Paascyclus 2019

In deze Stille Week, de week voorafgaand aan Pasen, vieren we vanaf Witte Donderdag (donderdag 18 april) het Paastriduüm. Een serie vieringen met één doorlopende liturgie, waardoor je de betekenis van Pasen tot je kunt laten doordringen. De vieringen zijn ook afzonderlijk te bezoeken. Georganiseerd door de Martinidiensten en de Nieuwe Kerk gezamenlijk.

Op Witte Donderdag ligt het accent op het avondmaal, de laatste maaltijd die Jezus met zijn volgelingen hield. In de Evangelielezing uit Johannes wordt verhaald over de voetwassing tijdens deze maaltijd en de opdracht van Jezus aan zijn discipelen om dienstbaar te zijn voor elkaar. De viering wordt afgesloten door samen in een kring het brood en de wijn met elkaar te delen: onze maaltijd ter gedachtenis aan de mens Jezus. Voorganger: Matty Metzlar. Organist: Piet Groenendijk. Met medewerking van een gelegenheidscantorij onder leiding van Leo van Noppen. Aanvang 18 april om 19:30 uur in de Martinikerk.

De dienst van Goede Vrijdag staat geheel in het teken van het lijdensevangelie van Jezus. Van het verraad door Judas en het verhoor door de hogepriesters en door Pilatus tot en met de kruisiging en de dood van Jezus. Dit lijdensevangelie wordt grotendeels in het Duits ten gehore gebracht door de Cantorij van de Nieuwe Kerk in de vorm van de Johannespassie van componist Joachim von Burck. Voorganger: Evert Jan Veldman. Organist: Gerwin Hoekstra. Dirigent van de cantorij is Jaap de Kok. Aanvang 19 april om 19:30 uur in de Nieuwe Kerk.

Een korte Paaswake wordt op Stille Zaterdag, zaterdag 20 april om 22:00 uur gehouden in de Nieuwe Kerk met voorganger Evert Jan Veldman en organist Gerwin Hoekstra.

Daarna vieren we vanaf 23:00 uur in de Martinikerk de altijd bijzondere en indrukwekkende Paasnachtdienst. Met het binnendragen van de nieuwe paaskaars vieren we de overwinning van het licht op het duister: teken van de opstanding van Christus. We zetten de viering voort met de vernieuwing van geloofsbelijdenis en doop en met het opnieuw samen delen van het brood en de wijn. Ook delen we met elkaar het licht van de nieuwe paaskaars, in een grote kring van lichtjes waarmee we het duister van de nacht doorbreken. Voorganger is Tiemo Meijlink. Organist: Gerwin Hoekstra. Pianist: Jan de Roos. Met medewerking van het Koor van het GSp onder leiding van Ton Tromp. Aanvang, zoals vermeld, 20 april om 23:00 uur in de Martinikerk.

► Download hier alvast de liturgie.

Palmzondag 2019

Zondag 14 april vieren we Palmpasen. Hiermee begint de Goede Week (ook genoemd de Stille Week), die leidt naar het grote feest van Pasen. De Palmzondag is traditioneel verbonden aan Jezus’ intocht in Jeruzalem, gezeten op een ezel en toegejuicht door het volk dat zwaait met palmtakken, roepend “Hosanna voor deze bijzondere koning”. Maar dit Hosanna mengt zich op Palmzondag ook alvast met het duister van Jezus’ aanstaande kruisiging.

Naast de evangelielezing uit Lucas over de intocht in Jeruzalem lezen we ook voor de laatste keer in deze Veertigdagentijd uit het oudtestamentische boek Job.

Tijdens de kindernevendienst maken de kinderen een mooi versierde Palmpasenstok. Hiermee gaan we met zijn allen in processie door de kerk, onder het zingen van bijpassende palmpasenliederen.

Voorganger in deze viering is Tiemo Meijlink. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen en organist Eeuwe Zijlstra. Aanvang om 11:30 uur in de Martinikerk te Groningen.

