen iedereen een fijne vakantieperiode!