Hoe God met mensen meegaat

Geplaatst op door

Op zondag Trinitatis (Zondag van de Drie-Eenheid) vieren we geen lastig leerstuk. We vieren hoe God met mensen meegaat de geschiedenis door, telkens weer anders, telkens weer nieuw. Over de verbondenheid van God en mensen kun je niet met een enkel woord volstaan. Wie over God wil spreken heeft minstens drie woorden nodig – Vader, Zoon en Geest – en een boek vol verhalen.

Jezus en Nikodemus (Henry Ossawa Tanner)

In Exodus 3 lezen we hoe God zich aan Mozes bekendmaakt. In Johannes 3 ontmoeten we Jezus in een nachtelijk gesprek met Nikodemus, een gesprek dat je kunt lezen als een zoektocht naar geloof. Geloven heeft alles te maken met traditie, maar daar valt het niet mee samen. Het betekent bovenal een nieuwe geboorte, deel krijgen aan het leven van en met de Eeuwige, in beweging gezet worden door Gods Geest.

Voorganger in de Martinidienst van 30 mei is Marga Baas. Martin de Bruijn en Aly Jellema nemen de zangpartijen voor hun rekening, met orgelspel van Eeuwe Zijlstra.

Aanmeldprocedure: wil je de viering meemaken, meld je dan uiterlijk zaterdagmiddag om 12:00 uur aan via het registratieformulier. De link staat ook onderaan op de pagina met corona-huisregels.

► Download hier alvast de liturgie.

► Deze viering is, ook voor degenen die niet aanwezig konden zijn, op zondag 30 mei 2021 vanaf 11:30 uur live uitgezonden via het Youtube-kanaal Martinidiensten. Terugkijken van de livestream kan via deze link. Op verzoek kan ook een geluidsopname (MP3) worden verkregen bij Bert Ballast.

Collecte: Allen die deze viering online meekijken (via de livestream of achteraf), worden van harte uitgenodigd bij te dragen aan de collecte. Dat kan door een bedrag over te maken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Overweeghuis”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Aanwezigen in de kerk hebben de mogelijkheid contant bijdragen aan de collecte, maar als je liever per bankoverschrijving bijdraagt dan kan dat uiteraard ook. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina.

Samen Pinksteren vieren

Geplaatst op door

Met Pinksteren, zondag 23 mei, willen we het er weer op wagen: na vijf maanden alleen maar online vieringen eindelijk weer een Martinidienst waar bezoekers fysiek welkom zijn in de kerk. Het liefst hadden we dit met Pasen, het grootste christelijke feest, al wel willen organiseren, maar ja, corona… We kunnen ook nu nog niet met een ongelimiteerd aantal personen samenkomen, maar met ongeveer dertig mensen willen we er een inspiratievolle Pinksterdienst van maken. Pinksteren: het feest van de scheppingskracht van de Geest die ons inspireert en bezielt. Gods Geest spreekt in alle talen en verdrijft de angst die mensen opsluit in zichzelf.

Voorganger in deze dienst is Matty Metzlar. De Dutch Choral Singers, die we kennen van de Engelstalige Morning Prayers, komen met een afvaardiging van vier koorleden onder leiding van dirigent en tegelijk organist Henk de Vries.

Aanmeldprocedure: wil je de viering meemaken, meld je dan uiterlijk zaterdagmiddag om 12:00 uur aan via het registratieformulier. De link staat ook onderaan op de pagina met corona-huisregels.

► Download hier alvast de liturgie.

► We hebben, ook voor degenen die niet aanwezig konden zijn, deze viering op zondag 23 mei 2021 vanaf 11:30 uur live uitgezonden via het Youtube-kanaal Martinidiensten. Terugkijken van de livestream kan via deze link. Als op enig moment deze video niet meer publiek beschikbaar is, kan nog tot enkele weken na de dienst de geluidsopname (MP3) worden teruggeluisterd via deze link.

Collecte: Allen die deze viering online meekijken (via de livestream of achteraf), worden van harte uitgenodigd bij te dragen aan de collecte. Dat kan door een bedrag over te maken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Stichting Urgente Noden (SUN)”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Aanwezigen in de kerk hebben de mogelijkheid contant bijdragen aan de collecte, maar als je liever per bankoverschrijving bijdraagt dan kan dat uiteraard ook. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina.