Download hier alvast de liturgie.

Noteer ook alvast de diensten tijdens de Stille Week:

  • 18 april om 19:30 uur: Witte Donderdag (Martinikerk)
  • 19 april om 19:30 uur: Goede Vrijdag (Nieuwe Kerk)
  • 20 april om 22:00 uur: Paaswake (Nieuwe Kerk)
  • 20 april om 23:00 uur: Paasnacht (Martinikerk)
  • 21 april om 11:30 uur: Eerste Paasdag (Martinikerk)

Doe mij recht, Heer!

Komende zondag 7 april, de vijfde zondag in de veertigdagentijd, heet ook wel zondag Judica. De betekenis daarvan is: Doe mij recht, Heer!

In de Martinidienst van deze zondag verdiepen we ons verder in het Bijbelboek Job. In hoofdstuk 9 is Job zelf aan het woord; in de erbarmelijke omstandigheden waarin hij verkeert, verlangt hij vanuit het diepst van zijn ziel ernaar, recht gedaan te worden door God. “Al sta ik in mijn recht, een weerwoord heb ik niet, ik kan slechts mijn rechter om genade smeken.

Tegenover deze lezing uit het Oude Testament leggen wij uit het Evangelie naar Lucas de gelijkenis over de pachters in de wijngaard. De wijngaardenier geeft in goed vertrouwen zijn wijngaard in beheer aan pachters. Maar wanneer hij een paar maal achter elkaar een knecht naar de pachters stuurt om een deel van de oogst in ontvangst te nemen, wordt die knecht hardhandig vernederd en met lege handen weer teruggestuurd. Hoe zouden de pachters reageren als de wijngaardenier vervolgens zijn eigen zoon stuurt?

De gelijkenis loopt uit in Jezus’ uitspraak over de steen, die door de bouwers werd afgekeurd maar uiteindelijk de hoeksteen is geworden.

Welkom in deze viering in de Martinikerk, zondag 7 april 2019 om 11:30 uur, met als gastvoorganger Julia van Rijn. Met medewerking van Jan de Roos, die de vleugel zal bespelen, en van het Koor van het GSp onder de bezielende leiding van Ton Tromp.

Download hier alvast de liturgie.

Laetare (Verheug je!)

Midden in de vastentijd, op de vierde zondag van de veertigdagentijd voorafgaand aan Pasen, schijnt het licht van Pasen al een beetje door het donkere paars (de kleur van bezinning en berouw) heen. Deze zondag heeft dan ook vaak niet paars maar roze als liturgische kleur (‘roze zondag’). De naam van deze zondag is Laetare, “Verheug je!”, en die vreugde klinkt al in het zingen van Psalm 122 waarmee we de viering van zondag 31 maart beginnen.

Naast het vervolg uit het boek Job lezen we uit het Evangelie van Lucas de gelijkenis over de terugkeer van de verloren zoon. De zoon die, anders dan zijn oudere broer, zijn deel van de erfenis al vroegtijdig van zijn vader had opgeëist en dat geld er in korte tijd doorheen heeft gejaagd. En die, vol berouw over de verkeerde keuzes die hij gemaakt heeft, toch de stap weer durft te zetten, terug naar zijn familie en naar zijn vader. De vader die, ondanks alles, in staat is zijn zoon te vergeven voor wat er misging, en uit vreugde over de terugkeer van de zoon een uitgebreid feestmaal laat aanrichten.

Van harte welkom in de Martinidienst op zondag 31 maart 2019 om 11:30 uur, met voorganger Evert Jan Veldman. Het orgel van de Martinikerk wordt bespeeld door Eeuwe Zijlstra.

 Download hier alvast de liturgie.

Let op! Dit weekend is de Sint Jansstraat vanaf de brug bij de Turfsingel afgesloten, ook het parkeren van je auto is hierdoor een stuk lastiger. De Martinikerk is (met name voor fietsers, voetgangers en busreizigers) vanaf de kant van de Grote Markt prima bereikbaar.