Lentedagje (57)

Geplaatst op door

Maria van Mierlo deelt dagelijks op Twitter een regel van Benedictus. Van Mierlo is communicatieadviseur en schrijver en noemt zichzelf cisterciënzer leek. Enthousiast over haar initiatief, besloot ik haar tweets te gaan volgen. Ik vond het een mooie tegenhanger voor alle meningen en gespeelde verontwaardiging die je dagelijks op dit medium tegenkomt. Totdat ze bij regel 5b kwam:

“Doe afstand van je eigen wil. Dit vraagt gehoorzaamheid. Oefen dit door te luisteren naar wie boven je staan.”

Dat beviel me niks, gehoorzamen en luisteren naar wie boven me staan. Daar ben ik veel te dwars en te kritisch voor. Het is toch goed dat je niet klakkeloos bevelen opvolgt en luistert naar de bestuurders? Het is toch belangrijk dat bestuurders kritisch gevolgd worden door volhardende volksvertegenwoordigers of doortastende journalisten? Kijk maar naar de kindertoeslagaffaire of verder van huis naar protestbewegingen in landen waar de democratie onder druk staat.

Maar vlak na het bericht op Twitter volgde er een bijsluiter van Maria van Mierlo: gehoorzamen bestaat uit twee delen, horen en samen. Gehoorzamen betekent: niet willen dat de dingen anders zijn dan ze zijn, je voegen naar het bestaan.

Dat is een regel waar ik wel wat mee kan, vooral in deze tijd van de coronacrisis. Het is even niet anders. We kunnen niet in groten getale naar de kroeg of het theater, en feestjes of een housewarming zitten er even niet in. Ik volg rustig onze leiders Mark Rutte en Hugo de Jonge (hoewel ik wel een mening over hun beleid heb…) en probeer te waarderen wat ik zonder al die publieke activiteiten wel heb: een fijne relatie, een comfortabel huis en een paar goede wandelschoenen, waarmee ik de Drentse bossen kan verkennen.

Ook na corona hoop ik de regel van Benedictus te kunnen bewaren en goed naar mezelf te luisteren of de dingen die ik doe werkelijk nodig zijn om te doen. Moet ik al die meningen op Twitter lezen? Moet ik al die theatervoorstellingen zien? Moet ik bij elk feestje aanwezig zijn? Moet ik overal een mening over hebben?

In de meest recente regels van Benedictus die Maria van Mierlo deelt op Twitter gaat het over de trappen van nederigheid: je eigen wil loslaten, volgzaam zijn, geduldig, tevreden zijn met wat je hebt en pas spreken als je iets gevraagd wordt. Om deze regels op te kunnen volgen, moeten er nog veel stappen gezet worden. Daar zijn goede wandelschoenen voor nodig…

– Tim Smid

Lentedagje (56) – Stranddagje

Geplaatst op door

Dit lentedagje is een stranddagje. Deze week was iedere dag – tot mijn grote geluk – een stranddag. We zijn even aan zee. Het was er een paar jaar niet van gekomen door renovaties, hernia’s en wilde andere plannen waar corona een stokje voor stak. Mijn ouders kochten een huisje aan het strand toen mijn zoon een jaar oud was (ondertussen woont-ie op kamers) en jaren waren we hier zeker 5 weken per jaar…

Ik weet niet eens goed hoe ik moet opschrijven wat het strand met me doet, want één van de dingen die het strand met me doet, is me de woorden benemen. Aan het strand ben ik en kijk ik en adem ik diep in en uit.

Maar dit is geen fotorubriek (ik heb zulke mooie!) dus ik moet er wat over zeggen ook. Maar hoe zeg je dat de zee je ziel vult, omdat het een stukje eeuwigheid lijkt? En je weer leert dat dat eeuwigheid geen harde grens heeft? Dat land, water en hemel langzaam in elkaar verglijden al glinsterend en blikkerend. Dat de zon, altijd en overal dezelfde ster, iedere dag totaal anders in de zee zakt. Dat iedere schelp net even anders is en schoonheid dus op het strand voor het oprapen ligt?

Maar dit strand ligt aan de kopse kant van de Oosterscheldekering en biedt naast de schoonheid van de schepping ook nog een imponerend en altijd mooi beeld van wat mensen kunnen als ze zich ergens toe zetten!

Ik houd van het contrast. Mensen zijn niet gemaakt om alleen maar in het oneindige te kijken. Maar ze hoeven ook niet altijd iets te maken of te doen. Vandaag liep ik aan het strand en bedacht ik me dat je misschien wel de mooiste dingen maakt als je af en toe je ziel oplaadt. Ik ben weer helemaal bijgetankt en in juli ga ik weer!

– Marieke Laauwen

De wijde wereld in

Geplaatst op door
Bronvermelding afbeelding: David Ewart (www.holytextures.com)

Op de zondag tussen Hemelvaart en Pinksteren gaat het in de Martinidienst over de leerlingen die door Jezus worden uitgezonden, de wijde wereld in. Dat gaat niet zonder dat daar waarschuwende woorden aan gekoppeld worden: wees erop voorbereid dat je vanuit die wereld best wel de nodige weerstand zult ondervinden! Want zoals Jezus van zichzelf zegt dat hij niet van deze wereld is, zijn de leerlingen dat ook niet, maar moeten ze wel op pad in de wereld. Immers de kerk kan niet zonder de wereld, de kerk heeft alleen maar bestaansrecht in deze wereld.

In de viering van zondag 16 mei, voor iedereen online te volgen, zal Evert Jan Veldman voorgaan. De zangpartijen worden verzorgd door Jeannette de Bock, Dorine Wijmenga en Lysbet de Vries; het orgelspel is van Henk de Vries.

► Download hier alvast de liturgie.

► We hebben deze viering op zondag 16 mei 2021 vanaf 11:30 uur live uitgezonden via het Youtube-kanaal Martinidiensten. Terugkijken van de livestream kan via deze link. Als op enig moment deze video niet meer publiek beschikbaar is, kan nog tot enkele weken na de dienst de geluidsopname (MP3) worden teruggeluisterd via deze link.

Collecte: Allen die deze viering online meekijken (via de livestream of achteraf), worden van harte uitgenodigd bij te dragen aan de collecte. Dat kan door een bedrag over te maken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Appie’s Minimacamping”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina.

Waar vriendschap en liefde is

Geplaatst op door

Waar vriendschap en liefde is, daar is God. Of in het Latijn, zoals in het bekende Taizé-lied: Ubi caritas et amor, Deus ibi est. De opdracht om als vrienden elkaar lief te hebben klinkt door in de boodschap van zowel de briefschrijver als de evangelist Johannes.

Weet je van harte uitgenodigd om online mee te vieren met de Martinidienst van zondag 9 mei. Voorganger in deze dienst is Ynte de Groot. Met orgelmuziek van Eeuwe Zijlstra en de zangstem van Maarten van Damme.

► Download hier alvast de liturgie.

► We hebben deze viering op zondag 9 mei 2021 vanaf 11:30 uur live uitgezonden via het Youtube-kanaal Martinidiensten. Terugkijken van de livestream kan via deze link. Als op enig moment deze video niet meer publiek beschikbaar is, kan nog tot enkele weken na de dienst de geluidsopname (MP3) worden teruggeluisterd via deze link.

Collecte: Allen die deze viering online meekijken (via de livestream of achteraf), worden van harte uitgenodigd bij te dragen aan de collecte. Dat kan door een bedrag over te maken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Agrarisch Natuurfonds Fryslân (Red de weidevogel)”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina.

Lentedagje (55)

Geplaatst op door

Op de afbeelding staat een gedenkteken met de titel “Het verstoorde leven” van kunstenaar Arno Kramer. Je ziet een schuin oplopende geometrische figuur met een diepe kloof in de vorm van een bliksemschicht die de betonnen sculptuur in tweeën splijt. De gebroken steen verbeeldt het verstoorde leven van de Joodse slachtoffers van de holocaust. Het kunstwerk staat op de oever van de IJssel in Deventer, de stad waar de joodse studente Etty Hillesum is opgegroeid. Het monument is ook naar haar vernoemd, zij schreef in de Tweede Wereldoorlog dagboeknotities die bewaard zijn gebleven en in 1981 gepubliceerd onder de titel “Het verstoorde leven”. De kunstenaar heeft een citaat van haar gebeiteld in de steen: ‘Men zou een pleister op vele wonden willen zijn’.

Monument “Het verstoorde leven” van kunstenaar en dichter Arno Kramer, geplaatst in Deventer, waar Etty Hillesum van haar 10e tot haar 18e woonde.