Job houdt vast aan zijn onschuld

In de Martinidienst op de derde zondag in de Veertigdagentijd (zondag Oculi), vervolgen we onze lezing uit het Bijbelboek Job. Na de eerste serie van vier redevoeringen, telkens gevolgd door Jobs antwoord daarop, is het 10e hoofdstuk een intermezzo, een pas op de plaats. Daarna volgt opnieuw een serie redevoeringen met antwoorden van Job.

In hoofdstuk 10 houdt Job vast aan zijn onschuld en klaagt, protesteert tegen God. In de bijpassende evangelielezing (uit Lucas 13) komt nadrukkelijk iets terug van de thematiek van het boek Job: “Waren de mensen op wie de toren van Siloam viel, schuldiger dan de andere inwoners van Jeruzalem?”.

Wat hierop volgt in het Lucasevangelie is de gelijkenis die Jezus vertelt over de vijgenboom. Al drie jaar op rij komen daar helemaal geen vijgen aan. Wat nu te doen, de boom omhakken of hem nog een jaar de tijd geven om te kijken of hij dan wel vruchten draagt?

De naam van deze zondag “Oculi” (ogen) is ontleend aan Psalm 25: “Ik houd mijn ogen gericht op de Heer, hij bevrijdt mijn voeten uit het net”. Misschien een woord dat de houding van Job goed weergeeft.

Van harte welkom in de Martinidienst op zondag 24 maart 2019 om 11:30 uur. Geert Brüsewitz is voorganger in deze viering. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen en organist Henk de Vries.

► Download hier alvast de liturgie.

De lijdende mens, Job

Afgelopen zondag, de eerste van de veertigdagentijd, hebben we al een gedeelte uit het boek Job gelezen. Ook de volgende zondagen in de aanloop naar Pasen zullen fragmenten uit dit Bijbelboek de revue passeren.

Het boek Job gaat over de lijdende mens, de integere en rechtvaardige die een ramp overkomt in zijn leven en die zich teweer moet stellen tegen allerlei pogingen van zijn vrienden om een verklaring te vinden voor wat hem overkomt. Komende zondag, 17 maart, bezinnen we ons op een deel van de eerste redevoering van vriend Elifaz, die een poging doet om Job te troosten.

Daarnaast besteden we ook aandacht aan het verhaal uit Lucas 9 over de verheerlijking op de berg. De discipelen Petrus, Johannes en Jakobus zijn getuige van de verschijning van Mozes en Elia, in een hemelse gedaante, in Jezus’ nabijheid.

In de Martinidienst op 17 maart 2019 om 11:30 uur zal Matty Metzlar voorgaan. Met medewerking van het Koor van het GSp onder leiding van Ton Tromp en pianist Jan de Roos. Welkom!

► Download hier alvast de liturgie.

Op weg naar Pasen

Roep Mij aan en Ik zal antwoorden. Dat is de betekenis van de Latijnse naam die de eerste zondag in de veertigdagentijd voorafgaand aan Pasen draagt: Invocabit. Het wordt al voorzichtig weer lente, en in de veertigdagentijd, ook wel lijdenstijd genoemd, bereiden we ons voor op het Paasfeest.

In de Martinidienst op deze zondag Invocabit, besteden we aandacht aan een passage uit het Bijbelboek Job. Daarnaast is uit het Evangelie volgens Lucas de verzoeking van Christus in de woestijn aan de orde. Nadat Jezus aan de Jordaan gedoopt is, verblijft hij veertig dagen in de woestijn en moet hij diverse verleidingen van de satan weerstaan.

We hebben in deze viering in de Martinikerk op zondag 10 maart 2019 om 11:30 als gastvoorganger Jaap Koopmans. Hij is voormalig geestelijk verzorger in het UMCG. Het orgel wordt bespeeld door Eeuwe Zijlstra. Van harte welkom!