Etty Hillesum begint met schrijven als ze 27 jaar oud is, maart 1941, ze studeert in Amsterdam. Het net sluit zich steeds nauwer rond de Joodse bevolking, razzia’s en deportaties zijn aan de orde van de dag. Etty is er geestelijk slecht aan toe, is somber en worstelt met gevoelens van minderwaardigheid en gebrek aan zelfvertrouwen, met levensangst. Zij zoekt hulp en vindt die in de persoon van Julius Spier, hij wordt haar geestelijk begeleider en geliefde. Hij adviseert haar om te gaan schrijven. Onder de hoogspanning van de oorlog, met de dood voor ogen, maakt zij een opmerkelijke ontwikkeling en geestelijke bloei door. Er groeit in haar een krachtig geloof, een vertrouwen dat zij weet te bewaren ook in die barre oorlogstijd. Haar dagboek breekt af in 1943, na een verblijf in kamp Westerbork wordt zij samen met haar familie gedeporteerd naar Auschwitz en sterft in november.

Vandaag gedenken wij alle slachtoffers van die oorlog, en beseffen we weer hoe kostbaar het leven in vrede en vrijheid is. En we beseffen ook dat gedenken verder reikt dan herinneren en benoemen wat er is gebeurd, zeggen ‘dit nooit meer’ en ‘opdat wij niet vergeten’. Gedenken vraagt ook om alertheid en verandering en verzet. In onze samenleving steekt steeds weer antisemitisme de kop op en is discriminatie op grond van kleur, geloof, seksuele voorkeur en sekse, bepaald niet verdwenen. De dichteres Ankie Peypers verwoordt het indringend in ‘De vrijheid kwam in het voorjaar’.

De vrijheid kwam in het voorjaar
de vrijheid komt in het voorjaar
kijk maar we vieren haar

ze kwam kapot en in tranen
ze had oorlog onder de leden
je kon niet geloven
dat komt ze te boven
haar lauwerkrans was voor doden

maar ze vroeg ons haar door te geven
ik lig in jullie handen, zei ze
wees niet stil, zoals ik niet stil was
denk niet dat het onmogelijk is
denk dat het onmogelijk is, maar doe het

neem me mee
naar waar ik niet ben
neem me mee, zegt ze
laat me leven

(Ankie Peypers, 2000)

– Matty Metzlar

Lentedagje (54)

Geplaatst op door
Foto: Kgw (at) de.wikipedia.org, CC BY-SA 3.0

Afgelopen week lazen we bij het GSp het essay voor de maand van de filosofie, Vuurduin, geschreven door filosoof Eva Meijer. Ze vertelt hoe ze voor het schrijven van het essay een week op Vlieland verblijft, het vakantie-eiland van haar jeugd. Daar treft ze een eiland aan dat veranderd is. ‘Ik kan de zeepokken niet vinden’ (ik had daar ook nog nooit over gehoord), zo begint het essay.

Meijer stelt de vraag of er in tijden van klimaatverandering en verdwijnende ecosystemen alleen maar sprake is van verlies, of dat we er ook iets tegenover kunnen stellen. Een van de dingen die zij er tegenover stelt is boosheid. Dat is het fraaie van het genre van het essay, je hoeft je als schrijver niet in te houden.

Waar is de filosoof boos over? Ze is boos over de industriële manier waarop we met dieren omgaan, alsof het levenloze grondstoffen zijn. Ze is boos dat mensen zo gemakkelijk hun gezicht afkeren of mensen die onze omgang met de planeet bevragen ‘tuttutten’. Ze is boos over het verlies van eeuwenoude bossen door houtkap, vervuiling van de planeet en de nonchalance van de mens. Tot slot is ze teleurgesteld in de ervaring dat de emotie boosheid vaak belachelijk wordt gemaakt.

Ik denk inderdaad dat boosheid een slechte naam heeft. Het is een ‘negatieve’ emotie, geassocieerd met relschoppers, geweld, agressie, labiele Kamerleden, jengelige kinderen of onmachtige ouders. Toch denk ik dat Meijer iets belangrijks te pakken heeft wanneer ze stil staat bij haar eigen boosheid. Boosheid heeft een sterke signaalfunctie: het kan duiden op een angst die sluimert en nog niet benoemd is, of duiden op rouw. Zowel angst over de gevolgen die ons staan te wachten als rouw over het verlies van een wereld die verdwijnt kunnen een reden voor boosheid en woede zijn.

In de christelijke traditie kennen we zoiets als heilige woede. Woede over onrecht. Het is dan de kunst om de woede niet bezit van je te laten nemen, of om je woede op je omgeving af te reageren. Heilige woede is je woede heiligen. Je doet dat door je te blijven opwinden over alles wat er niet goed gaat zonder dat je ziel er onder gaat lijden. Ik denk dat hier duidelijk wordt waarom het gebed zo’n centrale plaats heeft in het christelijke leven. Het is het ventiel waardoor de opgebouwde boosheid kan ontsnappen.

Door te letten op woede van mensen, kunnen we misschien ook meer oog krijgen voor hun angst of verdriet. In plaats van te denken, ‘wat een naar persoon’, kunnen we ook zeggen, wat gaat hem of haar nu zo ter harte? Wat dreigt iemand te verliezen, of wat heeft iemand al verloren?

Eva Meijer idealiseert de boosheid ook niet. Naast dat het ons de ogen kan openen voor wat we echt geloven, kan het ook onze blik vertroebelen. Ook hierin lijkt boosheid op verdriet. C.S. Lewis schreef het al, het is moeilijk scherp zien met ogen die gevuld zijn met tranen. Daarom moeten de tranen ook weer worden afgewist. Wij troosten elkaar in tijden van verdriet, zou het ook kunnen in tijden van woede? Of moeten we de heilige woede in elkaar juist aanwakkeren?

– Arjen Zijderveld

Geënt op de ware wijnstok

Geplaatst op door

“Ik ben de ware wijnstok, en mijn Vader is de wijnbouwer”, zo luidt Jezus’ boodschap aan zijn leerlingen in het Johannesevangelie, hoofdstuk 15. Hij vergelijkt zijn leerlingen met wijnranken, en als die geënt zijn en blijven op deze ware wijnstok staat dat garant voor een vruchtbaar leven.

Deze boodschap wordt verder thematisch uitgewerkt in de Martinidienst van zondag 2 mei. Een viering die oorspronkelijk als Engelstalige Morning Prayer gepland stond, maar die grotendeels in het Nederlands wordt gehouden, met enkele herkenbare liturgische elementen van het morgengebed en ook enkele Engelstalige liederen. De zang wordt verzorgd door Joke Bulthuis en Ton Tromp, op het orgel speelt Eeuwe Zijlstra, en voorganger is Rudolf Oosterdijk.

► Download hier alvast de liturgie.

► We hebben deze viering op zondag 2 mei 2021 vanaf 11:30 uur live uitgezonden via het Youtube-kanaal Martinidiensten. Terugkijken van de livestream kan via deze link. Als op enig moment deze video niet meer publiek beschikbaar is, kan nog tot enkele weken na de dienst de geluidsopname (MP3) worden teruggeluisterd via deze link.

Collecte: Allen die deze viering online meekijken (via de livestream of achteraf), worden van harte uitgenodigd bij te dragen aan de collecte. Dat kan door een bedrag over te maken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Heel Groningen Helpt”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina.

Was ik een schaap, dan wist ik het wel

Geplaatst op door

Was ik een schaap,
was hij mijn herder.
Was ik een schaap,
bracht hij mij verder.
Hij wist waar groen grasland was
en fris helder water.

Zo begint Psalm 23 (traditioneel bekend als “De Heer is mijn herder”) in de poëtische, zeer eigentijdse bewerking van Karel Eykman. Deze versie van de psalm, uit Eykmans bundel Een knipoog van u zou al helpen (2013) lezen we in zijn geheel in de Martinidienst van zondag 25 april, en aangevuld met de Evangelielezing uit Johannes 10 (“Ik ben de Goede Herder”) bepaalt deze het thema van de viering.

Voorganger in deze dienst is Matty Metzlar. Met orgelspel van Jan de Roos, zal Dorine Wijmenga de zangpartijen voor haar rekening nemen.

► Download hier alvast de liturgie.

► We hebben deze viering op zondag 25 april 2021 vanaf 11:30 uur live uitgezonden via het Youtube-kanaal Martinidiensten. Terugkijken van de livestream kan via deze link. Als op enig moment deze video niet meer publiek beschikbaar is, kan nog tot enkele weken na de dienst de geluidsopname (MP3) worden teruggeluisterd via deze link.

Collecte: Allen die deze viering online meekijken (via de livestream of achteraf), worden van harte uitgenodigd bij te dragen aan de collecte. Dat kan door een bedrag over te maken op rekeningnummer NL27 RABO 0136784798 t.n.v. Stichting GSp, onder vermelding van “instandhouding Martinidiensten”. Of op hetzelfde rekeningnummer, onder vermelding van “diaconale collecte: Lutje Geluk”. Wil je aan beide collectes bijdragen, doe dat dan bij voorkeur met twee aparte overboekingen, elk met de juiste betalingsomschrijving. Bedankt voor je gift! Meer over giften en fiscale aftrekbaarheid, zie de giftenpagina.