Download hier alvast de liturgie.

Aan de vruchten herken je de boom

In de Martinidienst van zondag 3 maart besteden we aandacht aan een profetie van Jeremia. Vanuit de tempelpoort spreekt Jeremia waarschuwende woorden en roept hij de mensen op om elkaar respectvol te behandelen en daarmee ook de tempel van de Heer niet te ontheiligen.

Verder lezen we uit het Evangelie volgens Lucas een aantal gelijkenissen die Jezus heeft uitgesproken. Hier gaat het over de balk en de splinter, over de goede boom die je herkent aan de goede vruchten die hij geeft, en over het huis dat met zijn fundament op rotsgrond is gebouwd en zo de stormen kan weerstaan.

Tiemo Meijlink gaat voor in deze viering op 3 maart 2019 om 11:30 uur in de Groninger Martinikerk. Het orgel wordt bespeeld door Henk de Vries. Met medewerking van de Cantores Sancti Martini onder leiding van Leo van Noppen.

Download hier alvast de liturgie.

Vastenviering op Aswoensdag 6 maart

Wie uitkijkt naar een andere wereld, staat zichzelf niet toe dat hij opgaat in wat ‘bestaande toestand’ heet.

In het dagelijks leven zijn we gewend om te rennen, werken, stressen, snel te eten. We zijn bang iets te missen, en ervaren druk van de buitenwereld.

Hoewel vasten in de Schrift bijna altijd betrekking heeft op het vasten van voedsel, zijn er ook andere manieren waarop we kunnen vasten. De enige Bijbelse reden om te vasten is om op je levensweg dichter bij God te zijn. Het concept van vasten is dus niet iets dat maar één dag duurt: het is een leefstijl waarin je God en anderen dient. Alles wat je tijdelijk kunt opgeven om je beter op God te kunnen concentreren kan als vasten worden beschouwd.

Naast aandacht voor het fysieke richten we ons ook op het innerlijk: wat leeft daar, wat voedt mij, wat stop ik weg?

Om hier aan het begin van de vastenperiode voorafgaand aan Pasen bewust bij stil te staan, kun je deelnemen aan de vastenviering op woensdag 6 maart 2019 in het pand van de SKLO/het GSp, Kraneweg 33 in Groningen. De viering begint om 17:30 uur en na afloop kan gezamenlijk een sobere maaltijd gegeten worden. Als je aan de maaltijd deel wilt nemen, meld je dan uiterlijk 6 maart vóór 12:00 uur aan via info@gspweb.nl (of op de intekenlijst in de hal van het pand); de kosten bedragen maximaal 3 euro per persoon.

De rollen omgekeerd

Een paar weken geleden hebben we in een tweetal vieringen gedeelten uit het Bijbelboek Esther gelezen. In de Martinidienst van 24 februari volgt de ontknoping van dit verhaal.

Je herinnert je nog wel dat Haman het met zijn kwaadaardige plannen voorzien had op de Jood Mordechai en op alle Joodse volksgenoten in het rijk van koning Ahasveros. Koningin Esther heeft de moedige stap gezet om bij de koning te pleiten voor de vrijheid van het Joodse volk en het wegnemen van de dreiging van Haman.

Aan het eind van het verhaal zijn de rollen omgekeerd: Haman wordt terechtgesteld aan de executiepaal die hij eigenlijk voor Mordechai had laten oprichten. En de Joden hebben alle reden om een groot feest aan te richten. Het slot van het boek Esther verhaalt dan ook over het ontstaan van het traditionele Poerimfeest, een feest dat dezelfde trekken vertoont als het bij ons bekende carnavalsfeest.

Voorganger in de Martinidienst van zondag 24 februari om 11:30 uur is Evert Jan Veldman. Met muzikale medewerking van het Koor van het GSp onder leiding van Ton Tromp en pianist Jan de Roos. Van harte welkom!

Download hier alvast de liturgie.